| Περίληψη |
Υπόβαθρο
Οι Παλαιστινιακές Αρχές το 1994 ανέλαβαν την υπευθυνότητα εκπόνησης
ενός σχεδίου για φροντίδα υγείας στην Λωρίδα της Γάζας και την Δυτική
Όχθη και συνέταξαν το πρώτο εθνικό σχέδιο υγείας. Το 1999 το δεύτερο
Εθνικό Σχέδιο Υγείας θεώρησε την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ως την
ραχοκοκαλιά του Παλαιστινιακού συστήματος υγείας. Επιπλέον, το
Υπουργείο Υγείας εφάρμοσε μια πεντάχρονη στρατηγική στο τομέα υγείας,
για να βελτιώσει το Παλαιστινιακό Σύστημα Διαχείρισης Υγείας και
Πληροφοριών (ΠΣΔΥΠ) με απώτερο σκοπό την υποστήριξη της
λειτουργικότητας των υπηρεσιών υγείας. Εκτός από το Υπουργείο Υγείας, η
Υπηρεσία Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών (UNRWA) παρέχει
υπηρεσίες υγείας χωρίς χρέωση στους Παλαιστίνιους πρόσφυγες.
Ακόμα, μελετήθηκαν στην Λωρίδα της Γάζας, οι ατομικοί παράγοντες που
καθορίζουν τη χρήση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και τη ικανοποίηση
των ασθενών από αυτήν. Η αστάθεια των οικονομικών και πολιτικών
συνθηκών παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην σχηματοποίηση της χρήσης των
πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας και της ποιότητας των υπηρεσιών.
Στόχοι
1. Η ανάλυση του Παλαιστινιακού Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου
Υγείας 1999-2003 και η εκτίμηση της έκτασης της επίτευξης των
αντικειμενικοί του στόχων.
2. Η εκτίμηση κατά πόσο η στρατηγική του ΠΣΔΥΠ κατά την
περίοδο 1999-2003 επιτεύχθηκε και η περιγραφή του παρόντος
χρησιμοποιούμενου μοντέλου που θεσπίστηκε για να υποστηρίξει
την λειτουργικότητα των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας.
3. Η χρήση του συμπεριφορικού μοντέλου του Andersen για τη
συχνότητα χρήσης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, με σκοπό
την πρόβλεψη των ατομικών χαρακτηριστικών που
προσμετρούνται κατά τη χρήση.
4. Η μετάφραση και στάθμιση στα Αραβικά ενός Ευρωπαϊκού
οργάνου (EUROPEP) και η εκτίμηση της ικανοποίησης των
ασθενών από τις υπηρεσίες των πρωτοβάθμιων κέντρων υγείας.
5. Η εκτίμηση του βαθμού ικανοποίησης των ασθενών από την
πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας που παρέχεται από το ιατρικό
προσωπικό και να ερευνήσει σε ποια σημεία υπάρχει μη
ικανοποίηση.
ΜΕΘΟΔΟΙ
Για την ανάλυση της διδακτορικής διατριβής χρησιμοποιήθηκαν πολλές
προσεγγίσεις.
1. Πραγματοποιήθηκε περιγραφική μελέτη, χρησιμοποιώντας
ανάλυση περιεχομένου με συστηματική ανασκόπηση των
δεδομένων που συλλέχθηκαν από το σχέδιο για την πρωτοβάθμια
φροντίδα υγείας και άλλες σχετικές μελέτες και δημοσιεύσεις. Τα
παραπάνω χρησιμοποιήθηκαν για να εκτιμηθεί ο βαθμός της
επίτευξης των εθνικών στρατηγικών στόχων της πρωτοβάθμια
φροντίδας υγείας και του ΠΣΔΥΠ.
2. Πραγματοποιήθηκε ανάλυση SWOT (ανάλυση για τις δυνατότητες,
αδυναμίες, ευκαιρίες και απειλές), η οποία είναι μία
αποτελεσματική μέθοδος για την αναγνώριση ενδεχομένων
κινδύνων. Ο στόχος ήταν να αναγνωρισθούν αρνητικά και θετικά
σημεία στο κυβερνητικό σχέδιο ΠΣΔΥΠ.
