Your browser does not support JavaScript!

Αρχική    Η Αποφρακτική Υπνική Άπνοια (Σ.Α.Υ.) σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και μεσήλικες μη-παχύσαρκους άνδρες  

Αποτελέσματα - Λεπτομέρειες

Προσθήκη στο καλάθι
[Προσθήκη στο καλάθι]
Κωδικός Πόρου 000440882
Τίτλος Η Αποφρακτική Υπνική Άπνοια (Σ.Α.Υ.) σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και μεσήλικες μη-παχύσαρκους άνδρες
Άλλος τίτλος Osa in postmenopausal women and non-obese middle aged men
Συγγραφέας Κρητικού, Ήλια
Σύμβουλος διατριβής Βγόντζας, Αλέξανδρος Ν.
Μέλος κριτικής επιτροπής Χρούσος, Γεώργιος
Σιαφάκας, Νικόλαος
Μπάστα, Μαρία
Ξεκούκη, Παρασκευή
Σίμος, Παναγιώτης
Σχίζα Σοφία
Περίληψη Το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας (Σ.Α.Υ) συναντάται κυρίως σε μέσης ηλικίας παχύσαρκους άνδρες, ενώ τα τελευταία χρόνια η συχνότητα της αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο στις γυναίκες, στις οποίες η επίπτωση της κορυφώνεται μετά την εμμηνόπαυση. Σύμφωνα με μελέτες, υπάρχει σημαντική αντιστοιχία και επικάλυψη συμπτωμάτων, καθώς και συνοδών νοσημάτων που παρατηρούνται σε ασθενείς με παχυσαρκία και σε ασθενείς με υπνική άπνοια, αφού οι τελευταίοι στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι και παχύσαρκοι. Πιο συγκεκριμένα, σε παχύσαρκους άνδρες, το Σ.Α.Υ σχετίζεται με σπλαχνική παχυσαρκία, χρόνια φλεγμονή και ινσουλινοαντοχή. Σε αυτή την περίπλοκη σχέση, ο διαχωρισμός αιτίου και αιτιατού είναι σχεδόν αδύνατος. Χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την αιτιοπαθογενετική σχέση θα μπορούσαν να αντληθούν από μελέτες σε μη παχύσαρκους ασθενείς με υπνική άπνοια, όμως αυτές εκλείπουν. Ταυτόχρονα λόγω της απουσίας αντίστοιχων μελετών στον πληθυσμό των μη παχύσαρκων ασθενών με άπνοια, έχει επικρατήσει η θεωρία ότι τοπικοί ανατομικοί παράγοντες, όπως στένωση στις ανώτερες αεροφόρες οδούς παίζουν κύριο παθογενετικό ρόλο και όχι η κοιλιακή παχυσαρκία και η χρόνια φλεγμονή. Επιπλέον παραμένει αδιευκρίνιστο εάν συγκεκριμένες θεραπείες, όπως για παράδειγμα η συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης στους αεραγωγούς (continuous positive airway pressure CPAP), που στις ημέρες μας αποτελεί την κύρια θεραπεία για το αποφρακτικό Σ.Α.Υ., μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα και την καρδιαγγειακή συννοσηρότητα. Σημαντικό κομμάτι της παθοφυσιολογίας της άπνοιας είναι τα πολλαπλά επεισόδια της στένωσης (απόφραξης) του αυλού των εξωθωρακικών ανώτερων αεροφόρων οδών που οδηγούν είτε σε πλήρη διακοπή (άπνοια) ή σε μείωση της ροής (υπόπνοια) του εισπνεόμενου αέρα κατά τη διάρκεια του ύπνου, πτώση της οξυγόνωσης και συνοδό υπερδιέγερση του συμπαθητικού συστήματος και υπερέκκριση κατεχολαμινών, με αποτέλεσμα συχνές αφυπνίσεις και διαταραγμένο ύπνο που μπορεί επίσης να προκαλέσουν υπερδιέγερση του υποθαλαμο–υποφυσιο–επινεφριδιακού (ΥΥΕ) άξονα και υπερέκκριση κορτιζόλης. Εντούτοις, προηγούμενες έρευνες σχετικά με τη δραστηριότητα του υποθαλαμο–υποφυσιο–επινεφριδιακού (ΥΥΕ) άξονα στην αποφρακτική υπνική άπνοια (Σ.Α.