| Περίληψη |
Η οξεία νεφρική βλάβη μετά από μείζονα χειρουργική επέμβαση αποτελεί συχνή, πλην όμως υπο-διαγνωσμένη οντότητα, η οποία συνιστά μία από τις σημαντικότερες αιτίες περιεγχειρητικής νοσηρότητας και θνητότητας, γεγονός που καθιστά την έγκαιρη διάγνωσή της κεφαλαιώδους σημασίας. Πέραν τούτου, ενώ υπάρχει εκτεταμένη βιβλιογραφία ως προς την περιεγχειρητική οξεία νεφρική βλάβη σε καρδιοχειρουργικούς ασθενείς, τα αντίστοιχα δεδομένα για μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις κοιλιάς είναι περιορισμένα.
Είναι γνωστό ότι η συγκέντρωση της κρεατινίνης του ορού, που αποτελεί μέχρι και σήμερα την πιο διαδεδομένη μέθοδο εκτίμησης της νεφρικής λειτουργίας και ανίχνευσης τυχόν νεφρικής βλάβης, έχει περιορισμένη αξία στην έγκαιρη ανίχνευση της νεφρικής βλάβης και στην εκτίμηση των οξέων μεταβολών του ρυθμού σπειραματικής διήθησης, με αποτέλεσμα να έχει μελετηθεί ένας σημαντικός αριθμός εναλλακτικών της κρεατινίνης δεικτών οξείας νεφρικής βλάβης.
Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν α) ο προσδιορισμός της επίπτωσης της οξείας νεφρικής βλάβης μετά από μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις κοιλιάς καθώς και των περιεγχειρητικών παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνισή της και β) η αξιολόγηση του ρόλου της κυστατίνης C του ορού, καθώς και άλλων βιοχημικών παραμέτρων (πειραματικών και ρουτίνας) του ορού και των ούρων ως πρώιμοι δείκτες περιεγχειρητικής οξείας νεφρικής βλάβης (σπειραματικής ή/και σωληναριακής), πριν αυτή διαγνωσθεί με τις παραδοσιακές εργαστηριακές μεθόδους, με σκοπό τη βελτιστοποίηση της περιεγχειρητικής διαχείρισης των ασθενών αυτών.
Μελετήθηκαν προοπτικά 68 ασθενείς, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε προγραμματισμένη μείζονα χειρουργική επέμβαση κοιλιάς στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου. Αποκλείσθηκαν ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου IV και V, ασθενείς σε περιτοναϊκή κάθαρση ή αιμοκάθαρση, καθώς και ασθενείς μετά από μεταμόσχευση νεφρού.
Μελετήθηκαν οι εξής βιοχημικές παράμετροι: κυστατίνη C, ουρία, κρεατινίνη, Na, K, προλευκωματίνη, πρωτεΐνη δέσμευσης της ρετινόλης ορού καθώς και κρεατινίνη, ουρία, α1- και β2-μικροσφαιρίνη, α2-μακροσφαιρίνη, IgG, τρανσφερρίνη, λευκωματίνη, Να, Κ, Cl ούρων στις ακόλουθες προκαθορισμένες χρονικές στιγμές: προεγχειρητικά, στην Αίθουσα Ανάνηψης, καθώς και την 1η, 3η, 5η και 7η μετεγχειρητική ημέρα. Επίσης υπολογίσθηκαν οι κλασματικές απεκκρίσεις νατρίου, ουρίας και καλίου, ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης, το SID ούρων καθώς και ο λόγος λευκωματίνης προς κρεατινίνη ούρων. Η διάγνωση της οξείας νεφρικής βλάβης βασίσθηκε στα κριτήρια του Acute Kidney Injury Network Τα κύρια αποτελέσματα της παρούσας μελέτης συνοψίζονται στα εξής:
1. Περίπου 1 στους 5 ασθενείς στον μελετηθέντα πληθυσμό εμφάνισε μετεγχειρητική οξεία νεφρική βλάβη μετά από προγραμματισμένη μείζονα χειρουργική επέμβαση κοιλιάς.
2. Η προεγχειρητική λευκωματινουρία (αυξημένος λόγος λευκωματίνης/κρεατινίνης ούρων) αναγνωρίσθηκε ως ανεξάρτητος παράγοντας εμφάνισης μετεγχειρητικής οξείας νεφρικής βλάβης (OR = 5.47, 95% CI: 1.36-21.92, p = 0.019).
3. Οι διεγχειρητικές παρεμβάσεις, που σχετίσθηκαν με την εμφάνιση μετεγχειρητικής οξείας νεφρικής βλάβης ήταν η απώλεια αίματος (p = 0.02), η μετάγγιση με παράγωγα αίματος (p = 0.042 για RBCs’ και p = 0.006 για FFP αντίστοιχα) και το χορηγηθέν μέσω κρυσταλλοειδών ή κολλοειδών φορτίο χλωρίου (p = 0.043).
4. Οι ασθενείς που εκδήλωσαν μετεγχειρητική οξεία νεφρική βλάβη εμφάνισαν ήδη από την αίθουσα ανάνηψης στατιστικά σημαντικά χαμηλότερες τιμές νατρίου και χλωρίου ούρων καθώς και αυξημένη κλασματική απέκκριση καλίου, ευρήματα δηλωτικά μιας πρώιμης ελάττωσης του ρυθμού σπειραματικής διήθησης, πολύ νωρίτερα από τη διάγνωση της οξείας νεφρικής βλάβης με βάση τα κριτήρια ΑΚΙΝ. Επίσης, η μετεγχειρητική ποσοστιαία μεταβολή του SID ούρων (ΔSIDU) ήταν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερη στην αίθουσα ανάνηψης στους ασθενείς με οξεία νεφρική βλάβη, υποδηλώνοντας την ύπαρξη πρώιμης διαταραχής της ικανότητας αποβολής χλωρίου συνεπεία σωληναριακής βλάβης.
5. Ούτε η κυστατίνη C ορού, ούτε κανείς εκ των λοιπών μετρηθέντων ή υπολογισθέντων βιοχημικών δεικτών δεν εμφάνισαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ασθενών με και χωρίς οξεία νεφρική βλάβη, αποτυγχάνοντας ως διαγνωστικοί οδείκτες περιεγχειρητικής οξείας νεφρικής βλάβης.
|
Πρώιμοι δείκτες μετεγχειρητικής νεφρικής δυσλειτουργίας
