| Περίληψη |
Παρά τη σημαντική ευαισθητοποίηση του κοινού και των τεχνολογικών εξελίξεων που
ευνοούν την έγκαιρη διάγνωση και τις άμεσες θεραπευτικές παρεμβάσεις για την καρδιαγγειακή
νόσο, η καρδιακή ανεπάρκεια παραμένει ένα άλυτο πρόβλημα. Με τον επιπολασμό της να αφορά
στο 2% των ενηλίκων και να αυξάνεται με την πρόοδο της ηλικίας, και με την θνητότητάς της
παράλληλα να αυξάνεται, η προσπάθεια κατανόησης της παθοφυσιολογίας της αποτελεί
απαραίτητο βήμα. Αν και η σημερινή φαρμακευτική αγωγή της καρδιακής ανεπάρκειας (που
στηρίζεται στην αναστολή του αδρενεργικού συστήματος καθώς και του άξονα ρενίνης-
αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης) συνέβαλλε σημαντικά στη βελτίωση της συμπτωματολογίας και της
επιβίωσης, δεν ελάττωσε τη πρόοδο της νόσου. Επομένως, η μελέτη παράλληλων σηματοδοτικών
μονοπατιών και η ανεύρεση σημαντικών κόμβικών σημείων στη παθοφυσιολογία του
μυοκαρδιοκυττάρου δύναται να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και την συνολική
επιβίωση. Πρόσφατες μελέτες αναδεικνύουν το ρόλο του μυοκαρδιακού κυτταροσκελετού
σημαντικό τόσο στη φυσιολογία όσο και στην παθοφυσιολογία του μυοκαρδιοκυττάρου. Ιδιαίτερη
αναφορά έχει πραγματοποιηθεί σχετικά με το δίκτυο των ενδιαμέσων ινιδίων που εκτός απο το
μηχανικό του ρόλο στη διατήρηση της δομικής ακεραιότητας του κυττάρου έχει και συντονιστικό
ρόλο, ρυθμίζοντας ενδοκυττάριες λειτουργίες. Η δεσμίνη, η μυοειδική πρωτεΐνη των ενδιαμέσων
ινιδίων, δημιουργεί ένα εκτενές δίκτυο που συνδέει τη συσταλτή συσκευή των μυοκυττάρων με την
κυτταροπλασματική μεμβράνη στο επίπεδο των εμβόλιμων δίσκων για τα καρδιομυοκύτταρα, τον
πυρήνα και διάφορα μεμβρανώδη κυτταρικά οργανίδια. Πρόσφατα στο πλαίσιο διερεύνησης του
μηχανισμού καρδιοπροστασίας που παρέχει ο κυτταροσκελετός της δεσμίνης, παρατηρήθηκε ότι η
αποδιοργάνωση του κυτταροσκελετού είναι μια βασική διαδικασία για την εξέλιξη του μονοπατιού
της απόπτωσης. Συγκεκριμένα, η υπερέκφραση του παράγοντα νέκρωσης των όγκων (ΤΝF-α) στο
μυοκάρδιο ποντικών, μοντέλων καρδιακής ανέπάρκειας (ΜHCsTNF-α), οδηγεί σε απομάκρυνση
της δεσμίνης από τους εμβόλιμους δίσκους με διατάραξη της αρχιτεκτονικής τους και συσσώρευση
της με τη μορφή ενδοκυττάριων συσσωματωμάτων. Εν συνεχεία, ανευρέθηκε αναπάντεχα ότι η
έλλειψη της δεσμίνης στο μυοκάρδιο που υπερεκφράζει ΤΝFa (TNF-α desm-/-) διορθώνει την
παθολογία του μυοκαρδίου που δε φερει δεσμίνη αποτρέποντας την καρδιακή ανεπάρκεια. Είναι
γνωστό ότι η έλλειψη δεσμίνης στο μυοκάρδιο (desm-/-) οδηγεί σε μιτοχονδριακή δυσλειτουργία,
κυτταρικό θάνατο μυοκαρδιοκυττάρων, ίνωση, ασβεστίωση και καρδιακή ανεπάρκεια. Πρόσφατα,
μελέτη του ΤΝF-α desm-/- μυοκαρδίου ανέδειξε έκτοπη έκφραση των κερατινών 8/18. Oι
κερατίνες 8/18 ανήκουν στην οικογένεια των ενδιαμέσων ινιδίων όπως η δεσμίνη, αλλά
εκφράζονται κυρίως σε επιθηλιακά κύτταρα. Δεδομένου ότι οι κερατίνες 8/18 είναι πρωτείνες των
ενδιαμέσων ινιδίων (μέρος του κυτταροσκελετού) και χαρακτηρίζονται από σπουδαίες ιδιότητες
όπως η δεσμίνη, ρυθμίζοντας τη δομική ακεραιότητα του κυττάρου, τη λειτουργία των
μιτοχονδρίων καθώς και το μονοπάτι της απόπτωσης, η μελέτη τους είναι σημαντική. Ο στόχος της
συγκεκριμένης μελέτης είναι η κατασκευή φορέων έκφρασης ποντικίσιων κερατινών 8/18 , μελέτη
του ενδιαμέσου δικτύου και των χαρακτηριστικών τους σε ινοβλάστες καθώς και τέλος συσχέτισή
τους με την προστασία του μυοκαρδίου. Στη συγκεκριμένη μελέτη παρατηρήθηκε ότι η κερατίνη
18 σταθεροποιεί την έκφραση της κερατίνης 8 και το αντίστροφο. Η έκτοπη έκφραση της κερατίνης
8 μαζί με την κερατίνη 18 οδηγεί στο σχηματισμό ενός ινώδους δικτύου που περιβάλλει το πυρήνα,
διατρέχει το κυτταρόπλασμα και φτάνει στη περιφέρεια. Επιπλέον, η έκτοπη έκφραση του
ενδιαμέσου δικτύου κερατινών στους ινοβλάστες δεν αλληλεπιδρά με το φυσικό ενδιάμεσο δίκτυο
της βιμεντίνης. Καταλήγωντας, η μελέτη της έκφρασης του ενδιαμέσου δικτύου των κερατινών στο
πάσχον μυοκάρδιο ίσως αναδείξει καρδιοπροστατευτικούς μηχανισμούς.
|
Study of keratin 8/18 intermediate filament network and its relation to cardioprotection
