| Περίληψη |
Καρβαμαζεπίνη (CBZ), φαινυτοΐνη (PHT) και βαλπροϊκό οξύ (VPA) ανιχνεύθηκαν, σε μετρήσιμες συγκεντρώσεις, σε τεμάχια τριχών κεφαλής, που προέρχονταν από 140 άτομα συνολικά (71 άνδρες και 69 γυναίκες) ηλικίας 2 ως 87 ετών και στα οποία χορηγούνταν συστηματικά τα μελετούμενα φάρμακα. Οι μέθοδοι κατεργασίας των τριχών, μετά τη δειγματοληψία από το τριχωτό της κεφαλής και τον τεμαχισμό τους μέχρι και πέντε τεμάχια μήκους 1 ή 2 cm, περιελάμβαναν διαλυτοποιήσεις και τεχνικές εκχυλίσεων υγρής φάσης. Στην ποσοτική μέτρηση των φαρμάκων χρησιμοποιήθηκαν η υψηλής πίεσης υγρή χρωματογραφία (HPLC) και η ανοσοφθορισμοπολωσιμετρία (FPIA). Οι μέσες τιμές των φαρμάκων στις τρίχες, από το 1ο (το πλησιέστερο στη ρίζα των τριχών) ως το 5ο τεμάχιο με την τεχνική HPLC για τις γυναίκες και τους άνδρες αντιστοίχως, βρέθηκαν: α) για την CBZ ως 26.82, 19.18, 17.28, 15.09, 14.62 μg/g και 21.97, 17.30, 15.03, 13.02, 11.21 μg/g, και β) για την PHT ως 18.95, 15.24, 13.08, 11.57, 10.69 μg/g και 17.87, 15.01, 12.45, 12.07, 12.29 μg/g. Οι αντίστοιχες τιμές των φαρμάκων για γυναίκες και άνδρες με την τεχνική FPIA, βρέθηκαν: α) για την CBZ ως 30.53, 21.90, 19.83, 17.45, 16.99 μg/g και 25.98, 20.52, 17.15, 14.87, 12.31 μg/g., β)για την PHT ως17.88, 15.21, 13.08, 11.89, 10.93 μg/g και 17.78, 14.90, 12.22, 11.91, 12.08 μg/g και γ) για το VPA ως7.08, 8.35, 9.41, 9.65, 9.76 μg/g και 5.69, 6.68, 7.26, 7.84, 8.81 μg/g Διαπιστώθηκε ότι τα επίπεδα των CBZ και PHT στις τρίχες είναι υψηλότερα των αντιστοίχων του VPA και ότι υπάρχει προοδευτική μείωση των επιπέδων από το 1ο (το πλησιέστερο στη ρίζα των τριχών) προς το 5ο τεμάχιο τριχών για τα CBZ και PHT σε αντίθεση με το VPA, του οποίου αυξάνονται ή μειώνονται ελαφρώς. Παρατηρήθηκε συσχέτιση των επιπέδων των φαρμάκων στις τρίχες με τις χορηγούμενες δόσεις και την ηλικία. Δεν επιβεβαιώθηκε εξάρτηση των επιπέδων των φαρμάκων από το φύλο των ασθενών και τη διάρκεια χορήγησής τους. Η σχέση των επιπέδων με το χρώμα των τριχών δεν αποσαφηνίστηκε για την CBZ, ενώ τα επίπεδα των PHT και VPA στις τρίχες μαύρου ή καστανού χρώματος είναι αυξημένα σε σχέση με εκείνων στις ξανθού ή γκρίζου χρώματος τρίχες. Ομοίως, δε διαπιστώθηκε συσχέτιση των επιπέδων των φαρμάκων στις τρίχες και το αίμα. Γενικά, επιβεβαιώθηκε η δυνατότητα χρήσης της τμηματικής ανάλυσης ως δείκτη του φαρμακευτικού ιστορικού και της συμμόρφωσης των ασθενών που βρίσκονται σε χρόνια και συστηματική θεραπεία με τα μελετούμενα φάρμακα.
|
Προσδιορισμός καρβαμαζεπίνης, φαινυτοϊνης και βαλπροϊκού οξέος στις τρίχες ασθενών σε συστηματική θεραπεία με τα φάρμακα
