| Περίληψη |
Ο ουδετεροπενικός πυρετός (FN) αποτελεί το συχνότερο επείγον και μία σημαντική αιτία νοσηρότητας - θνητότητας σε παιδιατρικούς ογκολογικούς ασθενείς. Ο κύριος αιτιολογικός παράγοντας αυτών των περιστατικών είναι οι μικροβιαιμίες. Τις τελευταίες δεκαετίες, έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην αντιμετώπιση των περιστατικών FN, η οποία αντικατοπτρίζεται στην παρατηρούμενη μείωση της θνητότητας. Μεταξύ άλλων, βασικό ρόλο έχει η έγκαιρη χορήγηση κατάλληλης αντιμικροβιακής θεραπείας. Η αγωγή βασίζεται στην εμπειρική χορήγηση αντιβιοτικών με δραστικότητα έναντι των μικροβίων που προκαλούν τη λοίμωξη, και προϋποθέτει τη γνώση της τοπικής επιδημιολογίας των λοιμώξεων αυτών και ειδικότερα του φάσματος αντοχής των παθογόνων μικροβίων στα αντιβιοτικά. Τα τελευταία έτη παρατηρείται μία πιθανή αλλαγή στην επιδημιολογία των μικροβίων που προκαλούν βακτηριαιμία σε παιδιά με FN. Συγκεκριμένα, ενώ αναφέρεται ότι υπερτερούν τα κατά Gram χρώση θετικά μικρόβια, παρατηρείται αύξηση της συχνότητας των Gram αρνητικών6,27. Παράλληλα, σε παγκόσμιο επίπεδο παρατηρείται αύξηση της ανθεκτικότητας των μικροοργανισμών στους συχνά χρησιμοποιούμενους αντιβιοτικούς παράγοντες και εξάπλωση πολυανθεκτικών – πανανθεκτικών στελεχών69. Η αλλαγή της επιδημιολογίας των παθογόνων που προκαλούν επεισόδια FN, προκαλεί ανησυχία, καθώς η βακτηριαιμία από πολυανθεκτικά μικρόβια σχετίζεται με βαρύτερη λοίμωξη και δυσμενέστερες εκβάσεις44, εξαιτίας της ενδεχόμενης αναποτελεσματικότητας της εμπειρικής αγωγής25. Για την επιλογή της κατάλληλης εμπειρικής θεραπείας περιστατικών FN, προτείνεται ο έλεγχος των μικροβιολογικών δεδομένων του εκάστοτε πληθυσμού, καθώς υπάρχει σημαντική γεωγραφική και χρονική διακύμανση των μεγεθών24,29.
Ο στόχος της μελέτης είναι η εκτίμηση του φάσματος και των αντοχών των μικροβιακών παραγόντων που απομονώθηκαν από καλλιέργειες αίματος σε παιδιά και εφήβους με καρκίνο και εμπύρετη ουδετεροπενία στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Κρήτης κατά το διάστημα 01/2012 – 02/2022, η εκτίμηση της έκβασης των περιστατικών, καθώς και η ανεύρεση πιθανής μεταβολής των αποτελεσμάτων σε σχέση με τον χρόνο.
Πρόκειται για αναδρομική μελέτη καταγραφής. Ο υπό μελέτη πληθυσμός είναι ασθενείς που διαγνώστηκαν και αντιμετωπίστηκαν στην Κλινική Αιματολογίας και Ογκολογίας Παίδων του ΠΑΓΝΗ κατά το διάστημα 01/2012 – 02/2022, με επεισόδια μικροβιαιμίας σε έδαφος εμπύρετης ουδετεροπενίας και τα μικροβιακά αίτια που απομονώθηκαν. Μετά την συλλογή των δεδομένων έγινε εκτίμηση της έκβασης, του επιπολασμού των παθογόνων και της ευαισθησίας σε αντιβιοτικά. Συγκρίναμε τις επιδημιολογικές τάσεις και τα πρότυπα αντοχής κατά την διάρκεια της μελέτης. Συγκεκριμένα, συγκρίναμε δεδομένα του δείγματος της μελέτης από το διάστημα 01/2021 – 12/2017 με τα δεδομένα του διαστήματος 01/2018 – 02/2022.
Εντοπίστηκαν 56 μικροβιακές απομονώσεις από καλλιέργειες αίματος, προερχόμενες από 50 επεισόδια εμπύρετης ουδετεροπενίας. Στο σύνολό τους τα περιστατικά αφορούσαν 34 ασθενείς. Δώδεκα από τους ασθενείς εμφάνισαν περισσότερα από 1 επεισόδια FN και 6 από τα περιστατικά FN αφορούσαν πολυμικροβιακή λοίμωξη (απομόνωση 2 παθογόνων από το ίδιο περιστατικό). Βρέθηκε στατιστικά σημαντική υπεροχή των αρνητικών κατά χρώση Gram παθογόνων κατά το διάστημα της μελέτης (76,8 % έναντι 21,4%, p<0,05). Το συχνότερο είδος που απομονώθηκε ήταν το Escherichia coli (28,6 % όλων των παθογόνων). Τα συχνότερα Gram – ήταν είδη Escherichia coli, Klebsiella pneumonia και Pseudomonas aeruginosa (28,6%, 17,9% και 8,9% όλων των παθογόνων αντίστοιχα). Ένα μόνο από τα είδη που ανιχνεύθηκαν ανήκε στα αναερόβια βακτήρια (Clostridium perfrigens). Η παρατηρούμενη αύξηση της συχνότητας των Gram -, κατά το διάστημα της μελέτης δεν εμφανίζει στατιστική σημαντικότητα. Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική μεταβολή του ποσοστού ευαισθησίας των μικροβίων σε κάποιον παράγοντα κατά το διάστημα της μελέτης, πλην της πτώσης της ευαισθησίας των Gram – σε Σιπροφλοξασίνη. 25% των στελεχών E.coli βρέθηκαν θετικά για παραγωγή ευρέος φάσματος β-λακταμάσης (ESBL) και 14% των Gram – εμφάνισαν αντοχή στην κατηγορία των καρβαπενεμών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπεροχή των Gram – βακτηρίων, καθώς δεν συνάδει με τον έως τώρα αναφερόμενο επιπολασμό, όπως και η ανεύρεση ανθεκτικών στις καρβαπενέμες / παραγωγών ESBL Gram – βακτηρίων. Ελπίζουμε τα ευρήματα του επιπολασμού των μικροβίων και των αντοχών σε αντιβιοτικά να φανούν χρήσιμα στην αντιμετώπιση επεισοδίων FN σε παιδιατρικούς ογκολογικούς ασθενείς στην Κρήτη.
|
Εμπύρετη ουδετεροπενία και μικροβιαιμία σε παιδιά και εφήβους με καρκίνο. Εμπειρία της Κλινικής Αιματολογίας-Ογκολογίας Παίδων του ΠΑΓΝΗ κατά το διάστημα 01/2012–02/2022.
