Περίληψη |
Στην παρούσα εργασία εξετάζεται η επίδραση της συναισθηματικής διάθεσης στην
έκφραση και ρύθμιση του συναισθήματος, στην αντίληψη για τη σταθερότητα της επικοινωνίας
στις διαπροσωπικές σχέσεις, και στην αποτίμηση του Εαυτού σε σχέση με τα χαρακτηριστικά που
τον κάνουν να διαφέρει ή να μοιάζει με τους σημαντικούς άλλους. Στην έρευνα συμμετείχαν 103
φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου (μέσος όρος ηλικίας = 23,12 έτη). Η πρόκληση της
συναισθηματικής διάθεσης πραγματοποιήθηκε μέσω της προβολής ενός πεντάλεπτου
αποσπάσματος ελληνικής κινηματογραφικής ταινίας. Πενήντα δύο υποκείμενα παρακολούθησαν
ένα απόσπασμα με θετική έκβαση στην επικοινωνία μεταξύ των ηρώων της ταινίας και 51
υποκείμενα παρακολούθησαν ένα απόσπασμα με αρνητική έκβαση στην επικοινωνία. Αμέσως
μετά, και οι δύο ομάδες απάντησαν σε ερωτήσεις α) σχετικά με την αντίληψη της επιτυχημένης ή
μη επικοινωνίας στο απόσπασμα της ταινίας, β) σχετικά με τα συναισθήματα που τους
προκλήθηκαν και γ) σχετικά με τι θεωρούν οι ίδιοι ως προϋπόθεση για την «καλή» ή την «κακή»
επικοινωνία. Στη συνέχεια τα υποκείμενα απάντησαν σε κλίμακες αυτοαναφοράς σχετικά με α)
ομοιότητες και διαφορές του Εαυτού σε σύγκριση με συγγενείς και φίλους, β) την τάση για
ρύθμιση του συναισθήματος και της συμπεριφοράς σε κοινωνικές καταστάσεις και γ) τα κριτήρια
σταθερότητας της επικοινωνίας στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πρόκληση αρνητικής συγκινησιακής διάθεσης συμβάλλει
περισσότερο στην έκφραση συναισθημάτων και επιδρά στην αξιολόγηση της ποιότητας της
επικοινωνίας, ενώ επηρεάζει αρνητικά την καταγραφή της προσωπικής εμπειρίας. Στο δείγμα μας,
η πρόκληση θετικής συγκινησιακής διάθεσης επηρέασε θετικά τις αναφορές των νέων σχετικά με
τις προϋποθέσεις για την επικοινωνιακή σταθερότητα. Επίσης βρέθηκε ότι οι νεώτεροι αξιολογούν
θετικότερα - σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία - τις διαπροσωπικές τους σχέσεις,
μολονότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία προσδίδουν στον Εαυτό τους περισσότερο αλλοκεντρικά
χαρακτηριστικά, συγκριτικά με τους πιο νέους. Οι διαφυλικές διαφορές που διαπιστώθηκαν
αντανακλούν τη στερεοτυπική έμφυλη ταυτότητα, καθώς οι γυναίκες φαίνεται ότι τείνουν
περισσότερο από τους άντρες να ενδιαφέρονται για τη διατήρηση μίας σχέσης στη βάση της
εφαρμογής κανόνων. Η παρούσα μελέτη αναδεικνύει τη σημασία της συναισθηματικής διάθεσης,
ως μίας πολυπαραγοντικής διεργασίας που διαπλέκεται με τα πιο μόνιμα δομικά –πολιτισμικά
συγκροτημένα - χαρακτηριστικά του Εαυτού.
Λέξεις – κλειδιά: πρόκληση συναισθηματικής διάθεσης, διαπροσωπικές σχέσεις, ρύθμιση
συναισθήματος, ιδιοκεντρικά – αλλοκεντρικά χαρακτηριστικά και
πολιτισμική συγκρότηση του Εαυτού, σταθερότητα στην επικοινωνία
|