3. Για την εκτίμηση των ατομικών παραγόντων της χρήσης καθώς
και την ικανοποίηση από τη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας,
χρησιμοποιήθηκε ένα δείγμα 956 ασθενών που συλλέχτηκαν μέσω
τυχαίας διαστρωματοποιημένης δειγματοληψίας. Οι ασθενείς που
επιλέχθηκαν και εξετάσθηκαν με ερωτηματολόγιο ανήκαν σε 15
κέντρα υγείας από τα οποία τα 5 ανήκουν στο Υπουργείο Υγείας
και τα 10 στην UNRWA.
4. Χρησιμοποιήθηκε δομημένο ερωτηματολόγιο για τη συλλογή
πληροφοριών που σχετίζεται με τους κοινωνικο-οικονομικούς
παράγοντες, δημογραφικούς παράγοντες, ποιότητας ζωής,
επισκέψεων στο κέντρο υγείας το τελευταίο εξάμηνο, σημαντικά
γεγονότα (έκθεση σε οικονομικά και ψυχολογικά γεγονότα),
συνθήκες διαμονής των ασθενών των τελευταίο χρόνο. Το
πολυδιάστατο εργαλείο Health Locus of Control –HLC-
χρησιμοποιήθηκε για να εξετάσει την επίδραση της αίσθησης κατά
πόσο οι άνθρωποι αισθάνονται ότι έχουν επίδραση σε ότι τους
συμβαίνει.
5. Χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο EUROPEP με στόχο να
εκτιμήσει την ικανοποίηση των ασθενών από το ιατρικό
προσωπικό και από το παρεχόμενο σύστημα υγείας, καθώς επίσης
μετρήθηκαν τα ψυχομετρικά του χαρακτηριστικά με στόχο την
εγκυρότητα του στην Αραβική γλώσσα.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η ανάλυση των δεδομένων που συνδέονται με την στρατηγική στο χώρο της
υγείας έδειξε ότι οι καρδιοπάθειες είναι η κυρίαρχη αιτία θανάτου στην
Παλαιστίνη. Η κάλυψη εμβολιασμού σε τέτανο, διφθερίτιδα, ιλαρά και
πολυομυελίτιδα έχει επιτευχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό. Υπάρχουν
συγκεκριμένες ανησυχίες σχετικά με την ποσότητα παρεχόμενου νερού και
των συνθηκών υγιεινής , ενώ τα ψυχολογικά προβλήματα δείχνουν επιδείνωση
κατά το 2003. Το κλινικό πληροφοριακό σύστημα και το σύστημα
επιδημιολογικής επιτήρησης έχουν χρησιμοποιηθεί, ενώ περαιτέρω
υποσυστήματα έχουν σχεδιασθεί, όπως το κέντρο καταγραφής πρωτοβάθμιας
υγείας, το εργαστήριο επαγγελματικής και δημόσιας υγείας. Επίσης
σχεδιάστηκε μία ιστοσελίδα για να παρέχει πληροφορίες πρωτοβάθμιας
φροντίδας και μελέτες που μπορούν να είναι προσβάσιμες από παντού
(www.moh.gov.ps). Η μελέτη ανέδειξε ότι άτομα μεγάλης ηλικίας,
παντρεμένα και χωρισμένα/χήροι, άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχιας,
άνεργοι, υψηλού εισοδήματος, χαμηλού επιπέδου υγείας και νυν καπνιστές
είναι οι κύριοι παράγοντες που συνδέονται σημαντικά με υψηλή χρήση της
πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η Αραβική
έκδοση του EUROPEP είναι ένα έγκυρο όργανο το οποίο μπορεί να
χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της ικανοποίησης της ασθενών από τη
πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην Λωρίδα της Γάζας. Τα αποτελέσματα της
ικανοποίησης των ασθενών έδειξαν ότι την χαμηλότερη ανταπόκριση είχαν οι
ερωτήσεις που αφορούσαν την «επικοινωνία με την κλινική μέσω
τηλεφώνου», τη «δυνατότητα να μιλήσεις με το γιατρό στο τηλέφωνο», το
«χρόνο αναμονής» και τη «βοήθεια για την αντιμετώπιση συναισθηματικών
προβλημάτων. Η σύγκριση μεταξύ των διαστάσεων «κλινική συμπεριφορά»
και «οργάνωσης της υγείας» έδειξαν ότι η κλινική συμπεριφορά εμφανίζει
υψηλότερες τιμές από την οργάνωση της υγείας.
