| Περίληψη |
Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η μελέτη του αναπαραγωγικού κύκλου του κρανιού (Argyrosomus regius) καθώς και η ορμονική πρόκληση της γαμετοτοκίας του με χρήση εμφυτευμάτων αγωνιστών της γοναδοεκλυτίνης (gonadotropin releasing-hormone agonist, GnRHa). Για την μελέτη του αναπαραγωγικού κύκλου πραγματοποιήθηκαν 7 δειγματοληψίες σε διάστημα 8 μηνών. Από 17/11/2009 έως 15/3/2010 οι δειγματοληψίες πραγματοποιούνταν κάθε δύο μήνες και στη συνέχεια (15/4/2010 – 16/7/2010) ανά μήνα. Χρησιμοποιήθηκαν 13 ψάρια (7 θηλυκά, 6 αρσενικά) αρχικού μέσου βάρους ± τυπική απόκλιση 3.828±647 g προερχόμενα από εκτροφή του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε του 2005. Σε κάθε δειγματοληψία γινόταν έλεγχος του σταδίου της γαμετογένεσης με απαλή κοιλιακή μάλαξη στα αρσενικά και με λήψη βιοψίας από τις γονάδες στα θηλυκά. Σε περίπτωση που τα αρσενικά ήταν σπερμιάζοντα το σπέρμα φυλασσόταν σε πάγο και στη συνέχεια με χρήση κατάλληλης μεθοδολογίας (Computer Assisted Sperm Analysis, CASA) γινόταν εκτίμηση των βασικών χαρακτηριστικών της ποιότητάς του (παράρτημα). Στα θηλυκά άτομα πραγματοποιούνταν έλεγχος του νωπού δείγματος σε οπτικό μικροσκόπιο και μέρος της βιοψίας φυλάσσονταν σε μονιμοποιητικό διάλυμα προκειμένου να υποβληθεί σε ιστολογική εξέταση. Παράλληλα, γινόταν λήψη αίματος για την εκτίμηση της ποσότητας των στεροειδών ορμονών. Τεστοστερόνης (Testosterone, T) και Οιστραδιόλης (Estradiol, E2) για τα θηλυκά άτομα και Τεστοστερόνης και 11-Κετοτεστοστερόνης (11-Ketotestosterone, 11-KT) για τα αρσενικά. Τα ωοκύτταρα παρουσίασαν σταδιακή αύξηση της διαμέτρου τους κατά τη διάρκεια των δειγματοληψιών και τον Ιούνιο η διάμετρος σημείωσε την υψηλότερη τιμή της (574±11,5 μm). Αντίθετα, κατακόρυφη πτώση σημειώθηκε το μήνα Ιούλιο καθώς καταγράφηκε διάμετρος παρόμοια με του Νοεμβρίου και του Ιανουαρίου (128±8,4 μm). Ιστολογικά, οι γονάδες περιείχαν ωοκύτταρα σε διάφορα στάδια της ωογένεσης οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι το είδος ωοτοκεί περισσότερες από μία φορές κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής του περιόδου. Από την ανάλυση του πλάσματος στα θηλυκά άτομα, οι μέγιστες τιμές καταγράφηκαν τον Μάιο (Τ=0,2 ng ml-1, E2=0,47 ng ml-1), ένα μήνα πριν την μέγιστη διάμετρο των ωοκυττάρων. Στη συνέχεια η συγκέντρωση της E2 μειώθηκαν όπως τους προηγούμενους μήνες, ενώ η T παρουσίασε ένα δεύτερο μέγιστο τον Ιούλιο (T=0,16 ng ml-1). Τα αρσενικά άτομα ήταν σπερμιάζοντα από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο και παρήγαν σπέρμα σταθερής πυκνότητας (26,8±7 Χ109 szoa ml-1) και κινητικότητας (62,3±14,9 %). Η διάρκεια της κινητικότητας του σπέρματος επίσης παρέμεινε σταθερή (1,2±0,5 min) και παρουσίασε μέγιστο τον Απρίλιο (1,94±1,5 min). Από την ανάλυση του πλάσματος για την εκτίμηση του επιπέδου των στεροειδών ορμονών στα αρσενικά άτομα παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική μεταβολή και των δύο ορμονών με το χρόνο. Για την 11-KT η υψηλότερη τιμή σημειώθηκε τον Μάρτιο (0,8 ng ml-1) ενώ για την T τον Ιούλιο (0,3 ng ml-1). Οι χαμηλότερες τιμές σημειώθηκαν τον Νοέμβριο και για τις δύο ορμόνες. Ο μήνας έναρξης της σπερμίασης συμπίπτει με το μέγιστο της 11-KT ενώ το μέγιστο της T συμπίπτει με τον τελευταίο μήνα σπερμίασης.
