| Περίληψη |
Προκειμένου να μελετηθεί το μειοβένθος στο βορειοδυτικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας, πέντε σταθμοί αναλύθηκαν κατά μήκος μιας διατομής η οποία εκτείνεται από την περιοχή δέλτα του ποταμού Δούναβη (26m) και προς το βαθύτερο τμήμα της λεκάνης μέχρι και την ισοβαθή των 1500m, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα μελέτης σε μια βαθμιαία μεταβολή περιβαλλόντων, από την παράκτια περιοχή στο δέλτα του Δούναβη μέχρι και το βαθύ ανοξικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας. Τα δείγματα που αναλύθηκαν είχαν ήδη συλλεχθεί από αποστολή του Netherlands Institute of Ecology (NIOO) στη Μαύρη Θάλασσα το 1997, στα πλαίσια του έργου EROS-21 Eutrophication και διατέθηκαν για τους σκοπούς της παρούσας διατριβής. Καταμετρήθηκε ο αριθμός όλων των αντιπροσώπων των μεταζωικών ομάδων καθώς και των τρηματοφόρων που είχαν υποστεί χρώση και υπολογίστηκε η μέση τιμή αφθονίας για κάθε ταξινομική ομάδα σε κάθε σταθμό, ενώ τα τρηματοφόρα που αποτέλεσαν και το κύριο ενδιαφέρον της παρούσας διατριβής αναγνωρίστηκαν και καταμετρήθηκαν σε επίπεδο γένους. Μετρήθηκε επίσης η περιεκτικότητα σε οργανικό άνθρακα των οργανισμών για τις κύριες μειοβενθικές ομάδες και υπολογίστηκε έτσι η μέση τιμή βιομάζας σε κάθε σταθμό. Κατά την ανάλυση των βενθικών δειγμάτων εντοπίστηκαν οι συνήθεις μόνιμα μειοβενθικές ομάδες (νηματώδεις, τρηματοφόρα, κωπήποδα, οστρακώδη, στροβιλιστικοί πλατυέλμινθες, γαστρότριχα, κινόρρυγχα) και αναγνωρίστηκαν συνολικά 7 διαφορετικά γένη τρηματοφόρων που ανήκουν σε 5 οικογένειες και περιλαμβάνουν αντιπροσώπους σκληρών κελυφών (ασβεστολιθικών και συμφυρματοπαγών) αλλά και μαλακών χιτινώδων της οικ. Allogromiidae. Στον ανοξικό βαθύ σταθμό δεν βρέθηκαν καθόλου μακρο- ή μειοβενθικοί οργανισμοί (μετάζωα ή τρηματοφόρα) γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η μακροχρόνια και μόνιμη ανοξία αποκλείει την ανάπτυξη του μακρο -ή του μειοβένθους. Οι νηματώδεις αποτέλεσαν την σημαντικότερη ομάδα σε όλους τους σταθμούς και τα τρηματοφόρα ή τα κωπήποδα σε κάποιες περιπτώσεις τη δεύτερη, από άποψη αφθονίας και βιομάζας. Η αφθονία και η βιομάζα για το σύνολο του μειοβένθους και για τις επιμέρους κύριες ομάδες (νηματώδεις, τρηματοφόρα, κωπήποδα) παρουσίασαν μέγιστες τιμές στον παράκτιο σταθμό ενώ μειώθηκαν σημαντικά στους υπολοίπους. Ειδικά στον παράκτιο σταθμό, οι νηματώδεις και τα τρηματοφόρα παρουσίασαν υψηλές τιμές αφθονίας (3,7 και 3,5 x106 ind m-2 αντίστοιχα) συνιστώντας το 89% του συνολικού μειοβένθους. Ιδιαίτερα όμως τα τρηματοφόρα παρουσίασαν αισθητά μειωμένες τιμές αφθονίας και βιομάζας στους βαθύτερους του παράκτιου σταθμού που οφείλονται στη μείωση των μορφών του σκληρού κελύφους μόνο, σε αντίθεση με αυτά της Οικ. Allogromiidae των οποίων η αφθονία βρέθηκε ότι δε μεταβάλλεται σημαντικά μεταξύ των τεσσάρων πρώτων σταθμών. Η περιεχόμενη χλωροφύλλη στο ίζημα παρατηρήθηκε ότι είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που ελέγχει την κατανομή του μειοβένθους, και η οποία βρέθηκε ότι συσχετίζεται θετικά με τις τιμές αφθονίας - ολική, νηματωδών, κωπηπόδων και ιδιαίτερα των τρηματοφόρων σκληρού κελύφους η οποία ερμηνεύει και την αισθητή μείωση των τελευταίων στους βαθύτερους του παράκτιου σταθμούς, σε συνδυασμό και με τις υψηλές περιεκτικότητες του ιζήματος στους σταθμούς αυτούς σε όστρακα και θραύσματα που δημιουργούν ένα μη κατάλληλο υπόστρωμα για την ανάπτυξη αυτών των μορφών τρηματοφόρων.
|
Διαφορετική ανταπόκριση των κυρίων μειοβενθικών ομάδων στις επικρατούσες περιβαλλοντικές συνθήκες στη βορειοδυτική Μαύρη Θάλασσα, με έμφαση στη βιοκοινωνία των τρηματοφόρων
