| Περίληψη |
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συνηθέστερος καρκίνος στις γυναίκες και η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνει σταθερά. Είναι η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες και περίπου το 50% των ασθενών αναπτύσσουν μεταστατικό καρκίνο.
Για την αντιμετώπισή του καρκίνου του μαστού χρησιμοποιούνται πολλές θεραπείες όπως χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, εγχείρηση και ορμονοθεραπεία που μπορεί όμως να έχουν ανεπιθύμητες επιδράσεις. Μελλοντικός στόχος είναι να υπάρξουν νέες θεραπείες που να βασίζονται σε μηχανισμούς δράσης έναντι συγκεκριμένων μορίων-στόχων που χαρακτηρίζουν ειδικά τα καρκινικά κύτταρα.
Τα πεπτίδια της CRF οικογένειας, τα οποία λόγω του κυρίαρχου ρόλου που έχουν στην απόκριση του οργανισμού στο στρες χαρακτηρίζονται ως νευροπεπτίδια του στρες, έχει βρεθεί να εκφράζονται και να εκκρίνονται από διάφορους τύπους καρκινικών κυττάρων και μέσω των υποδοχέων τους που είτε εκφράζονται στα κύτταρα αυτά είτε σε γειτονικούς ιστούς, επάγουν διαδικασίες που επηρεάζουν τη φυσιολογία του όγκου.
Στην κυτταρική σειρά MCF7 του καρκίνου του μαστού έχει δειχθεί ότι σε συνθήκες χωρίς ορό τα CRF πεπτίδια επηρεάζουν διαδικασίες, όπως τον πολλαπλασιασμό και την απόπτωση τους. Με την παρούσα εργασία θέλαμε να ελέγξουμε αν τα πεπτίδια της CRF οικογένειας επηρεάζουν και μια άλλη ιδιότητά τους, την κινητικότητα. Πιο συγκεκριμένα μελετήσαμε την επίδραση που τα CRF πεπτίδια έχουν σε παράγοντες, που έχει δειχθεί να επηρεάζουν την ικανότητα μετάστασης των καρκινικών κυττάρων.
Οι κυκλοοξυγενάσες είναι ένζυμα που έχουν συσχετιστεί με την ανάπτυξη του καρκινικού όγκου. Η δράση τους οδηγεί στην απελευθέρωση προσταγλανδινών, η παραγωγή των οποίων έχει άμεσα συνδεθεί με την ικανότητα που αποκτούν τα καρκινικά κύτταρα να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και να έχουν αυξημένη ικανότητα να δημιουργούν μεταστάσεις. Στη συγκεκριμένη εργασία παρατηρήθηκε ότι
τα CRF πεπτίδια δρουν μέσω της κυκλοοξυγενάσης Cox1 και προκαλούν αύξηση των επιπέδων των προσταγλανδινών, ύστερα από 6 και 16 ώρες επίδρασης των κυττάρων MCF7 με τα πεπτίδια αυτά.
Οι μεταλλοπρωτεινάσες, ένζυμα που αποδομούν την εξωκυττάρια θεμέλια ουσία, έχει δειχθεί να εμπλέκονται σε πολλές φάσεις της καρκινογένεσης από την εμφάνισή της έως τη μετάσταση. Ελέγχθηκε η επίδραση που πιθανά τα CRF πεπτίδια έχουν στην έκφραση των μεταλλοπρωτεινασών και παρατηρήθηκε ότι, ύστερα από μεγάλα χρονικά διαστήματα επίδρασης, τα CRF πεπτίδια αυξάνουν τα επίπεδα των μεταλλοπρωτεινασών.
Επίσης ελέγχθηκε η επίδραση των CRF πεπτιδίων στα επίπεδα του αναστολέα των μεταλλοπρωτεινασών, TIMP1. Ο ΤΙΜΡ1 αναστολέας φαίνεται να επηρεάζει την εξέλιξη του καρκίνου όχι μόνο εμποδίζοντας τη δράση των μεταλλοπρωτεινασών αλλά και δρώντας με τρόπο ανεξάρτητο των μεταλλοπρωτεινασών. Ύστερα από μεγάλα χρονικά διαστήματα επίδρασης των MCF κυττάρων με τα CRF πεπτίδια παρατηρήθηκε μείωση των επιπέδων του.
Η κινάση FAK είναι μία κινάση τυροσίνης, η φωσφορυλίωση της οποίας και κατ’ επέκταση η ενεργοποίηση της, έχει άμεσα συνδεθεί με την ενεργοποίηση μονοπατιών που εμπλέκονται σε πολλές διαδικασίες των κυττάρων, όπως απόπτωση, πολλαπλασιασμός και κινητικότητα. Αύξηση της φωσφορυλίωσής της έχει συσχετιστεί με την αύξηση της κινητικότητας των καρκινικών κυττάρων. Χρησιμοποιώντας τη διαδικασία του ανοφοσοφθορισμού παρατηρήθηκε αύξηση της φωσφορυλίωσής της ύστερα από επίδραση των MCF κυττάρων με τα CRF πεπτίδια.
Συγκεντρώνοντας τα παραπάνω αποτελέσματα καταλήγουμε ότι στην κυτταρική σειρά MCF7 του μαστού, σε συνθήκες χωρίς ορό, τα CRF πεπτίδια εμφανίζουν πλειοτροπική δράση. Επηρεάζουν πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, η δράση των οποίων έχει δειχθεί ότι επηρεάζει την κινητικότητα των κυττάρων αυτών.
|
Ρόλος των CRF πεπτιδίων στην κινητικότητα των MCF7 καρκινικών κυττάρων