Υ) έχουν επιφέρει αντικρουόμενα αποτελέσματα, εν μέρει λόγω της παχυσαρκίας που αποτελεί συγχυτικό παράγοντα καθώς και της λήψης μονήρους δείγματος αίματος. Πρωτεύων στόχος της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της χρόνιας φλεγμονής, της ινσουλινοαντοχής, της κατανομής του λιπώδους ιστού καθώς και της δραστηριότητας του ΥΥΕ άξονα, σε ένα μη-παχύσαρκο πληθυσμό αποτελούμενο από άνδρες και γυναίκες. Δευτερεύων στόχος της μελέτης είναι η διερεύνηση των αποτελεσμάτων της θεραπείας με CPAP ως προς την βελτίωση των συνυπάρχουσων φλεγμονωδών και μεταβολικών διαταραχών καθώς και ως προς τη μείωση του ενδοκοιλιακού λίπους και της υπερδραστηριότητας του ΥΥΕ άξονα. Έλεγχος της θεραπείας πραγματοποιείται με πανομοιότυπη εικονική θεραπεία με ψευδο-CPAP. Οι συμμετέχοντες ήταν μεσήλικες άνδρες και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ασθενείς και υγιείς-μάρτυρες, και μελετήθηκαν στο εργαστήριο ύπνου για τέσσερις νύχτες. Κατά την παραμονή στο εργαστήριο πραγματοποιήθηκε μέτρηση της ημερήσιας υπνηλίας και της ψυχοκινητικής εγρήγορσης; 24ωρη αιμοληψία για τη μέτρηση της ιντερλευκίνης (IL)-6, του υποδοχέα 1 του παράγοντα νέκρωσης των όγκων (TNFR)-1, της λεπτίνης, της αντιπονεκτίνης και της κορτιζόλης; και λήψη μονήρους δείγματος αίματος για της μέτρηση της πρωτεΐνης οξείας φάσης (hsCRP), των λιπιδίων, γλυκόζης και ινσουλίνης νηστείας. Το ενδοκοιλιακό/σπλαχνικό (visceral (VAT), εξωκοιλιακό-υποδόριο (SAT) adipose tissue) και ενδοηπατικό λίπος αξιολογήθηκαν με αξονική τομογραφία. Οι ασθενείς με Σ.Α.Υ μελετήθηκαν με το ίδιο ακριβώς πρωτόκολλο μετά από 2-μήνες θεραπείας με CPAP και ψευδο-CPAP. Οι άνδρες με άπνοια είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ημερήσιας υπνηλίας, hsCRP, IL-6, λεπτίνης και ινσουλινοαντοχής συγκριτικά με τους μάρτυρες, ενώ οι γυναίκες είχαν μόνο υψηλότερα επίπεδα hsCRP συγκριτικά με τις μάρτυρες. Οι άνδρες με άπνοια είχαν στατιστικά σημαντικά αυξημένο ενδοκοιλιακό/σπλαχνικό λίπος συγκριτικά με τους μάρτυρες, ενώ οι γυναίκες με άπνοια είχαν αυξημένο εξωκοιλιακό/υποδόριο λίπος. Στους άνδρες, η άπνοια συνδεόταν σε σημαντικό βαθμό με το ενδοκοιλιακό λίπος, ενώ στις γυναίκες με το εξωκοιλιακό, ενδοκοιλιακό και ολικό λίπος. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες ασθενείς είχαν σημαντικά αυξημένο ενδοηπατικό λίπος. Τέλος τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες με Σ.Α.Υ, είχαν στατιστικά σημαντικά αυξημένα 24ωρα επίπεδα κορτιζόλης συγκριτικά με τους αντιστοιχισμένους ασθενείς-μάρτυρες. Η θεραπεία με CPAP μείωσε σημαντικά τα επίπεδα της κορτιζόλης και βελτίωσε την ημερήσια υπνηλία, όμως δεν είχε κάποια επίδραση στη χρόνια φλεγμονή, την ινσουλινοαντοχή και τα λιπώδη διαμερίσματα. Συμπερασματικά, σε μη-παχύσαρκους άνδρες και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, το Σ.Α.