Περίληψη |
Η διδασκαλία μέσω διάλεξης στα μαθηματικά τμήματα έχει γίνει σημαντικό θέμα συζήτησης τα
τελευταία χρόνια με πολλούς ερευνητές να ζητούν έναν εναλλακτικό τρόπο διδασκαλίας, ενώ
άλλοι να υποστηρίζουν την διάλεξη ως επωφελής μορφή διδασκαλίας. Αυτή η έρευνα διερευνά
τις διδακτικές πρακτικές που χρησιμοποιεί ένας καθηγητής πανεπιστημίου μαθηματικών, ο
οποίος διδάσκει μέσω της Έκθεσης Εσωτερικού Μονολόγου (Inner Monologue Exposition)
(Mason, 2002). Σκοπός της έρευνας είναι να προσδιορίσει τις πρακτικές διδασκαλίας που
χρησιμοποιούνται σε αυτήν την προσέγγιση και να εντοπίσει τους στόχους και τα κίνητρα που
επηρεάζουν τη διδασκαλία του καθηγητή. Αυτό δύναται να εμπλουτίσει τη μελέτη των Wood και
Weber (2020), η οποία προσδιόρισε τις πεποιθήσεις των καθηγητών σχετικά με τους στόχους και
τα κίνητρά τους, αλλά δεν εξέτασε εκτενώς τη διδασκαλία τους για να ελέγξει εάν αυτές οι
πεποιθήσεις αντιστοιχούσαν στην πραγματικότητα. Για να καλύψω αυτό το κενό στη
βιβλιογραφία, πραγματοποίησα μια μελέτη περίπτωσης της διδασκαλίας ενός καθηγητή σε
πρωτοετείς φοιτητές σε ένα τμήμα Μαθηματικών ενός ελληνικού πανεπιστημίου. Για να
κατανοήσω τη διδασκαλία του, άντλησα δεδομένα από ηχογραφημένες παρατηρήσεις διαλέξεων
και συνεντεύξεις με τον καθηγητή και ορισμένους από τους φοιτητές του. Αργότερα
χρησιμοποίησα την πρώτη γενιά της Θεωρίας της Δραστηριότητας (activity theory) (Leont’ev,
1978) και το Διευρυμένο Διαμεσολαβητικό τρίγωνο (Expanded Mediational Triangle) (Cole &
Engeström, 1993) για να κωδικοποιήσω και να αναλύσω τα δεδομένα που συλλέχθηκαν. Μέσω
αυτής της διαδικασίας προσδιόρισα αρχικά τα εργαλεία (π.χ. ρητορικές ερωτήσεις, α’ και β’
ενικό πρόσωπο, συμβολικές αναπαραστάσεις, κ. α.) που χρησιμοποίησε ο καθηγητής στη
διδασκαλία του. Έπειτα προσδιόρισα τις πρακτικές διδασκαλίας (π.χ. μετατροπή λεκτικού προβλήματος σε μαθηματική γλώσσα, εστίαση της προσοχής των φοιτητών στο μαθηματικό
στόχο του προβλήματος, επισήμανση σύγκρουσης ανάμεσα στα μαθηματικά αποτελέσματα και
το ρεαλιστικό πρόβλημα, κ. α.) του καθηγητή παρατηρώντας τον τρόπο που χρησιμοποίησε τα
εργαλεία. Τέλος, ομαδοποίησα τις πρακτικές διδασκαλίας ανάλογα με το στόχο που
εξυπηρετούσαν. Έτσι, κατέληξα στους τέσσερις στόχους (ανάπτυξη της διαίσθησης των
φοιτητών, καλλιέργεια της ικανότητας των φοιτητών να κάνουν συνδέσεις μεταξύ των εννοιών
του μαθήματος και άλλων μαθημάτων, εξοικείωση των φοιτητών με το μαθηματικό περιεχόμενο
του μαθήματος, και ενίσχυση της μάθηση των φοιτητών) και το κίνητρο (μεταφορά του τρόπου
σκέψης του διδάσκοντα) που καθοδήγησε τη διδασκαλία του καθηγητή μέσω της Έκθεσης
Εσωτερικού Μονολόγου.
|