| Περίληψη |
Η Χρονία Ιδιοπαθής Ουδετεροπενία του ενηλίκου (Chronic Idiopathic Neutropenia of Adult-CINA) περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1968 από τους Kyle και Linman [1] και θεωρείται ως μία καλοήθης δυσλειτουργία που χαρακτηρίζεται από την ανεξήγητη μείωση του αριθμού των κυκλοφορούντων ουδετερόφιλων κοκκιοκυττάρων για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, συνήθως μεγαλύτερο των τριών μηνών [2,30,95-97]. Το σύνδρομο εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες μέσης ηλικίας [29,96] και παρουσιάζεται είτε σαν μεμονωμένη ουδετεροπενία είτε σαν ουδετεροπενία συνδυασμένη με θρομβοκυττοπενία ή και αναιμία [2,96]. Λοιμώξεις σπάνια παρατηρούνται παρά τον χαμηλό αριθμό των κυκλοφορούντων στο αίμα ουδετερόφιλων κοκκιοκυττάρων [2,32,96,99]. Δεν έχει παρατηρηθεί εξέλιξη της ουδετεροπενίας σε συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα, λευχαιμία ή άλλο συστηματικό νόσημα, μετά από μακρά περίοδο παρακολούθησης των ασθενών αυτών [30,98]. Παρ΄ όλα αυτά, τελευταία αναφέρθησαν πέντε περιπτώσεις CINA που εξελίχθησαν σε Οξεία Μυελογενή Λευχαιμία και έχει προταθεί ότι η δυσλειτουργία μπορεί ν΄ αποτελέσει προλευχαιμική κατάσταση σε μερικούς ασθενείς [40,82,94]. Προηγούμενες μελέτες στο εργαστήριό μας έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με CINA παρουσιάζουν χαμηλό αριθμό κυκλοφορούντων στο αίμα λεμφοκυττάρων εξ΄ αιτίας της επιλεκτικής ελάττωσης των μνημονικών CD4+/CD45RO+ και CD8+/CD45RO+ λεμφοκυττάρων και σε λιγότερο βαθμό των ΝΚ-κυττάρων [15,22,23]. Ωστόσο, τα Β-λεμφοκύτταρα των πασχόντων δεν έχουν ακόμη καλά μελετηθεί. Το ερώτημα έχει ενδιαφέρον να απαντηθεί όχι μόνο για λόγους πληρότητας μιας γενικότερης μελέτης των λεμφοκυττάρων στη CINA, αλλά και για τον πρόσθετο λόγο ότι η παθογένεια του συνδρόμου παραμένει ακόμη άγνωστη. Έχει αναφερθεί ότι ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών με CINA έχουν στον ορό τους αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρινών IgG ή και IgA [16], κυκλοφορούντων ανοσοσυμπλεγμάτων [61], αυξημένη αναλογία πλασματοκυττάρων στο μυελό των οστών [56] και αυξημένη συχνότητα εμφάνισης μονοκλωνικής γαμμαπάθειας [61]. Όλα αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν την εμπλοκή του Β-κυτταρικού συστήματος στην φυσιοπαθολογία της CINA. Βασισμένοι σ΄ αυτές τις παρατηρήσεις και με σκοπό να ερμηνεύσουμε τις παραμέτρους εκείνες των Β-λεμφοκυττάρων που παρέχουν πληροφορίες σε ότι αφορά τη δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού μηχανισμού στους πάσχοντες από CINA, σχεδιάσαμε την παρούσα μελέτη που περιελάμβανε: (α) Την αρίθμηση των λευκοκυττάρων του αίματος σε αιματολογικό αναλυτή, τη μέτρηση της αναλογίας των λεμφοκυττάρων με απλή μικροσκοπία, και την έκφραση των αποτελεσμάτων σε απόλυτες τιμές (κύτταρα/ μL αίματος) (β) Την αρίθμηση των Β-λεμφοκυττάρων με βάση την έκφραση σε αυτά των επιφανειακών δεικτών CD19, CD20 και CD23 χρησιμοποιώντας τα αντίστοιχα μονοκλωνικά αντισώματα σημασμένα με φυκοερυθρίνη (ΡΕ) ή φλουορεσκεϊνη (FITC) (άμεσος διπλός ανοσοφθορισμός) με κυτταρομετρία ροής (flow cytometry). (γ) Τον προσδιορισμό της αναλογίας των CD19+/CD23+ κυττάρων τα οποία εκφράζουν τον ενεργοποιημένο Β-λεμφοκυτταρικό υποπληθυσμό. (δ) Την εκτίμηση των συγκεντρώσεων του διαλυτού μορίου CD23 (sCD23) στον ορό των πασχόντων με τη μέθοδο της μικρο-ELISA. (ε) Την εκτίμηση της ικανότητας παραγωγής sCD23 μορίων σε υγρές καλλιέργειες ανοσομαγνητικά διαχωρισθέντων CD19+ B-λεμφοκυττάρων παρουσία μη-ειδικών μιτογόνων (E.coli LPS και PWM). Με όλα τα παραπάνω πιστεύεται ότι είναι δυνατή η εκτίμηση του βαθμού ενεργοποίησης του Β-συστήματος στους πάσχοντες από CINA. Ας σημειωθεί ότι υπάρχουν σήμερα ισχυρές ενδείξεις ενεργοποίησης του Τ-συστήματος στους πάσχοντες [Papadaki et al,personal communication], όπως και ενεργοποίηση των μακροφάγων [13], δύο κυτταρικών πληθυσμών που εμπλέκονται άμεσα στην ανοσολογική απάντηση. Η έρευνα έγινε σε 107 ασθενείς και 46 φυσιολογικούς μάρτυρες. Βρήκαμε ότι οι ασθενείς είχαν αυξημένη αναλογία Β-λεμφοκυττάρων στο περιφερικό αίμα, αλλά φυσιολογικό απόλυτο αριθμό Β-λεμφοκυττάρων, γεγονός το οποίο αποδίδεται στην λεμφοπενία που προκαλείται από την ελάττωση των ΝΚ και Τ-λεμφοκυττάρων, όπως έχει ήδη αναφερθεί. Οι ασθενείς είχαν αυξημένη αναλογία των CD19+ κυττάρων στο μυελό των οστών. Τα CD19+/CD23+ κύτταρα του περιφερικού αίματος, τα οποία αντιπροσωπεύουν τον ενεργοποιημένο Β-λεμφοκυτταρικό υποπληθυσμό, δεν ήταν αυξημένα στους ασθενείς που μελετήθηκαν, ενώ η συγκέντρωση του sCD23 στον ορό των πασχόντων δεν διέφερε από αυτή των φυσιολογικών μαρτύρων. Τα ανοσομαγνητικά διαχωρισθέντα CD19+ Β-λεμφοκύτταρα περιφερικού αίματος των ασθενών παρουσίασαν αυξημένη ευαισθησία σε μη ειδικούς πολυκλωνικούς διεγέρτες, όπως αποδεικνύεται από τα υψηλά επίπεδα sCD23 που μετρήθηκαν στα υπερκείμενα κυτταροκαλλιεργειών. Υποθέτουμε ότι όλα αυτά τα ευρήματα μπορεί να σχετίζονται με μια ήπιου βαθμού χρόνια φλεγμονώδη διεργασία η οποία ενέχεται στην παθογένεια του συνδρόμου.
|
Αυξημένη ευαισθησία των Β-λεμφοκυττάρων του περιφερειακού αίματος σε μη ειδικούς πολυκλωνικούς διεγέρτες σε πάσχοντες από χρόνια ιδιοπαθή ουδετεροπενία
