| Περίληψη |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις (ΝΛ) στις μονάδες εντατικής νοσηλείας νεογνών (ΜΕΝΝ) είναι μία παγκόσμια απειλή καθώς συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της νεογνικής νοσηρότητας και θνησιμότητας, συνδέονται με παρατεταμένη διάρκεια νοσηλείας και με αυξημένο κόστος θεραπείας. H ανωριμότητα του ανοσοποιητικού συστήματος και η έκθεση των νοσηλευόμενων νεογνών στο περιβάλλον της μονάδας και στις παρεμβατικές συσκευές, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης ΝΛ. Για την καταπολέμηση των ΝΛ η χρήση ευρέος φάσματος αντιβιοτικών, συχνά οδηγεί σε αυξημένη συνταγογράφηση με αποτέλεσμα την ανάπτυξη και διασπορά ανθεκτικών στελεχών και τελικά την ανάπτυξη ανθεκτικών ΝΛ. Οι συχνότερες λοιμώξεις στις ΜΕΝΝ αφορούν σε μικροβιαιμία, πνευμονία, λοιμώξεις ουροποιητικού συστήματος, δέρματος - μαλακών ιστών και νεκρωτική εντεροκολίτιδα.
ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της μελέτης είναι η ενεργητική επιτήρηση των ΝΛ στη ΜΕNN του Βενιζελείου Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου (ΒΓΝΗ) και η καταγραφή των παθογόνων, η συχνότητα εμφάνισής και η αντιμικροβιακή τους αντοχή αντίστοιχα. Επίσης η καταγραφή της χρήσης παρεμβατικών συσκευών, των χορηγούμενων αντιβιοτικών, καθώς και η αιτία και το διάστημα χορήγησής τους και η συσχέτιση της νοσηρότητας, της θνητότητας, της διάρκειας της παραμονής και της έκβασης των ασθενών με τις ΝΛ.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Η μελέτη διήρκησε 6 μήνες (01/06/2020-30/11/2020). Ακολουθήθηκε το Πρωτόκολλο HAI-Net ICU protocol, version 2.2 του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) ενώ οι ορισμοί των νεογνικών ΝΛ βασίστηκαν στο Point Prevalence survey of HAIs and antimicrobial use in European acute care hospitals, version 5.3. Η καταχώρηση των δεδομένων έγινε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Helics Win.Net. Το κριτήριο εισαγωγής των ασθενών στη μελέτη ήταν η νοσηλεία τους στη ΜΕΝΝ για τουλάχιστον 48 ώρες. Η άντληση των στοιχείων έγινε από τα ιατρικά αρχεία του ασθενούς. Η καταγραφή αφορούσε στα δημογραφικά στοιχεία των ασθενών, τη διάρκεια παραμονής τους, την αιτία εισόδου, το δείκτη κλινικής βαρύτητας (CRIB II score) και τη χρήση των παρεμβατικών συσκευών. Επίσης, καταγράφηκαν τα χορηγούμενα αντιβιοτικά, η ένδειξη και η αιτιολόγηση της χρήσης τους, τα παθογόνα που απομονώθηκαν και η αντιμικροβιακή τους αντοχή. Οι επιτηρούμενες ΝΛ, ήταν η σήψη κλινικά ή εργαστηριακά επιβεβαιωμένη με ή χωρίς CONS, η πνευμονία, η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος και η νεκρωτική εντεροκολίτιδα. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Κατά το χρονικό διάστημα της μελέτης , νοσηλεύτηκαν 166 ασθενείς, από τους οποίους 118 πληρούσαν το κριτήριο εισαγωγής για τη μελέτη μας. Τα 71 (60,2%) ήταν άρρενα νεογνά. Η μέση ηλικία κύησης των ασθενών κατά την εισαγωγή ήταν 35,8 εβδομάδες και το μέσο βάρος γέννησης 2.540(±800) gr. Το μέσο σκορ βαρύτητας CRIB II ήταν 2.3 (±2.4). Η μέση διάρκεια παραμονής των ασθενών στη ΜΕΝΝ ήταν 13,9 (±17,4) ημέρες και η αδρή θνητότητα 0.8%.
