| Περίληψη |
Τα γραμμικά αλκυλοβενζοσουλφονικά άλατα (linear alkylbenzene sulfonates - LAS) αποτελούν τη βασικότερη ομάδα επιφανειοδραστικών με κύριες εφαρμογές τα συνθετικά απορρυπαντικά και καθαριστικά. Στα πλαίσια της υψηλής κατανάλωσής τους και των, κατά συνέπεια, ενδεχόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεων μελετάται η παρουσία τους σε κομβικού χαρακτήρα και καθοριστικής σημασίας όσον αφορά την πορεία τους στο περιβάλλον αποδέκτη, όπως είναι η μονάδα επεξεργασίας υγρών αστικών αποβλήτων. Στην παρούσα μελέτη προσδιορίζεται η συγκέντρωση των LAS στη διαλυτή φάση, στα αιωρούμενα σωματίδια και σε δείγματα λάσπης σε διάφορα σημεία της εγκατάστασης και διερευνώνται οι επιπτώσεις σε αυτή κάθε σταδίου επεξεργασίας. H αναλυτική τεχνική που εφαρμόζεται για το σκοπό αυτό είναι υγρή χρωματογραφία υψηλής απόδοσης (HPLC) ανάστροφης φάσης. Από τα αποτελέσματα αναδεικνύονται οι δύο βασικές διεργασίες που επηρεάζουν καταλυτικά την τύχη των LAS, η προσρόφηση και η βιοαποδόμηση, οι οποίες επιφέρουν απομάκρυνση από τα λύματα εντός της μονάδας που ξεπερνά συνολικά το 99,9%. Οι υψηλότερες απώλειες σημειώνονται στη Δεξαμενή Α΄ Καθίζησης και στις Δεξαμενές Αερισμού: 40% μέσω προσρόφησης καθίζησης οδηγούνται στo αντλιοστάσιο Α΄ λάσπης και 38% διασπώνται βιολογικά αντίστοιχα. Σε σχέση με τα προϊόντα του εμπορίου τα δείγματα των εισερχόμενων λυμάτων εμφανίζονται εμπλουτισμένα σε διαλυτά ομόλογα μικρής αλκυλικής αλυσίδας, σε αντίθεση με τα αιωρούμενα σωματίδια και τα δείγματα ιλύος όπου κυριαρχούν τα ομόλογα μεγαλύτερης αλυσίδας. Το στοιχείο αυτό υποδηλώνει την εντονότερη τάση για προσρόφηση και βιοαποδόμηση των «βαρύτερων» ομολόγων LAS. Από τη μελέτη της ημερήσιας διακύμανσης της συγκέντρωσης των LAS προκύπτει ότι στη μονάδα η εισροή των εν λόγω επιφανειοδραστικών κορυφώνεται τις μεσημεριανές ώρες. Το φαινόμενο της προσρόφησης των LAS εκδηλώνεται σε διαφορετικό βαθμό ανά στάδιο επεξεργασίας. Πέρα από τη σύσταση σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει και η ποσότητα των αιωρούμενων στερεών η οποία όσο αυξάνει αναστέλλει τη διεργασία. Παράλληλα, η συσχέτιση της διαλυτής με την προσροφημένη ποσότητα των LAS μέσω ισόθερμων σχέσεων επιτυγχάνεται σε ικανοποιητικό βαθμό κυρίως για τα ομόλογα C10 και C11. Ωστόσο κατά κανόνα η βιολογική δραστηριότητα προκαλεί σοβαρές αποκλίσεις για τα ομόλογα C12 και C13. Οι πειραματικές τιμές των εισερχόμενων LAS στις Δεξαμενές Α΄ Καθίζησης, Αερισμού και Β΄ Καθίζησης εισάγονται σε μαθηματικές εξισώσεις προκειμένου να προβλεφθεί η συγκέντρωση στην απορροή αυτών των μονάδων. Η εφαρμογή απλών μοντέλων προσομοίωσης αποδεικνύεται ιδιαίτερα αποτελεσματική, όσον αφορά την εκτίμηση των εξερχόμενων, τόσο για τα επιμέρους σταδία όσο και για τη συνολική εγκατάσταση κατόπιν σύζευξης των παραπάνω εξισώσεων.
|
Μελέτη του Γίγνεσθαι των Γραμμικών Αλκυλοβενζοσουλφονικών Αλάτων σε Μονάδα Επεξεργασίας Λυμάτων μέσω Μετρήσεων Πεδίου και Μαθηματικών Προσομοιώσεων
