| Περίληψη |
Η άνοια και η κατάθλιψη είναι συχνά νοσήματα της τρίτης ηλικίας στο χώρο της ΠΦΥ και έχουν σαν αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας ζωής των ιδίων και των οικογενειών τους. Σκοπός: Η μελέτη της συχνότητας των γνωσιακών και διαταραχών της διάθεσης στην τρίτη ηλικία, καθώς και η εκτίμηση των πιθανών δυνατοτήτων παρέμβασης του Γ/Ο γιατρού στην ΠΦΥ. Οι στόχοι της μελέτης είναι: 1. Η μέτρηση της συχνότητάς των γνωσιακών και διαταραχών της διάθεσης σε πληθυσμούς ηλικιωμένων στην κοινότητα, στο περιβάλλον της ΠΦΥ. 2. Ο προσδιορισμός των νοσημάτων εκείνων, που συχνά συνυπάρχουν με τις παραπάνω διαταραχές. 3. Η εκτίμηση των δυνατοτήτων παρέμβασης του Γενικού / Οικογενειακού γιατρού διαμέσου της έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας σε ασθενείς με άνοια και κατάθλιψη. Πληθυσμός μελέτης Μέθοδος: 536 ηλικιωμένοι, 75 από τους εγγεγραμμένους του ΚΑΠΗ, 48 του Γηροκομείου και 413 επισκέπτες του Κέντρου Υγείας Χρυσούπολης (ΚΥΧ) αποτέλεσαν τον πληθυσμό μελέτης των ηλικιωμένων που έλαβαν μέρος. Οι συμμετέχοντες, αφού πρώτα ενημερώθηκαν σχετικά με τη μελέτη, στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε ψυχομετρικές δοκιμασίες (MMSE, GDSS, ADL, κλπ), κλινικό έλεγχο για νοσήματα που συνδέονται με την άνοια και την κατάθλιψη, αιματολογικό και βιοχημικό έλεγχο, ΗΚΓ, α/φια θώρακος, CT, SPECT όταν κρινόταν αναγκαίο. Εκτός των ηλικιωμένων του γηροκομείου, οι υπόλοιποι χωρίστηκαν σε δυο ομάδες, εκ των οποίων η πρώτη (ομάδα Α) αποτέλεσε την ομάδα παρακολούθησης της έρευνας, ενώ η δεύτερη την ομάδα φυσιολογικών μαρτύρων (Ομάδα ΦΜ). Η παρακολούθηση συνίστατο από τακτικό προληπτικό νευροψυχιατρικό και κλινικό έλεγχο, θεραπεία των συνυπαρχόντων νοσημάτων και φροντίδα των ηλικιωμένων ανάλογα με τις ανάγκες τους. Μετά την πάροδο ενός έτους πραγματοποιήθηκε η σύγκριση των δυο ομάδων για την εκτίμηση της πιθανής αποτελεσματικότητας των δυνατοτήτων παρέμβασης. Αποτελέσματα: Ο κίνδυνος εμφάνισης γνωσιακών διαταραχών φάνηκε να μειώθηκε με την παρακολούθηση και εντατική φροντίδα σημαντικά (p<0.001) στην ομάδα παρακολούθησης του Κέντρου Υγείας (ΚΥΧ Α) (RR=0.450, p=0.05) και σχετικά στην ομάδα παρακολούθησης του ΚΑΠΗ (RR=0.236, p=0.067). Επίσης, όσον αφορά την κατάθλιψη ο κίνδυνος εμφάνισης της μειώθηκε σημαντικά (p<0.001) μετά την πάροδο του έτους στην ομάδα ΚΥΧ Α (RR=0.198, p<0.001). Συμπερασματικά, η μελέτη αυτή αποδεικνύει την αναγκαιότητα εμπλοκής του Γ/Ο γιατρού σ΄ αυτά τα νοσήματα, αναπροσαρμόζοντας το ρόλο του στην ανίχνευση και διαχείριση τους σε συνεργασία με νοσοκομειακές ειδικότητες και ιδιαίτερα μ αυτές της Νευρολογίας και Ψυχιατρικής. Αυτό επιτυγχάνεται με: (α) Το συχνό έλεγχο των ηλικιωμένων για γνωσιακές και διαταραχές της διάθεσης. (β) Τη θεραπεία οργανικών νοσημάτων που σχετίζονται με την εμφάνιση ή την επιδείνωση της άνοιας και της κατάθλιψης. (γ) Την παρέμβαση σε επίπεδο πρόληψης, συμβουλευτικής και θεραπείας με στόχο την αποφυγή εμφάνισης ή επιδείνωσης αυτών των διαταραχών, καθώς και θεραπεία των αναστρέψιμων μορφών τους. Ερευνητικές προτάσεις: § Κατά πόσο τα θετικά αποτελέσματα που επετεύχθησαν στους ηλικιωμένους με την εντατική παρακολούθηση του έτους, είναι μόνιμα. § Κατά πόσο η εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος είναι εφικτή στο γενικό πληθυσμό. § Σε ποιο βαθμό τέτοιου είδους παρεμβάσεις είναι ικανές να ανιχνεύσουν αναστρέψιμες και θεραπευτικά διαχειρίσιμες μορφές άνοιας και ποιο το αποτέλεσμα της παρέμβασης σ αυτές.
|
'Ανοια και κατάθλιψη στην τρίτη ηλικία. Η παρέμβαση του Γενικού/Οικογενειακού γιατρού στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
