| Περίληψη |
Τα νησιά, παρά την αναλογικά μικρή έκταση που καταλαμβάνουν στη Γη, είχαν πάντοτε
σημαντικό ρόλο στην Οικολογία και τη Bιογεωγραφία, καθώς αποτελούν ιδανικά “φυσικά
εργαστήρια”. Παράλληλα, το πρότυπο της αύξησης του αριθμού των ειδών καθώς αυξάνεται η
έκταση μιας περιοχής είναι τόσο καθολικό, ώστε να έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους λίγους
νόμους της Οικολογίας. Το αρχιπέλαγος του Αιγαίου εμφανίζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς
αποτελείται από μεγάλο αριθμό νησιών και νησίδων με ποικιλία όσον αφορά τη γεωλογική τους
ιστορία και τις παλαιογεωγραφικές τους σχέσεις, ενώ γεωγραφικά βρίσκεται μεταξύ τριών
διαφορετικών περιοχών, με αποτέλεσμα η σύνθεση της ζωής στα νησιά να είναι ένα μίγμα
ευρωπαϊκών, ασιατικών και αφρικανικών ειδών που, σε συνδυασμό με τις ενδημικές μορφές
ζωής, καθιστούν τη βιοποικιλότητα του Αιγαίο ιδιαίτερα πλούσια. Στο πλαίσιο αυτό,
στηv παρούσα εργασία προσεγγίστηκε η σχέση έκτασης-αριθμού ειδών στα νησιά του Αιγαίου
για 8 διαφορετικές ομάδες οργανισμών (Χερσαία Σαλιγκάρια, Χερσαία Ισόποδα, Κολεόπτερα
Tenebrionidae, Χειλόποδα, Λεπιδόπτερα, Πουλιά, Ερπετά και Αμφίβια, Φυτά), προσδιοριστηκάν
τα καλύτερα μοντέλα που περιγράφουν τη SAR ξεχωριστά για κάθε τάξο – με ιδιαίτερη έμφαση
στα χερσαία σαλιγκάρια-, ενώ επιπλέον εξετάστηκε το power model, το καλύτερο γενικά μοντέλο
που περιγράφει τη SAR. Επίσης, πραγματοποιήθηκαν συγκρίσεις μεταξύ διαφορετικών τάξων για
ίδια υποσύνολα νησιών του Αιγαίου. Οι στατιστικές αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν στην R, με
το πακέτο “sars”, το οποίο επιτρέπει τον υπολογισμό και τη σύγκριση 20 διαφορετικών μοντέλων
που περιγράφουν τη SAR. Για όλες τις ομάδες που εξετάστηκαν, με εξαίρεση τα λεπιδόπτερα και
τα χειλόποδα, βρέθηκε ισχυρή συσχέτιση του αριθμού των ειδών με την έκταση. Παρόλο που δεν
παρατηρείται ένα καθολικά βέλτιστο μοντέλο για την περιγραφή της SAR των νησιών του
Αιγαίου ανεξάρτητα της ομάδας που εξετάζεται, σε γενικές γραμμές το power model
ανταποκρίνεται καλύτερα στα ασπόνδυλα, ενώ στα σπονδυλώτα μοντέλα που προβλέπουν
ασύμπτωτη να εξηγούν καλύτερα τα δεδομένα. Τέλος, για την βαθύτερη κατανόηση αλλά και την
αποτελεσματικότερη χρήση της SAR στη διαχείριση της βιοποικιλότητας, χρειάζεται περαιτέρω
διερεύνηση για το πως ξεχωριστοί παράγοντες και μηχανισμοί επηρεάζουν και καθορίζουν τη
SAR για διαφορετικά τάξα, περιβαλλοντικές συνθήκες και χωρικές κλίμακες.
|
Βιογεωγραφία των νησιών του Αιγαίου. H σχέση έκτασης-αριθμού ειδών
