| Περίληψη |
_ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της διδακτορικής διατριβής είναι η διερεύνηση της επίδρασης του ατομικού κοινωνικού κεφαλαίου στην ικανοποίηση των ογκολογικών ασθενών από τη νοσηλεία τους. Επιμέρους στόχοι είναι η στάθμιση της ‘Κλίμακας για την Ποσοτική Εκτίμηση του Κοινωνικού Κεφαλαίου’ (SCQ) και του ερωτηματολογίου για τη ‘Συνολική Εκτίμηση της Ικανοποίησης από τη Νοσηλεία’ (CASC) στην Ελλάδα.
ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΗ ΣΤΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ SCQ: ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ: Πραγματοποιήθηκε Διερευνητική Παραγοντική Ανάλυση και Συσχετίσεις Πολλαπλών Κλιμακώσεων σε δείγμα ευκολίας 5
21 ενηλίκων από 3 αστικά κέντρα (Αθήνα, Κόρινθο, Ηράκλειο). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η ελληνική έκδοση του SCQ περιλαμβάνει 6, από τους αρχικούς 8, παράγοντες: Συμμετοχή στην Κοινότητα, Αισθήματα Ασφάλειας, Επαφές με Συγγενείς & Φίλους, Κοινωνική Συμπεριφορά & Εκτίμηση της Ζωής, Σχέσεις στην Εργασία, και Ανοχή στη Διαφορετικότητα. Η αξιοπιστία εσωτερικής συνέπειας (συντελεστής a του Cronbach) στο ελληνικό δείγμα ήταν .83 για το σύνολο της κλίμακας και μεταξύ .68 και .77 για τις υ
ποκλίμακες. ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Το ερωτηματολόγιο είναι επαρκές για τη μέτρηση του κοινωνικού κεφαλαίου στην Ελλάδα. Η στάθμιση, σε συνδυασμό με άλλα ευρήματα, αποτελεί νδειξη ότι το κοινωνικό κεφάλαιο δεν έχει κοινά χαρακτηριστικά σε όλες τις χώρες.
έ
ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΣΤΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ SCQ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ: Το νόημα των λέξεων που χρησιμοποιούνται στη ρητορική του κοινωνικού κεφαλαίου διαφοροποιείται μεταξύ των χωρών υπονομεύοντας την ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Η γνωσιακή στάθμιση διερευνά το τι αντιπροσωπεύουν οι απαντήσεις του ελληνικού πληθυσμού επιτρέπον
τας τις συγκρίσεις μεταξύ της Ελλάδας και άλλων χωρών. ΜΕΘΟΔΟΙ: Πραγματοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις με 25 ενήλικα άτομα στην Αθήνα. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων αντλεί τον ευρύτερο θεωρητικό και μεθοδολογικό τηςπ α
ροσανατολισμόπό την ‘ανάλυση του λόγου’. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Λέξεις όπως κοινότητα, κουλτούρα, πολιτισμικότητα κ.ά., χρησιμοποιήθηκαν σπάνια από τους συμμετέχοντες, χωρίς να υπάρχει κοινός ορισμός από αυτούς που τις χρησιμοποίησαν. Παράλληλα, αναγνωρίστηκαν πολλαπλές
Μελέτη συσχέτισης του κοινωνικού κεφαλαίου με την ικανοποίηση των χρηστών ix ερωτήσεις σε μία μόνο ερώτηση (multiple questions within one) για τον παράγοντα Ανοχή στη Δι
αφορετικότητα. ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Η γνωσιακή στάθμιση των ερωτηματολογίων χρειάζεται, επιπλέον της ψυχομετρικής, προκειμένου να μπορούν να ερμηνευτούν αξιόπιστα τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών.
ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΗ ΣΤΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ CASC: ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ: Η επάρκεια του CASC για χρήση στην Ελλάδα ελέγχθηκε μέσω Συσχετίσεων Πολλαπλών Κλιμακώσεων και άλλων στατιστικών δοκιμασιών, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία που συλλέχθηκαν για τη συσχέτιση του
κοινωνικού κεφαλαίου με την ικανοποίηση των ασθενών. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ο συντελεστής a του Cronbach ήταν πάνω από .85 για όλες τις υποκλίμακες και .97 για το σύνολο του ερωτηματολογίου. Οι υποκλίμακες για το νοσηλευτικό προσωπικό παρουσιάζουν ορισμένες διαφοροποιήσεις σε σχέση με την αρχική δομή
. ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Η ικανοποίηση των ογκολογικών ασθενών στην Ελλάδα μπορεί να καταγραφεί αξιόπιστα από το CASC.
ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΤΟΥΣ: ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ: Ογδόντα τέσσερις ασθενείς πληρούσαν τα κριτήρια εισαγωγής στη μελέτη σε περίοδο 10 διαδοχικών εβδομάδων, σε μία παθολογική ογκολογική κλινική (νοσοκομείο Ευαγγελισμός): να είναι από 18 έως 79 ετών, να μην έχουν ψυχιατρικό ιστορικό, να μπορούν να επικοινωνήσουν (για παράδειγμα, να μην έχουν εκτενείς εγκεφαλικές μεταστάσεις), να μπορούν να καταλάβουν και να μιλήσουν ελληνικά, να έχουν μείνει στο νοσοκομείο τουλάχ
ιστον για 2 βράδια. Οι ασθενείς συμπλήρωσαν ταυτόχρονα μέσω ατομικής συνέντευξης και τα 2 ερωτηματολόγια για λόγους αξιοπιστίας και εγκυρότητας των αποτελεσμάτων (τα ερωτηματολόγια συμπληρωνόταν από τους ίδιους τους ασθενείς και όχι από συγγενείς τους, δι
ερευνούταν γιατί οι ασθενείς δεν απαντούν ορισμένες ερωτήσεις). Η συσχέτιση του κοινωνικού κεφαλαίου με την ικανοποίηση των ασθενών ελέγχθηκε με μονοπαραγοντική (simple) και πολυπαραγοντική (multiple) γραμμική παλινδρόμηση (linear regression) μεταξύ παραγόντων του κοινωνικού κεφαλαίου και 13 παραμέτρων ικανοποίησης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ο ‘γενικός βαθμός ικανοποίησης σε 10βάθμια κλίμακα’ εμφανίζει τους υψηλότερους συντελεστές συσχέτισης r με το σύνολο του κοινωνικού κεφαλαίου
(r = .570, p &λτ .001) και με την Κοινωνική Συμπεριφορά & Εκτίμηση της Ζωής (r = .532, p ΄&λτ .001). Η Ανοχή στη Διαφορετικότητα δεν σχετίζεται με καμία παράμετρο της ικανοποίησης ενώ οι παράγοντες Συμμετοχή στην Κοινότητα και Αισθήματα Ασφάλειας εμφανίζουν ασθενείς συντελεστές συσχέτισης με ορισμένες παραμέτρους της ικανοπ
οίησης (r = .275 ‐ .334, p ΄&λτ .05). Η ‘διαθεσιμότητα του ιατρικού προσωπικού’, οι ‘κοινωνικές δεξιότητες του νοσηλευτικού προσωπικού’ και η ‘ποιότητα επικοινωνίας με το νοσηλευτικό προσω δνον
πικό’εν σχετίζονται με καένα παράγτα του κοινωνικού κεφαλαίου. Στις πολυπαραγοντικές αναλύσεις (συμπεριλήφθησαν οι δημογραφικές μεταβλητές φύλο, ηλικία, εκπαίδευση), οι πιο ισχυρές συσχετίσεις εμφανίζονται μεταξύ του συνόλου του κοινωνικού κεφαλαίου και των: ‘γενικού βαθμού ικανοποίησης σε 10βάθμια κλίμακα’ (r2 = .513, β = .10, p ΄&λτ .001), ‘κοινωνικές δεξιότητες ιατρικού προσωπικού’ (r2 = .475, β = .14, p΄&λτ΄΄ .001), ‘συνολική ικανοποίηση από το νοσηλευτικό προσωπικό’ (r2 = .437, β = .42, p ΄&λτ .001). Από τους παράγοντες του κοινωνικού κεφαλαίου η Κοινωνική Συμπεριφορά & Εκτίμηση της Ζωής είχε τη μεγαλύτερη επίδραση στην ικανοποίηση. Η Συμμετοχή στην Κοινότητα δεν επιδρά στην ικανοποίηση, ενώ οι παράγοντες Ανοχή στη Διαφορετικότητα και Αισθήματα Ασφάλειας έχουν επίδρ
αση σε ορισμένες υποκλίμακες. ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Η ερευνητική υπόθεση της παρούσας διδακτορικής διατριβής, ότι το κοινωνικό κεφάλαιο επηρεάζει και διαμορφώνει την ικανοποίηση των ασθενών, επιβεβαιώνεται. Όταν αυξάνονται οι δείκτες του κοινωνικού κεφαλαίου σε ατομικό επίπεδο, αυξάνεται και ο βαθμός ικανοποίησης από ορισμένες διαστάσεις της νοσηλείας. Τα αποτελέσματα είναι σε συμφωνία με την τρέχουσα βιβλιογραφία για διαφορετική επίδραση των παραγόντων του κοινωνικού κεφαλαίου σε δείκτες υγείας. Το κοινωνικό κεφάλαιο δημιουργεί την προδιάθεση, τόσο με όρους εμπιστοσύνης, αλληλεγγύης, συλλογικότητας αλλά και κοινωνικής επαφής, να καλυφθούν οι προσδοκίες των ασθενών από τη νοσηλεία τους. Αναδεικνύεται συνεπώς ο σημαντικός ρόλος που έχουν οι διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις, καθώς και οι πεποιθήσεις για την ασφάλεια και τη διαφορετικότητα, στη διαμόρφωση της αξιολόγησης της εμπειρίας των ασθενών για τη νοσηλεία τους.
|
Μελέτη συσχέτισης του κοινωνικού κεφαλαίου με την ικανοποίηση των χρηστών
