Your browser does not support JavaScript!

Αρχική    Έκφραση των ογκοπρωτεϊνών BCL-2 και MDM2 του ογκοκατασταλτικού γονιδίου P53 και της πρωτεΐνης του κυτταρικού κύκλου WAF1 σε συσχετισμό με τον ιστολογικό τύπο τον ανοσοφαινότυπο και την πρωτοπαθή εντόπιση των μη-Hodgin λεμφωμάτων καθώς επίσης και με την παρουσία του ιού EBV  

Αποτελέσματα - Λεπτομέρειες

Προσθήκη στο καλάθι
[Προσθήκη στο καλάθι]
Κωδικός Πόρου 000035392
Τίτλος Έκφραση των ογκοπρωτεϊνών BCL-2 και MDM2 του ογκοκατασταλτικού γονιδίου P53 και της πρωτεΐνης του κυτταρικού κύκλου WAF1 σε συσχετισμό με τον ιστολογικό τύπο τον ανοσοφαινότυπο και την πρωτοπαθή εντόπιση των μη-Hodgin λεμφωμάτων καθώς επίσης και με την παρουσία του ιού EBV
Συγγραφέας Tzardi, Maria N
Περίληψη Τα λεμφώματα ορίζονται ως κακοήθεις νεοπλασίες του λεμφικού ιστού. Θεωρείται ότι προέρχονται από κακοήθη μετασχηματισμό λεμφικών κυττάρων σε διάφορα στάδια λειτουργικής διαφοροποίησης. Τα λεμφώματα χωρίζονται στη νόσο Hodgkin και στα μη- Hodgkin's λεμφώματα. Η ταξινόμηση των μη- Hodgkin's λεμφωμάτων κατέχει σημαντική θέση στον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής και της κατανόησης των μηχανισμών παθογένεσης αυτών των νεοπλασιών. Πολλές ταξινομήσεις έχουν προταθεί, αλλά τα τελευταία 10 χρόνια οι ταξινομήσεις που χρησιμοποιούνται ευρέως είναι η ταξινόμηση του Κιέλου (Ευρώπη) και η Διεθνής Συμβιβαστική Ταξινόμηση (ΗΠΑ). Οι ταξινομήσεις δεν είναι οριστικές αλλά εξελίσσονται λαμβάνοντας υπόψη τα κλινικά προγνωστικά δεδομένα και ενσωματώνοντας έννοιες των βασικών επιστημών (Ανοσολογίας και Μοριακής Βιολογίας). Σε αυτά τα πλαίσια προτάθηκε πρόσφατα η ταξινόμηση Real. Τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για τη ταξινόμηση των λεμφωμάτων είναι: α. Ιστολογία (αρχιτεκτονική οζώδης, διάχυτη ή μικτή ). β. Κυτταρολογία ( μέγεθος κυττάρων, χαρακτήρες πυρήνα και πυρηνίσκων, χαρακτήρες κυτταροπλάσματος ). γ. Ανοσοφαινότυπος ( έκφραση αντιγόνων Β ή T διαφοροποίησης, έκφραση του αντιγόνου CD30 ). δ. Ο γονότυπος ( ταξινόμηση Real ). Με βάση αυτά τα στοιχεία η ταξινόμηση του Κιέλου διαιρεί τα λεμφώματα κατ'αρχήν σε Β και T ανάλογα με τον ανοσοφαινότυπο και κατόπιν σε χαμηλής και υψηλής κακοήθειας ανάλογα με την ιστολογική τους εικόνα. Η διαίρεση των λεμφωμάτων σε υψηλής και χαμηλής κακοήθειας οντότητες προέκυψε από τη συσχέτιση με τα κλινικά δεδομένα κυρίως σε Β-λεμφώματα των λεμφαδένων. Φαίνεται όμως ότι αυτή η διαίρεση μάλλον αντιπροσωπεύει την αυθόρμητη πορεία της νόσου αλλά ίσως όχι την εξέλιξή της με βάση τα δεδομένα της σύγχρονης θεραπευτικής αγωγής. Κατά συνέπεια για