Η διαδικασία της οπτικοποίησης μπορεί να διακριθεί σε τρεις επιμέρους κατηγορίες όσον αφορά το είδος της πληροφορίας που οπτικοποιείται [26, 31].
Αυτή η κατηγορία αναφέρεται στη γραφική απεικόνιση δεδομένων που παράγονται από, προσομοιώσεις που εκτελούνται σε υπερυπολογιστές, δορυφόρους, περιφερειακές συσκευές μετρήσεων που χρησιμοποιούνται στην αστρονομία, μετεωρολογία, γεωλογία, ιατρική. Συνεπώς πρόκειται για ένα σημαντικό όγκο πληροφορίας που πρέπει να περιοριστεί, να αναλυθεί και να απεικονιστεί γραφικά [23, 28].
Αυτή η κατηγορία αναφέρεται στην απεικόνιση διαφόρων ενδιαφέρουσων πτυχών της εφαρμογής πχ. το χρόνο εκτέλεσης, την συχνότητα προσπελάσεων στη μνήμη. Περιλαμβάνει τεχνικές που απεικονίζουν την εφαρμογή που αναπαρίσταται με ένα συμβατικό κειμενογραφικό τρόπο (πηγαίος κώδικας), σε εικονογραφημένες παραστάσεις [14, 21, 27].
Τα συστήματα οπτικοποίησης προγραμματιστικών εφαρμογών αρχικά χρησιμοποιήθηκαν για ανίχνευση λαθών (debugging) και για διάφορους εκπαιδευτικούς σκοπούς. Σήμερα χρησιμοποιούνται ευρέως για παρακολούθηση και ρύθμιση της απόδοσης μιας εφαρμογής.
Οι οπτικοποιημένες γλώσσες προγραμματισμού δίνουν τη δυνατότητα σε μη έμπειρους προγραμματιστές να υλοποιήσουν μια εφαρμογή σε μια γραφική μορφή 2 διαστάσεων. Συνεπώς παρέχεται στους χρήστες η δυνατότητα δημιουργίας πολύπλοκων εφαρμογών με δαπάνη μικρού χρονικού διαστήματος και χωρίς ιδιαίτερη προγραμματιστική εμπειρία. Επίσης οι τεχνικές οπτικοποιημένου προγραμματισμού είναι χρήσιμες για την υλοποίηση φιλικών συστημάτων διεπαφής με το χρήστη (User Interfaces). [3, 38]