Περίληψη |
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η ανάπτυξη ενός συστήματος θεματικής ταξινόμησης των ιεροδικαστικών κωδίκων που βρίσκονται στο αρχείο της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ηρακλείου. Το σύστημα εντάσσεται στο ΑΡΧΟΝ, ένα έργο διαχείρισης και τεκμηρίωσης αρχειακού υλικού, που ανέλαβε και πραγματοποίησε το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας. Σκοπός της εργασίας είναι η δημιουργία ενός πειραματικού συστήματος που θα υποστηρίζει τον ενιαίο σημασιολογικό ευρετηριασμό ιστορικών εγγράφων (αρχειακών πηγών) και θα συμβάλει στη διαχείριση και μελέτη τους. Στόχος του δεν είναι η ανασύσταση του αρχείου στην μορφή που είχε την εποχή της λειτουργίας του, αλλά η οργάνωση του υλικού του με τρόπο που θα διευκολύνει τον αρχειονόμο και τον ερευνητή. Δεδομένων των αναγκών της Βιβλιοθήκης-αρχείου και του κοινού της, αλλά και των ιδιαιτεροτήτων του αρχειακού υλικού (όγκος, ποικιλία θεμάτων, γλώσσα) ορίσθηκαν ως βασικά κριτήρια ανάπτυξης του συστήματος, η εξοικονόμηση χρόνου ταξινόμησης, η προτεραιότητα στην πληρότητα της ανακτώμενης πληροφορίας, αλλά και στη μέγιστη δυνατή ακρίβεια ανάκλησης, η ταχύτητα ανάκτησης, η σαφήνεια της πληροφορίας και η φιλικότητα του συστήματος. Ακολούθησε η σχεδίαση του συστήματος θεματικής ταξινόμησης με ενσωματωμένο θησαυρό όρων. Κύριο χαρακτηριστικό του συστήματος αποτέλεσε το πλούσιο και επεκτάσιμο μοντέλο περιγραφής δεδομένων. Η υλοποίηση έγινε από το Ινστιτούτο Πληροφορικής και αποτελεί εφαρμογή του Συστήματος Σημασιολογικού Ευρετηριασμού (Σ.Ι.Σ.). Πρόκειται για μία οντοκεντρική βάση γνώσεων, οργανωμένη σε σημασιολογικό δίκτυο, σε γλώσσα παράστασης γνώσης Telos. Για την ενημέρωση της βάσης χρησιμοποιήθηκαν τα Δελτία Ενημέρωσης του Σ.Ι.Σ., προσαρμοσμένα κατάλληλα στο συγκεκριμένο μοντέλο δεδομένων, ενώ για την ανάκτηση της πληροφορίας από το σύστημα, σχεδιάστηκαν προκαθορισμένες ερωτήσεις και κάρτες αναζήτησης. Κατά την ολοκλήρωση της υλοποίησης της βάσης έγιναν τριακόσιες καταχωρίσεις δεδομένων, ενδεικτικές του τρόπου λειτουργίας και χρήσης του συστήματος. Επιπλέον, επιχειρήθηκε ένα είδος αξιολόγησης του συστήματος σε δύο επίπεδα: την σύγκριση του θησαυρού όρων με προτεινόμενα πρότυπα, και την εφαρμογή παραδειγμάτων, (τη διατύπωση δηλαδή ερευνητικών θεμάτων με την υποβολή κατάλληλων ερωτημάτων προς το σύστημα και την αξιολόγηση των απαντήσεων).
|