λόγους ακριβέστερης προσέγγισης θα ήταν σκόπιμο να θεωρούμε ότι οι όροι υψηλή / χαμηλή κακοήθεια αναφέρονται κατ'αρχην στον ιστολογικό βαθμό κακοήθειας. Τα περισσότερα μέχρι τώρα διαθέσιμα δεδομένα για την συσχέτιση ιστολογίας ανοσοφαινότυπου-πρόγνωσης προέκυψαν από μελέτες στα Β-λεμφώματα τα οποία είναι πιο συχνά στο Δυτικό κόσμο. Τα δεδομένα για τον ρόλο της ιστολογικής ταξινόμησης επί της κλινικής πορείας των T-λεμφωμάτων δεν είναι ακόμη επαρκή και σαφή. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα T-λεμφώματα, ανεξάρτητα από την ιστολογική τους εικόνα, συμπεριφέρονται ως υψηλής κακοήθειας νεοπλασίες. Σε αυτό το σημείο είναι απαραίτητο να σημειώσουμε ότι από τις αναλύσεις της επιθετικής συμπεριφοράς των T-λεμφωμάτων αποκλείονται τα T-δερματικά λεμφώματα τα οποία παρουσιάζουν σαφείς κλινικές και βιολογικές ιδιαιτερότητες. Αντίστοιχες σημαντικές διαφορές στη βιολογική συμπεριφορά ανευρίσκονται αν συγκριθούν τα Β-λεμφώματα που εξορμώνται από το λεμφικό ιστό των βλεννογόνων (MALT) και τα οποία εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σωλήνα, στους πνεύμονες, στο θυρεοειδή και τους σιελογόνους αδένες. Τα ανωτέρω στοιχεία δείχνουν μία εγγενή αδυναμία των υπαρχουσών ταξινομήσεων οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη την πρωτοπαθή εστία του λεμφώματος (αν είναι δηλαδή λεμφαδενικό ή εξωλεμφαδενικό). Με την εισαγωγή της έννοιας του ιστο-ειδικού εποικισμού των λεμφοκυττάρων (homing),φαινόμενο το οποίο εξαρτάται από ιστο-ειδικά μόρια προσκόλλησης των λεμφοκυττάρων που, αναγνωρίζουν αντίστοιχα μόρια προσκόλλησης στα ενδοθηλιακά κύτταρα αγγείων λεμφικών οργάνων, φαίνεται τώρα ότι τα λεμφώματα αποτελούν νεοπλασματικά ισοδύναμα ανακυκλοφορούντων ιστο-ειδικών λειτουργικών υποπληθυσμών λεμφοκυττάρων μετά την επαφή τους με το αντιγόνο. Αυτή η έννοια επιβεβαιώνεται από τις παρατηρήσεις ότι λεμφώματα με την ίδια μορφολογία αλλά με διαφορετική πρωτοπαθή εντόπιση (π.χ. λεμφαδένες, MALT, δέρμα κλπ.) παρουσιάζουν διαφορές στη κλινική συμπεριφορά, στην έκφραση ογκοπρωτεϊνών και στην παρουσία ορισμένων ογκογόνων ιών (π.χ.EBV,HTLV-1). Επιπλέον υπάρχουν διαφορές ως προς την ενεργοποίηση ογκογονιδίων και την έκφραση ογκοπρωτεϊνών μεταξύ εξωλεμφαδενικών Β-λεμφωμάτων και αντιστοίχου ιστοτύπου Β-λεμφαδενικών λεμφωμάτων . Πράγματι, η χρωμοσωμική διαμετάθεση t(14;18) που ενεργοποιεί το ογκογονίδιο Bcl-2 ανευρίσκεται στο 40% των λεμφαδενικών Β-λεμφωμάτων. Αντίστοιχα ευρήματα αναφέρονται ως προς την έκφραση της Bcl-2 ογκοπρωτείνης στις ανωτέρω κατηγορίες λεμφωμάτων. Εκτός από την σημασία της πρωτοπαθούς εντόπισης