| Περίληψη |
Στην Ακτινοθεραπεία, η εκτίμηση της δόσης σε κρίσιμα όργανα ή δομές, που βρίσκονται
εκτός του πρωτογενούς πεδίου ακτινοβόλησης (π.χ. έμβρυο, ωοθήκες, όρχεις, θηροειδής
αδένας, βηματοδότης), είναι μείζονος σημασίας ώστε να εκτιμάται το ρίσκο που
προκύπτει από την απορρόφηση της δόσης στις δομές αυτές. Στις περιπτώσεις αυτές,
βασικό στοιχείο του σχεδιασμού της θεραπείας είναι η σωστή εκτίμηση της δόσης σε
περιοχές εκτός του πεδίου (περιφερική δόση). Η κατανομή της περιφερικής δόσης
επηρεάζεται από μία σειρά παραμέτρων-στοιχείων του σχεδιασμού της θεραπείας.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η πειραματική μελέτη των παραγόντων που
επηρεάζουν την περιφερική δόση σε έναν σύγχρονο γραμμικό επιταχυντή και η
ανάπτυξη μεθόδου εκτίμησης της δόσης για διάφορους σχεδιασμούς θεραπείας. Στα
πλαίσια αυτά, χρησιμοποιήθηκαν δύο δοσιμετρικοί μέθοδοι: α) θάλαμος ιονισμού σε
ομοίωμα νερού και β) δοσίμετρα θερμοφωταύγειας (TLDs) σε τρία διαφορετικά
ανθρωπόμορφα ομοιώματα, που προσομοιάζουν παιδιά 5 και 10 χρονών και ένα ενήλικα,
αντίστοιχα. Η πρώτη δοσιμετρική μέθοδος αποτελεί το βασικό δοσιμετρικό σύστημα, με
το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι μετρήσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η ανάπτυξη της
μεθόδου εκτίμησης της δόσης. Η δεύτερη δοσιμετρική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ώστε
να ελεγχθεί η αξιοπιστία των μετρήσεων, καθώς και της μεθόδου εκτίμησης της δόσης
συνολικά, για την αξιοποίηση τους σε πραγματικούς ασθενείς. Ακόμα, χρησιμοποιήθηκε
ένας δεύτερος γραμμικός επιταχυντής ώστε να εκτιμηθεί αν τα αποτελέσματα των
μετρήσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη εκτίμηση της δόσης και σε άλλους
επιταχυντές. Αποτέλεσμα της πειραματικής αυτής μελέτης ήταν η εξαγωγή πληροφοριών
που αφορούν τον βαθμό εξάρτησης της περιφερικής δόσης από διάφορους παράγοντες-
στοιχεία του σχεδιασμού της θεραπείας, πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η ανάπτυξη μίας
μεθόδου εκτίμησης της περιφερικής δόσης. Οι μετρήσεις με τα TLDs επικύρωσαν την
αξιοπιστία των μετρήσεων της περιφερικής δόσης, καθώς και την ακρίβεια της μεθόδου
εκτίμησης της δόσης. Επιπλέον, τα δοσιμετρικά μας αποτελέσματα έδειξαν ότι η μέθοδος
αυτή εκτίμησης της περιφερικής δόσης είναι εφαρμόσιμη και για διαφορετικούς
γραμμικούς επιταχυντές, καθώς και σε παιδιά λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περίπτωση
αυτή η δόση υπερεκτιμάται.
|
Ανάπτυξη μεθόδου εκτίμησης της περιφερικής δόσης για δέσμες φωτονίων 6 και 18 MV στην ακτινοθεραπεία