Οι 7/118 ασθενείς παρουσίασαν ΝΛ (3,9 ΝΛ/1000 ασθενο-ημέρες). Η εμφάνιση ΝΛ σχετίστηκε με τη μικρή ηλικία κύησης (p<0.001), με το χαμηλό βάρος γέννησης (p<0.001) , την κλινική βαρύτητα (p<0.05), ενώ δεν βρέθηκε σημαντική στατιστική διαφορά ανάμεσα στο φύλο. Η συνολική παραμονή των ασθενών με ΝΛ ήταν στατιστικά μεγαλύτερη (35 έναντι 13,9 ημέρες, p=0.002). Aπό τους ασθενείς με ΝΛ, 5/7 (71,4%) είχαν βακτηριαιμία (BSI). Οι 3 (42,8%) laboratory confirmed CoNS BSI (NEO-CNSB) και οι 2 (28,6%) laboratory confirmed non-CoNS BSI (NEO-LCBI). Ένας (14.3%) ασθενής πληρούσε τα κριτήρια για κλινική σήψη και ένας (14.3%) παρουσίασε ουρολοίμωξη που δεν σχετίστηκε με κάποια συσκευή. Όσον αφορά στη χρήση των παρεμβατικών συσκευών στη μονάδα, το 5 % έφερε κεντρικό καθετήρα και το 2% ήταν διασωληνωμένα. Απομονώθηκαν 7 παθογόνα. Σε όλες τις βακτηριαιμίες με κοαγκουλάση αρνητικό σταφυλόκοκκο, το παθογόνο ήταν ο Staphylococcus Epidermidis, ενώ στις βακτηριαιμίες (χωρίς κοαγκουλάση αρνητικό σταφυλόκοκκο) απομονώθηκαν Κlebsiella pneumonia και ένας ασθενής είχε συλλοίμωξη με Staphylococcus Aureus και Burkholderia Cepacia. Όσον αφορά στις αντοχές των παραπάνω παθογόνων, τα στελέχη του S. Epidermidis ήταν όλα ευαίσθητα στα γλυκοπεπτίδια, ενώ από τα υπόλοιπα παθογόνα ήταν ευαίσθητα στις περισσότερες ομάδες αντιβιοτικών που ελέγχθηκαν.
Το 35% των νοσηλευόμενων νεογνών έλαβαν αντιβίωση, σε ποσοστό 85% χορηγήθηκε εμπειρικά και 13% βάσει αντιβιογράμματος (p<0.001). Στο 78%, η αντιβίωση χορηγήθηκε για θεραπεία λοιμώξεων της κοινότητας και στο 20% για θεραπεία των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Τα αντιβιοτικά σχήματα που δόθηκαν ήτα συγκεκριμένα, με συχνότερο σχήμα αμπικιλλίνη με αμινογλυκοσιδη στο 39,6 %. Συνολικά χορηγήθηκαν 101 αντιμικροβιακοί παράγοντες, που αντιστοιχούσαν σε 460 ημέρες θεραπείας (DOT)/1000 ασθενο-ημέρες, που αντιστοιχεί σε χορήγηση 0,46 αντιβιοτικών ημερησίως ανά ασθενή.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Στη ΜΕΝΝ ΒΓΝΗ καταγράφηκε περιορισμένος αριθμός ΝΛ, και τα ποσοστά χρήσης παρεμβατικών συσκευών και χορήγησης αντιβιοτικών ήταν χαμηλά. Οι ΝΛ αφορούσαν κυρίως νεογνά με χαμηλό βάρος γέννησης, μικρή ηλικία κύησης και βαριά κλινική εικόνα κατά την εισαγωγή. Η εμφάνιση ΝΛ είναι αλληλεπίδραση πολλαπλών παραγόντων κινδύνου, κάποιοι είναι μη τροποποιήσιμοι (ΒΓ, ΗΚ, βαρύτητα νόσου), κάποιοι τροποποιήσιμοι. Στόχος παραμένει ο περιορισμός των ΝΛ μέσω λήψης μέτρων πρόληψης. Προγράμματα ενημέρωσης και εκπαίδευσης προσωπικού, τοπικά και εθνικά δίκτυα παρακολούθησης- επιτήρησης ΝΛ και στρατηγικές πρόληψης ΝΛ θα οδηγήσουν σε μηδενική επίπτωση στο περιβάλλον της ΜΕΝΝ.
|
Μελέτη επίπτωσης λοιμώξεων που συνδέονται με παροχή υπηρεσιών υγείας στην μονάδα εντατικής νοσηλείας νεογνών του Βενιζελείου Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου Κρήτης