για τις μελλοντικές ταξινομήσεις των λεμφωμάτων, ευρήματα της Μοριακής Βιολογίας είναι ενδεικτικά της σημασίας ορισμένων μοριακών βλαβών, οι οποίες συνδέονται με ενεργοποίηση ογκογονιδίων και που φαίνεται τουλάχιστον προς το παρόν να χαρακτηρίζουν ειδικές νοσολογικές οντότητες. Για παράδειγμα η διαμετάθεση t( 8:18) που ενεργοποιεί το ογκογονίδιο Bcl-2 ανευρίσκεται στο 60%-80% των οζωδών Β-λεμφωμάτων(κεντροβλαστικών / κεντροκυτταρικών ),η διαμετάθεση t( 8:14) που ενεργοποιεί το ογκογονίδιο c-myc ανευρίσκεται σχεδόν σε όλα τα λεμφώματα Burkitt, και η διαμετάθεση t( 11:14) που ενεργοποιεί το γονίδιο της κυκλίνης D1(PRAD1)ανευρίσκεται σε μεγάλο ποσοστό των Β-λεμφοκυττάρων του μανδύα (κεντροκυτταρικά). Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι το ογκογκατασταλτικό γονίδιο p53 ενέχεται στους μηχανισμούς παθογένεσης ορισμένων τύπων λεμφωμάτων. Η p53 πρωτείνη οδηγεί σε αδρανοποίηση της λειτουργίας του ως ογκοκατασταλτικού γονιδίου. Μεταλλάξεις του p53 γονιδίου έχουν ανευρεθεί σε λεμφώματα Burkitt, Β-ΧΛΛ και υψηλής κακοήθειας Β και T λεμφώματα . Εκτός από τις μεταλλάξεις, αδρανοποίηση της λειτουργίας της p53 πρωτείνης μπορεί να προέλθει μέσω σύνδεσης με κυτταρικές πρωτείνες ή πρωτείνες ιών. Εχει αναφερθεί ότι η πρωτείνη του ογκογονιδίου mdm-2 μπορεί μέσω σύνδεσης με την πρωτείνη p53 να οδηγήσει σε αδρανοποίηση της τελευταίας. Σε αυτή την οπτική πρόσφατα αναφέρθηκε συνέκφραση των πρωτεϊνών mdm-2 και p53 σε μικρή σειρά non-Hodgkin's λεμφωμάτων. Η πρωτείνη p21/waf1 προέρχεται από τον φυσικό τύπο της p53, που ενεργοποιεί τα κυκλίνες-κινάσες εξαρτώμενα συμπλέγματα, τα οποία εμποδίζουν την εξέλιξη του κυτταρικού κύκλου στην μετάβαση G1-S. Επιπλέον αναστέλλει τη δράση του πυρηνικού αντιγόνου του πολλαπλασιαζόμενου κυττάρου (PCNA),παρεμποδίζοντας την δημιουργία πανομοιότυπου αντιγράφου του DNA . Στα κύτταρα των όγκων, που είτε έχουν χάσει την πρωτείνη p53, είτε περιέχουν μια μεταλλαγμένη μορφή της πρωτείνης p53, τα επίπεδα της p21 έχουν σημαντικά ελαττωθεί ή η πρωτείνη λείπει. Αυτό θα μπορούσε να έχει σαν αποτέλεσμα τον ανώμαλο έλεγχο της μεταγραφής του DNA και της προόδου του κυτταρικού κύκλου. Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί τα τελευταία στη σχέση του ιού EBV με τις κακοήθεις λεμφικές νεοπλασίες. Ο ιός EBV είχε συνδεθεί με το λέμφωμα Burkitt αλλά τα τελευταία χρόνια βρέθηκε στα νεοπλασματικά κύτταρα σε ένα μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων νόσου Hodgkin (40-50%) και σε ένα μικρότερο ποσοστό σε μη- Hodgkin λεμφώματα, κυρίως T-φαινοτύπου(10-30%). Ιδιαίτερα έντονη (80-90%)ήταν η συσχέτιση μεταξύ EBV και T- λεμφωμάτων της ρινικής κοιλότητας. Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει συνθετικές μελέτες που να συνδυάζουν την έκφραση των γονιδίων BCL-2, mdm-2, p53, p21 και την παρουσία του ιού EBV με βασικές ιστοπαθολογικές ( ιστότυπος, βαθμός κακοήθειας, πρωτοπαθής εντόπιση) και ανοσοφαινοτυπικές παραμέτρους ( Β ή T-κυτταρική προέλευση ) των λεμφωμάτων. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία η παρούσα πρόταση έχει ως στόχο την ανάλυση της συσχέτισης πρωτεϊνών ογκογονιδίων (BCL-2, mdm-2), ογκοκατασταλτικών γονιδίων (p53), της επαγόμενης από τον φυσικό τύπο του p53, πρωτείνης p21/waf-1 καθώς και του ιού EBV με τις βασικές ιστοπαθολογικές (ιστολογικός τύπος, βαθμός κακοήθειας, πρωτοπαθής εντόπιση) και ανασοφαινοτυπικές (Β ή T-κυτταρική προέλευση) παραμέτρους των λεμφωμάτων. Ο απώτερος στόχος είναι η συνεισφορά στην επεξεργασία μιας συνθετικής μορφολογικής-φαινοτυπικής-μοριακής ταξινόμησης των λεμφωμάτων. Για τον σκοπό αυτό μελετήθηκαν 87 περιστατικά λεμφαδενικών NHLs Ταξινομήθηκαν σύμφωνα με την (πλέον προσφάτως) ενημερωμένη κατάταξη του Κιέλου(1988) σε: 52 υψηλόβαθμα λεμφώματα (47 Β-NHLs και 5 T-NHLs) και 35 χαμηλόβαθμα λεμφώματα (32 Β-NHLs και 3 T-NHLs). Επίσης μελετήθηκαν 27 γαστρικά MALT (MALT=βλεννογοεξαρτώμενος λεμφικός ιστός) λεμφώματα. Τα 26 Β-MALT είχαν ταξινομηθεί σε: 21 περιπτώσεις υψηλής κακοήθειας 6 περιπτώσεις χαμηλής κακοήθειας Το ένα T- MALT λέμφωμα ήταν υψηλής κακοήθειας. Καθώς 11 λεμφώματα δέρματος που είχαν ταξινομηθεί 2 Β-φαινοτύπου χαμηλής κακοήθειας 9 T- φαινοτύπου από τα οποία:3 ήταν υψηλής κακοήθειας και 6 χαμηλής κακοήθειας του τύπου της σπογγοειδούς μυκητίασης και 5 λεμφώματα ρινοφαρυγγικής κοιλότητας που είχαν ταξινομηθεί 3 Β και 2T όλα υψηλής κακοήθειας. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 1 Αποτελέσματα p53, mdm2, p21 και bcl-2 α) Λεμφαδενικά λεμφώματα · Εκφραση της p53 πρωτείνης: Ανιχνεύθηκε πυρηνικό p53 αντιγόνο σε 39 από τις 87 περιπτώσεις NHLs. Σε συσχέτιση της έκφρασης του p53 με τον ιστολογικό τύπο, βρέθηκε θετική έκφραση σε 3 από 35 χαμηλόβαθμα και σε 36 από 52 υψηλόβαθμα NHLs. · Εκφραση της mdm2 πρωτείνης: Ανιχνεύθηκε πυρηνικό mdm2 αντιγόνο σε 23 από τα 87 NHLs ( 21/52 υψηλόβαθμα 3/35 χαμηλόβαθμα). · Εκφραση της p21/waf1 πρωτείνης: Ανιχνεύθηκε πυρηνικό p21 σε 34/87 NHLs (31/52υψηλόβαθμα και 3/35 χαμηλόβαθμα. · Συσχέτιση μεταξύ της έκφρασης p53,mdm2 και p21: Παράλληλη p53 / mdm-2 έκφραση βρέθηκε σε 23/87 περιστατικά NHLs ( 21 υψηλόβαθμα και 2 χαμηλόβαθμα). Και οι 23 περιπτώσεις απέδειξαν επίσης θετικότητα στην έκφραση της p21/ waf1 πρωτείνης. Ασύμφωνη p53θετική / mdm-2αρνητική έκφραση βρέθηκε σε 16/87 περιπτώσεις (15 υψηλόβαθμα και 1 χαμηλόβαθμο NHL). 