Για την μελέτη της ορμονικής πρόκλησης της γαμετοτοκίας πραγματοποιήθηκαν πειράματα δύο διαδοχικά έτη (2009 – 2010). Το 2009 σε χρονικό διάστημα 45 ημερών πραγματοποιήθηκαν τρία πειράματα ομαδικής πρόκλησης γαμετοτοκίας. Εξετάστηκαν συνολικά 26 ψάρια (12 θηλυκά, 14 αρσενικά) από τα οποία τα 23 (11 θηλυκά, 12 αρσενικά) υποβλήθηκαν σε ορμονική αγωγή. Τα ψάρια τοποθετήθηκαν στις τρεις δεξαμενές στις 5/5/2009 (3 θηλυκά, 3 αρσενικά), στις 18/5/2009 (4 θηλυκά, 5 αρσενικά) και στις 9/6/2009 (4 θηλυκά, 4 αρσενικά) και είχαν αρχικό μέσο σωματικό βάρος 6.934±1.949 g. Έπειτα από έλεγχο της βιοψίας των θηλυκών ατόμων σε οπτικό μικροσκόπιο και έλεγχο σπερμίασης στα αρσενικά γινόταν χορήγηση εμφυτεύματος GnRHa σε δόση 430±150 mg και τα ψάρια επανατοποθετούνταν στην δεξαμενή όπου αναμενόταν η γαμετοτοκία. Η πρώτη ωοτοκία πραγματοποιήθηκε δύο ημέρες μετά την χορήγηση του εμφυτεύματος σε όλες τις περιπτώσεις ενώ η μέση ετήσια σχετική γονιμότητα εκτιμήθηκε στα 364.993 αυγά kg-1 και το ποσοστό γονιμοποίησης στο 85±2%. Τα αρσενικά άτομα που υποβλήθηκαν σε ορμονική θεραπεία, παρήγαγαν σπέρμα πυκνότητας 14±5,3 x109 szoa ml-1. Η κινητικότητά του υπολογίστηκε στο 78±6,8% και η διάρκεια της κινητικότητας στα 1,8±0,1 min. Η σχετική γονιμότητα και το ποσοστό γονιμοποίησης των θηλυκών αλλά και η πυκνότητα, η κινητικότητα και η διάρκεια κινητικότητας των αρσενικών δεν διέφεραν στατιστικά σημαντικά (ANOVA, p≤0,05). Την δεύτερη χρονιά (2010) διεξήχθηκαν τα ατομικά πειράματα ορμονικής πρόκλησης αναπαραγωγής. Σε δύο χρονικές στιγμές, στις 4/5/2010 και στις 3/6/2010, 3 θηλυκά και 6 αρσενικά άτομα αρχικού μέσου βάρους 8.238±2.190 g τοποθετήθηκαν σε 3 δεξαμενές σε αναλογία 1:2 ακολουθώντας την παραπάνω διαδικασία ελέγχου και χορήγησης εμφυτευμάτων. Η πρώτη ωοτοκία πραγματοποιήθηκε δύο ημέρες μετά την χορήγηση του εμφυτέυματος ενώ η μέση ετήσια σχετική γονιμότητα ήταν 434.860 αυγά kg-1. Το μέσο ποσοστό γονιμοποίησης ήταν 92±8%. και ο αριθμός των ωοτοκιών 11±5 ωοτοκίες. Έπειτα από την πρώτη ωοτοκία οι ωοτοκίες συνεχίζονταν για τουλάχιστον 5 ημέρες και έπειτα από παύση το πολύ δύο ημερών οι ωοτοκίες συνεχίζονταν. Η γονιμότητα παρουσίαζε μέγιστο στις πρώτες 4 ωοτοκίες και στη συνέχεια μειωνόταν σταδιακά μέχρι το τέλος των ωοτοκιών. Αντιθέτως το ποσοστό γονιμοποίησης παρέμεινε σταθερό πάνω από το 56,8% και σε ορισμένες περιπτώσεις άγγιξε και το 100%. Όσο αφορά τη γονιμότητα και το ποσοστό γονιμοποίησης δεν προέκυψε στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση ούτε μεταξύ των ατόμων ούτε μεταξύ των δύο διαφορετικών χρονικών στιγμών (ANOVA, p≤0,05).
Συμπερασματικά λοιπόν, ο κρανιός έφερε ωοκύτταρα σε πλήρη λεκιθογένεση από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο, ενώ τα αρσενικά άτομα ήταν σπερμιάζοντα τους μήνες αυτούς. Από την προσπάθεια ορμονικής πρόκλησης γαμετοτοκίας και τον Μάιο και τον Ιούνιο καταγράφηκαν εξίσου θετικά αποτελέσματα ενώ η παραγωγή των αυγών υπολογίστηκε στο 40.768±36.911 αυγά kg-1 ωοτοκία-1 με ποσοστό γονιμοποίησης 92±8% σε 11±5 ωοτοκίες. Η αναπαραγωγή του είδους λοιπόν είναι εφικτή από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο αλλά μόνο με ορμονική θεραπεία παράγοντας γαμέτες σχετικά καλής ποιότητας.
|
Μελέτη του αναπαραγωγικού κύκλου του κρανίου, Argyrosomus regius (Asso, 1801) και ορμονική πρόκληση της αναπαραγωγής του με χρήση εμφυτευμάτων GnRHa