Υ σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο, την ημερήσια υπνηλία, την ινσουλινοαντοχή και τη χρόνια φλεγμονή και η σχέση αυτή είναι ισχυρότερη στους άνδρες από τις γυναίκες. Η σπλαχνικού τύπου παχυσαρκία παίζει κυρίαρχο ρόλο στους άνδρες με άπνοια, ενώ στις γυναίκες η ολική παχυσαρκία είναι σημαντική. Ταυτόχρονα, παρατηρείται και στα δύο φύλα υπερδραστηριότητα του ΥΥΕ άξονα και υψηλότερα 24ωρα επίπεδα κορτιζόλης συγκριτικά με τους υγιείς μάρτυρες. Η θεραπεία με CPAP, τουλάχιστον η μικρής χρονικής διάρκειας, βελτιώνει τον ύπνο και τα επίπεδα της κορτιζόλης, και με αυτό τον τρόπο πιθανόν να έχει ωφέλιμη επίδραση στην καρδιαγγειακή συννοσηρότητα, για παράδειγμα την υπέρταση. Όμως η θετική αυτή επίδραση είναι μερική, εφόσον τουλάχιστον η μικρής διάρκειας θεραπεία, δεν αρκεί από μόνη της να βελτιώσει τη χρόνια φλεγμονή και τις μεταβολικές δυσλειτουργίες που απαντώνται στους ασθενείς με Σ.Α.Υ και επομένως συνίσταται να συνδυάζεται με θεραπευτικές παρεμβάσεις με στόχο αυτές τις διαταραχές, όπως αλλαγή της διατροφής, σωματική άσκηση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φάρμακα που βελτιώνουν την ινσουλινοαντοχή. Τα ευρήματα της μελέτης μας υψηλότερα επίπεδα hsCRP συγκριτικά με τις μάρτυρες. Οι άνδρες με άπνοια είχαν στατιστικά σημαντικά αυξημένο ενδοκοιλιακό/σπλαχνικό λίπος συγκριτικά με τους μάρτυρες, ενώ οι γυναίκες με άπνοια είχαν αυξημένο εξωκοιλιακό/υποδόριο λίπος. Στους άνδρες, η άπνοια συνδεόταν σε σημαντικό βαθμό με το ενδοκοιλιακό λίπος, ενώ στις γυναίκες με το εξωκοιλιακό, ενδοκοιλιακό και ολικό λίπος. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες ασθενείς είχαν σημαντικά αυξημένο ενδοηπατικό λίπος. Τέλος τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες με Σ.Α.Υ, είχαν στατιστικά σημαντικά αυξημένα 24ωρα επίπεδα κορτιζόλης συγκριτικά με τους αντιστοιχισμένους ασθενείς-μάρτυρες. Η θεραπεία με CPAP μείωσε σημαντικά τα επίπεδα της κορτιζόλης και βελτίωσε την ημερήσια υπνηλία, όμως δεν είχε κάποια επίδραση στη χρόνια φλεγμονή, την ινσουλινοαντοχή και τα λιπώδη διαμερίσματα. Συμπερασματικά, σε μη-παχύσαρκους άνδρες και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, το Σ.Α.Υ σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο, την ημερήσια υπνηλία, την ινσουλινοαντοχή και τη χρόνια φλεγμονή και η σχέση αυτή είναι ισχυρότερη στους άνδρες από τις γυναίκες. Η σπλαχνικού τύπου παχυσαρκία παίζει κυρίαρχο ρόλο στους άνδρες με άπνοια, ενώ στις γυναίκες η ολική παχυσαρκία είναι σημαντική. Ταυτόχρονα, παρατηρείται και στα δύο φύλα υπερδραστηριότητα του ΥΥΕ άξονα και υψηλότερα 24ωρα επίπεδα κορτιζόλης συγκριτικά με τους υγιείς μάρτυρες. Η θεραπεία με CPAP, τουλάχιστον η μικρής χρονικής διάρκειας, βελτιώνει τον ύπνο και τα επίπεδα της κορτιζόλης, και με αυτό τον τρόπο πιθανόν να έχει ωφέλιμη επίδραση στην καρδιαγγειακή συννοσηρότητα, για παράδειγμα την υπέρταση. Όμως η θετική αυτή επίδραση είναι μερική, εφόσον τουλάχιστον η μικρής διάρκειας θεραπεία, δεν αρκεί από μόνη της να βελτιώσει τη χρόνια φλεγμονή και τις μεταβολικές δυσλειτουργίες που απαντώνται στους ασθενείς με Σ.Α.