11 από τις16 αυτές περιπτώσεις απέδειξαν θετικότητα στην έκφραση της p21/ waf1 πρωτείνης και 5 απεδείχθησαν p21/ waf1 αρνητικές. Οι πρωτείνες mdm-2 και p21/ waf1 δεν εκφράζονταν, επί τη απουσία εκφράσεως της πρωτείνης p53. · Εκφραση της bcl-2 πρωτείνης:Από τα 35 χαμηλής κακοηθείας λεμφώματα, η πρωτείνη bcl-2 βρέθηκε στα 31. Από τα 52 υψηλής κακοηθείας η πρωτείνη bcl-2 βρέθηκε στα 23 τα οποία ήταν υψηλής κακοηθείας B-NHL. Συνολικά 54/87 NHL ήταν bcl-2 θετικά. Η συσχέτιση της θετικότητας για πρωτείνη bcl-2 με τις πρωτείνες p53, mdm-2 και p21, δεν ανέδειξε ιδιαίτερη θετική ή αρνητική σχέση μεταξύ τους. β) Εξωλεμφαδενικά λεμφώματα · Εκφραση p53 πρωτείνης: Η πρωτείνη p53 βρέθηκε σε 5/21 B-NHL MALT υψηλής κακοηθείας, σε 1/3 T-υψηλής κακοηθείας λεμφώματα δέρματος και σε 1/5 υψηλής Β-λεμφώματα ρινοφάρυγγα. · Εκφραση mdm-2 πρωτείνης: Η πρωτείνη mdm-2 βρέθηκε σε 2/21 B-NHL MALT υψηλής κακοηθείας και 1/5 υψηλής κακοηθείας Β-λεμφώματα ρινοφάρυγγα. · Εκφραση p21 πρωτείνης: Η πρωτείνη p21 βρέθηκε σε 3/21 B-NHL MALT υψηλής κακοηθείας και 1/5 υψηλής κακοηθείας Β-λεμφώματα ρινοφάρυγγα. · Εκφραση bcl-2 πρωτείνης: Η πρωτείνη bcl-2 βρέθηκε σε 6/6 B-NHL MALT χαμηλής κακοηθείας, 2/21 B-NHL MALT υψηλής κακοηθείας και 3/6 T-λεμφωμάτων δέρματος χαμηλής κακοηθείας. · Συσχέτιση έκφρασης bcl-2, p53, mdm-2 και p21: Δεν βρέθηκαν ιδιαίτερες θετικές ή αρνητικές συσχετίσεις μεταξύ των εκφράσεων αυτών των πρωτεϊνών σε εξωλεμφαδενικά λεμφώματα. 2) Αποτελέσματα μελέτης EBV Από τα 87 λεμφαδενικά λεμφώματα ο ιός EBV βρέθηκε στα νεοπλασματικά κύτταρα μόνο σε 2 υψηλής κακοηθείας Β-λεμφώματα και σε 4 T-λεμφώματα Αυτές οι περιπτώσεις ήταν EBER+/ LMP-1+. Από τα 43 εξωλεμφαδενικά λεμφώματα ο ιός EBV βρέθηκε στα νεοπλασματικά κύτταρα, μόνο σε 1 υψηλής κακοηθείας B-MALT λέμφωμα στομάχου και σε 2 υψηλής κακοηθείας T-NK λεμφώματα του ρινοφάρυγγα. Αυτές οι περιπτώσεις ήταν επίσης EBER+/ LMP-1+. Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν μία συσχέτιση μεταξύ EBV και T-ανοσοφαινότυπου στα λεμφαδενικά και εξωλεμφαδενικά λεμφώματα και μια συσχέτιση μεταξύ EBV και ΝΚ-ρινοφαρυγγικών λεμφωμάτων στα εξωλεμφαδενικά λεμφώματα.
Γλώσσα Ελληνικά
Ημερομηνία έκδοσης 1999-07-01
Ημερομηνία διάθεσης 1999-10-01
Συλλογή   Σχολή/Τμήμα--Ιατρική Σχολή--Τμήμα Ιατρικής--Διδακτορικές διατριβές
  Τύπος Εργασίας--Διδακτορικές διατριβές
Εμφανίσεις 457

Ψηφιακά τεκμήρια
No preview available

Κατέβασμα Εγγράφου
Προβολή Εγγράφου
Εμφανίσεις : 12