| Περίληψη |
Η ιστορία των ανθρώπινων νοσημάτων είναι μια ανεκτίμητη πηγή γνώσης τόσο για την ιστορία, την εξέλιξη των ασθενειών και της ιατρικής, όσο και για τον τρόπο ζωή των ανθρώπων. Η μελέτη των ανθρώπινων σκελετικών υπολειμμάτων, που προέρχονται από αρχαιολογικές πηγές, παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την υγεία, τον τρόπο θανάτου, αλλά και τις θεραπευτικές προσεγγίσεις της εποχής, αποτελώντας έτσι σημαντικό στόχο για επιστημονική έρευνα. Πρόκειται για απογυμνωμένους σκελετούς που δεν έχουν μουμιοποιηθεί ή γίνει απολιθώματα.
Η Παλαιοπαθολογία, η επιστήμη δηλαδή που ασχολείται με τη μελέτη των νοσημάτων των πληθυσμών του παρελθόντος, παρέχει στοιχεία αναφορικά με την ιστορία και την εξέλιξη της παθολογίας των νοσημάτων, τη φυσική ιστορία των ενεργών και ανενεργών ασθενειών ή αυτών που έχουν πλέον εξαλειφθεί καθώς και την θεραπευτική τους προσέγγιση μέσα στην πάροδο των χρόνων.
Το έργο αυτό υποβοηθιέται σε σημαντικό βαθμό από την ειδικότητα της Παλαιοακτινολογίας. Η κλασσική ακτινολογία και η υπολογιστική τομογραφία (CT) είναι μη επεμβατικές απεικονιστικές τεχνικές που βρίσκουν τα τελευταία χρόνια εφαρμογή στην παλαιοπαθολογική, ανθρωπολογική-αρχαιολογική μελέτη. Οι ανθρώπινοι σκελετοί δεν έχουν τύχει ευρείας μελέτης με την υπολογιστική τομογραφία. Κυριότερος λόγος είναι ότι σε κάθε ανασκαφή τάφων ανευρίσκονται πολυάριθμοι σκελετοί και η μελέτη τους με τη CT είναι ιδιαίτερα δαπανηρή διαδικασία. Επιπρόσθετα, δεν αποτελούν «λαμπερά» ευρήματα, όπως για παράδειγμα οι μούμιες. Η υπολογιστική τομογραφία, παρέχει πολύτιμη βοήθεια όταν εφαρμόζεται στην απεικόνιση των σκελετικών υπολειμμάτων προκειμένου να αποσαφηνίσει διαφοροδιαγνωστικά αινίγματα.
Στην παρούσα εργασία μελετάται η ορθοπαιδική παθολογία των σκελετικών ευρημάτων, που προέρχονται από δυο ανασκαφές, η πρώτη στην περιοχή του Αγ. Φραγκίσκου, στο Ρέθυμνο της Κρήτης και η δεύτερη στην περιοχή της Καστέλλας, στην πόλη του Ηρακλείου. Η μελέτη αποκάλυψε σημαντικά ορθοπαιδικά ευρήματα, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται κατάγματα σε διάφορες περιοχές του αξονικού και περιφερικού σκελετού, εκφυλιστικές αρθριτικές αλλοιώσεις (οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης και των μεγάλων αρθρώσεων) αλλά και καλοήθεις ή κακοήθεις οστικές βλάβες, των οποίων η αξιολόγηση με την απλή μακροσκοπική μελέτη ήταν ιδιαίτερα δυσχερής.
Τα αποτελέσματα της μελέτης παρέχουν ένα σημαντικό αριθμό πληροφοριών αναφορικά με την καθημερινότητα των ατόμων της εποχής, τις ενδο-οικογενειακές αλλά και τις διαπροσωπικές σχέσης με άτομα της ίδιας ή διαφορετικών ομάδων καθώς και την επικινδυνότητα του τρόπου ζωής και εργασίας. Επιπρόσθετα διεξάγονται συμπεράσματα σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των παθήσεων που μελετήθηκαν αλλά και με τον χρόνο και τρόπο θανάτου των ατόμων αυτών.
|
Παλαιοπαθολογική-παλαιοακτινολογική μελέτη των ορθοπαιδικών παθήσεων σε σκελετικά υπολλείματα των ιστορικών χρόνων
