Περίληψη |
Εισαγωγή: Ο επιπολασμός της παιδικής παχυσαρκίας έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 20χρόνια παγκοσμίως, λαμβάνοντας διαστάσεις επιδημίας. Η κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου και ζαχαρούχων τροφίμων έχει συνδεθεί με την αύξηση του σωματικού βάρους και την εμφάνιση παχυσαρκίας σε παιδιά και ενήλικες.
Υπόθεση: Εκπαιδευτική παρέμβαση σε θέματα υγείας και διατροφής μπορεί να επηρεάσει την κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου, γλυκισμάτων και ζάχαρης παιδιών α’, β’ και γ’ τάξης δημοτικού.
Στόχος: Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η μελέτη της επίδρασης προγράμματος Αγωγής Υγείας και Διατροφής στην κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου, γλυκισμάτων και ζάχαρης. Πιο συγκεκριμένο στόχο αποτέλεσε η μελέτη της σχέσης της κατανάλωσης τροφίμων και ροφημάτων που περιέχουν ζάχαρη με την παχυσαρκία, το χρόνο σωματικής άσκησης και με την πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και άλλων τροφίμων.
Μέθοδος: Στη διάρκεια του σχολικού έτους 2006/07, πραγματοποιήθηκε στο νομό Χανίων, εκπαιδευτική παρέμβαση σε θέματα υγείας, διατροφής και σωματικής άσκησης, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης δημοτικού, ηλικίας 6-9 ετών. Στη λήξη του προγράμματος, εκτιμήθηκε η διατροφική πρόσληψη 489 παιδιών (242 της ομάδας παρέμβασης και 247 της ομάδας ελέγχου), με χρήση τριημέρου ημερολογίου καταγραφής τροφίμων.
Αποτελέσματα: Στην έναρξη του προγράμματος, δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στους ανθρωπομετρικούς δείκτες, στην ενεργειακή κατανάλωση και στην κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου, γλυκισμάτων και ζάχαρης μεταξύ των δύο ομάδων. Έπειτα από ένα έτος εφαρμογής του προγράμματος, δε διαπιστώθηκε σημαντική διαφορά στην κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών, γλυκών και ζάχαρης μεταξύ της ομάδας παρέμβασης (ΟΠ) και της ομάδας ελέγχου (ΟΕ). Στην ΟΠ, αύξηση στην κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου, γλυκισμάτων και ζάχαρης δε συνδέθηκε με εμφάνιση παχυσαρκίας, ούτε με σημαντική μείωση της
κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, αν και συνοδεύτηκε με μείωση του ποσοστού ενέργειας από μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (p=0,028). Στην ΟΕ, αύξηση της ημερήσιας κατανάλωσης των τροφίμων αυτών, φάνηκε να οδηγεί σε μείωση της κατανάλωσης φρούτων (p<0,05), λαχανικών (p<0,05), και φρούτων και λαχανικών μαζί (289±162, 239±137 και 181±115 γραμμάρια στις 3 κατηγορίες αντίστοιχα, p<0,001). Επιπλέον, στην ΟΕ, το ποσοστό των παιδιών με κεντρική παχυσαρκία αυξάνεται σημαντικά καθώς αυξάνεται η κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου, γλυκισμάτων και ζάχαρης (p=0,029), ενώ τα παιδιά με κατανάλωση >100γρ/ημέρα έχουν 3,84 φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας από εκείνα της κατηγορίας αναφοράς (OR=3,84, p=0,016).
Συμπέρασμα: Η κατανάλωση αναψυκτικών, χυμών εμπορίου, γλυκισμάτων και ζάχαρης συνδέεται με παχυσαρκία και επιβαρυντικές για την υγεία διατροφικές συμπεριφορές. Πιθανόν να χρειάζεται περισσότερος χρόνος εφαρμογής ενός προγράμματος αγωγής υγείας, διατροφής και σωματικής άσκησης ώστε να παρατηρηθούν αλλαγές στην κατανάλωση των προαναφερθέντων τροφίμων
|