Συζήτηση και συμπεράσματα. Οι προσπάθειες για την προώθηση της υγείας
καθώς και οι πτυχές της περιβαλλοντικής υγείας χρειάζονται ακόμα τις άμεσες
κυβερνητικές, μη κυβερνητικές και διατομεακές επεμβάσεις. Το Υπουργείο
υγείας έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό στη στρατηγική HMIS, όσον αφορά την
πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, κάτι που επιτεύχθηκε με την εφαρμογή νέων
βάσεων δεδομένων και της καθιέρωσης ενός ενιαία και κεντρικού HMIS.
Εκπληρώνοντας την εφαρμογή των του κλινικού συστήματος πληροφοριών σε
εθνικό επίπεδο ταυτόχρονα με την ενσωμάτωση και αναβάθμιση του
πρωτοβάθμιου συστήματος πληροφοριών, θα βελτιωθούν οι πρωτοβάθμιες
υπηρεσίες υγείας όπως λειτουργικότητα, αποδοτικότητα, αποτελεσματικότητα
και απόδοση. Τα ευρήματα μας έδειξαν μια θετική συσχέτιση μεταξύ ηλικίας,
υψηλού οικονομικού επιπέδου, χαμηλού επιπέδου συνθηκών διαβίωσης και
χαμηλού τρόπου υγιεινής ζωής με υψηλή χρήσης της πρωτοβάθμιας φροντίδας
υγείας, κάτι που είναι σε συμφωνία με την ήδη δημοσιευμένη βιβλιογραφία.
Προτείνουμε ένα αποτελεσματικό σύστημα διαχείρισης της φροντίδας υγείας,
βασισμένο σε θέματα ισότητας, και προώθησης υγιεινών προτύπων διαβίωσης
επιπρόσθετα με παρεμβάσεις για να εξουδετερωθούν η αστάθεια της πολιτικής
και οικονομικής κατάστασης μπορούν να βελτιστοποιήσουν τη χρήση της
πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Οι Παλαιστίνιοι ασθενείς εκφράζουν
δυσαρέσκεια με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας όπως προτείνεται από το
ιατρικό προσωπικό, εδικά με τα θέματα οργάνωσης. Ως εκ τούτου, οι
πολιτικοί και οι διαχειριστές οφείλουν να θέσουν το θέμα της βελτίωσης της
ποιότητας υγείας σε προτεραιότητα σε μελλοντικό σχέδιο. Τέλος, αυτή η
μελέτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένας οδηγός για τους πολιτικούς και τους
διαχειριστές για ένα προοπτικό σχέδιο υγείας στην Παλαιστίνη. Πρέπει επίσης
να κατευθύνουν τις προσπάθειες τους και να κατευθύνουν πόρους για την
εκπλήρωση των στόχων του προηγούμενου Εθνικού Σχεδίου Υγείας. Το
παραπάνω μπορεί να επιτευχθεί κάτω από την ομπρέλα ενός σταθερού
πολιτικού και οικονομικού συστήματος, κάτι που απαιτεί τοπικές και διεθνείς
δράσεις και επείγουσες αυθεντικές παρεμβάσεις.
|
Primary health care in Gaza Strip-Palestine