Υ και επομένως συνίσταται να συνδυάζεται με θεραπευτικές παρεμβάσεις με στόχο αυτές τις διαταραχές, όπως αλλαγή της διατροφής, σωματική άσκηση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φάρμακα που βελτιώνουν την ινσουλινοαντοχή. Τα ευρήματα της μελέτης μας υψηλότερα επίπεδα hsCRP συγκριτικά με τις μάρτυρες. Οι άνδρες με άπνοια είχαν στατιστικά σημαντικά αυξημένο ενδοκοιλιακό/σπλαχνικό λίπος συγκριτικά με τους μάρτυρες, ενώ οι γυναίκες με άπνοια είχαν αυξημένο εξωκοιλιακό/υποδόριο λίπος. Στους άνδρες, η άπνοια συνδεόταν σε σημαντικό βαθμό με το ενδοκοιλιακό λίπος, ενώ στις γυναίκες με το εξωκοιλιακό, ενδοκοιλιακό και ολικό λίπος. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες ασθενείς είχαν σημαντικά αυξημένο ενδοηπατικό λίπος. Τέλος τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες με Σ.Α.Υ, είχαν στατιστικά σημαντικά αυξημένα 24ωρα επίπεδα κορτιζόλης συγκριτικά με τους αντιστοιχισμένους ασθενείς-μάρτυρες. Η θεραπεία με CPAP μείωσε σημαντικά τα επίπεδα της κορτιζόλης και βελτίωσε την ημερήσια υπνηλία, όμως δεν είχε κάποια επίδραση στη χρόνια φλεγμονή, την ινσουλινοαντοχή και τα λιπώδη διαμερίσματα. Συμπερασματικά, σε μη-παχύσαρκους άνδρες και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, το Σ.Α.Υ σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο, την ημερήσια υπνηλία, την ινσουλινοαντοχή και τη χρόνια φλεγμονή και η σχέση αυτή είναι ισχυρότερη στους άνδρες από τις γυναίκες. Η σπλαχνικού τύπου παχυσαρκία παίζει κυρίαρχο ρόλο στους άνδρες με άπνοια, ενώ στις γυναίκες η ολική παχυσαρκία είναι σημαντική. Ταυτόχρονα, παρατηρείται και στα δύο φύλα υπερδραστηριότητα του ΥΥΕ άξονα και υψηλότερα 24ωρα επίπεδα κορτιζόλης συγκριτικά με τους υγιείς μάρτυρες. Η θεραπεία με CPAP, τουλάχιστον η μικρής χρονικής διάρκειας, βελτιώνει τον ύπνο και τα επίπεδα της κορτιζόλης, και με αυτό τον τρόπο πιθανόν να έχει ωφέλιμη επίδραση στην καρδιαγγειακή συννοσηρότητα, για παράδειγμα την υπέρταση. Όμως η θετική αυτή επίδραση είναι μερική, εφόσον τουλάχιστον η μικρής διάρκειας θεραπεία, δεν αρκεί από μόνη της να βελτιώσει τη χρόνια φλεγμονή και τις μεταβολικές δυσλειτουργίες που απαντώνται στους ασθενείς με Σ.Α.Υ και επομένως συνίσταται να συνδυάζεται με θεραπευτικές παρεμβάσεις με στόχο αυτές τις διαταραχές, όπως αλλαγή της διατροφής, σωματική άσκηση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φάρμακα που βελτιώνουν την ινσουλινοαντοχή. Τα ευρήματα της μελέτης μας υπογραμμίζουν επίσης την ανάγκη ανάπτυξης διαφορετικών στα δύο φύλα θεραπευτικών προσεγγίσεων. Για παράδειγμα στους άνδρες, η μείωση του σπλαχνικού λίπους μέσω άσκησης ή και φαρμακοθεραπείας, μπορεί να είναι επαρκής ενώ για τις γυναίκες μείωση του Δ.Μ.Σ ως δείκτη ολικής παχυσαρκίας μπορεί να αποτελέσει σημαντικό στόχο.
Φυσική περιγραφή 107 σ. : σχεδ., πιν., εικ.(μερ. εγχρ.) ; 30 εκ.
Γλώσσα Ελληνικά
Θέμα Cortisol
Fatty liver
Inflammation
Εμμηνόπαυση
Ηπατίτιδα
Θεραπεία μάσκας
Κορτιζόλη
Παχυσαρκία
Στεατοηπατίτιδα
Υπέρβαροι
Φλεγμονή
Ημερομηνία έκδοσης 2021-07-30
Συλλογή   Σχολή/Τμήμα--Ιατρική Σχολή--Τμήμα Ιατρικής--Διδακτορικές διατριβές
  Τύπος Εργασίας--Διδακτορικές διατριβές
Εμφανίσεις 410

Ψηφιακά τεκμήρια
No preview available

Κατέβασμα Εγγράφου
Προβολή Εγγράφου
Εμφανίσεις : 0