| Περίληψη |
Η παρούσα διπλωματική αναφέρεται στην ποιοτική και ποσοτική
ανάλυση πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (ΠΑΥ) στα
αιωρούμενα σωματίδια της ατμόσφαιρας στη περιοχή των Ιωαννίνων σε 40
δείγματα. Συνολικά συλλέχθηκαν 81 δείγματα, από τα οποία τα 60 είναι
χειμερινών και τα 21 είναι καλοκαιρινών μηνών. Η δειγματοληψία έγινε από
τον σταθμό δειγματοληψίας των Ιωαννίνων. Η ανάλυση έγινε με χρήση
αέριας χρωματογραφίας, με φασματογράφο μάζας (GC/MS). Η δειγματοληψία
τους καλοκαιρινούς μήνες έγινε 11/07/2019-22/08/2019, ενώ τους χειμερινούς
μήνες έγινε 12/12/2019-16/02/2020. Σαράντα μέλη ΠΑΥ εντοπίστηκαν και
βρέθηκαν τα επίπεδα και η μηνιαία και εποχική μεταβολή τους. Οι υψηλότερες
συγκεντρώσεις ΠΑΥ βρέθηκαν τους χειμερινούς μήνες, ενώ τους
καλοκαιρινούς, οι συγκεντρώσεις ήταν σταθερές σε χαμηλότερα ποσοστά. Πιο
συγκεκριμένα, η μέση συγκέντρωση των ΠΑΥ τους χειμερινούς μήνες είναι
120 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη τους καλοκαιρινούς μήνες.
Συμπεραίνεται πως στα Ιωάννινα, ιδίως τους χειμερινούς μήνες, οι
συγκεντρώσεις των ΠΑΥ είναι σημαντικά υψηλές. Πιο συγκεκριμένα, οι
συγκεντρώσεις του benzo[a]pyrene από τους χειμερινούς μήνες ήταν 4,7±3,6
ng m-3 και τους καλοκαιρινούς μήνες ήταν 0.0124±0.0085 ng m-3.
Επίσης, έγινε σύγκριση με Pearson συσχέτιση με τα άλλα σωματιδιακά
συστατικά των PM2,5 με σκοπό τη εκτίμηση των πηγών προέλευσης. Πιο
συγκεκριμένα συγκρίθηκαν ΠΑΥ με ιόντα, OC, EC, WSOC, BC, BCFF και
BCWB. Επιπρόσθετα, οι ενώσεις ΠΑΥ έχουν καρκινογόνο και μεταλλαξιογόνο
δράση. Για αυτό, εκτιμήθηκε ο κίνδυνος για καρκινοπάθεια (ECR – excess
cancer risk) από την καθημερινή εισπνοή των ΠΑΥ στα PM2.5 σωματίδια στην
ατμόσφαιρα των Ιωαννίνων. Οι ενώσεις όπως BaP, B(b)F, Β(k)F, IPy και
B(a)A ήταν που συνέβαλαν περισσότερο στις ισοδύναμες συγκεντρώσεις του
B(a)P (BaPeq). Ο εκτιμώμενος κίνδυνος για καρκινοπάθεια του πνεύμονα κατά
τη διάρκεια ζωής από τις ενώσεις ΠΑΥ, για τα Ιωάννινα είναι 2,14x10-6 τους
καλοκαιρινούς και 6,7x10-4 τους χειμερινούς μήνες με βάση τον WHO και
0,03x10-6 τους καλοκαιρινούς και 8,43x10-6 τους χειμερινούς μήνες με βάση
την CalEPA (ΟΕΗΗΑ). Τέλος, έγιναν συγκρίσεις τόσο με άλλες περιοχές της
Ελλάδας (Θησείο 2016-2017 και Ηράκλειο 2012-2014) όσο και με
προηγούμενη μελέτη στη περιοχή των Ιωαννίνων (1996-1997).
|
Πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες σε αερολύματα στην ατμόσφαιρα των Ιωαννίνων την περίοδο 07/19-02/20
