| Περίληψη |
Εισαγωγή: Οι έφηβοι, ιδιαίτερη και ενίοτε δυσπρόσιτη ηλικιακή ομάδα μεταξύ παιδικής ηλικίας και ενηλικίωσης, αποτελούν έναν ιδιάζουσας σημασίας πληθυσμό στόχο για την εφαρμογή εμβολιασμών που αποσκοπούν στην πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων εν όψει της επερχόμενης ενήλικης ζωής, στην ενίσχυση ήδη υπάρχουσας αλλά προοδευτικά φθίνουσας ανοσίας, αλλά και στην αναπλήρωση δόσεων εμβολίων που εκκρεμούν από την παιδική ηλικία. Στη χώρα μας, το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών προβλέπει τη διενέργεια 3 εμβολίων κατά την ηλικία 11-12 ετών, έως και την ηλικία των 18 ετών: διφθερίτιδας- τετάνου- ακυτταρικό κοκκύτη (Tdap), 4δύναμο συζευγμένο μηνιγγιτιδοκόκκου ACWY(MenACWY) και, μόνο για τα κορίτσια, ιού ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Ωστόσο, τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας, παρατηρούνται χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού των εφήβων για τα παραπάνω εμβόλια. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην αποτύπωση της εμβολιαστικής κατάστασης των μαθητών Λυκείου του Δήμου Φαιστού, ενός επαρχιακού Δήμου του Νομού Ηρακλείου Κρήτης.
Μέθοδος: Κατά τη χρονική περίοδο μεταξύ Νοεμβρίου 2018 και Απριλίου 2019 συλλέχθησαν τα Βιβλιάρια Υγείας Παιδιού μαθητών Λυκείου από τα 5 Λύκεια του Δήμου Φαιστού. Για κάθε ένα έφηβο καταγράφηκαν το φύλο, η ημερομηνία γέννησης, το σχολείο φοίτησης, αναλυτικά οι χορηγηθείσες δόσεις όλων των εμβολίων, παιδικής και εφηβικής ηλικίας καθώς και οι ημερομηνίες χορήγησης Tdap, MenACWY και 1ης δόσης HPV, όπως εμφανίζονταν στα Βιβλιάρια Υγείας Παιδιού. Υπολογίστηκαν τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης για όλα τα εμβόλια συνολικά και για κάθε ένα επιμέρους εμβόλιο και διερευνήθηκαν τυχόν στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις με το φύλο, την ηλικία, το σχολείο φοίτησης και, ειδικά για τον εμβολιασμό της εφηβικής ηλικίας, πιθανή συσχέτιση με την εμβολιαστική κατάσταση ως προς τα εμβόλια παιδικής ηλικίας. Οι στατιστικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν οι δοκιμασίες x2 και Fischer exact test, ενώ το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε στο 0,05.
Αποτελέσματα: Συνολικά 246 μαθητές Λυκείου του Δήμου Φαιστού συμμετείχαν στην έρευνα, και μεταξύ αυτών 35,8% (95% CI 29,8%-41,8%) βρέθηκαν πλήρως εμβολιασμένοι για όλα τα εμβόλια του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών. Οι εμβολιασμοί της παιδικής ηλικίας είχαν διενεργηθεί πλήρως σε ποσοστό 63,8% (95% CI 57,8-69,8%) των μαθητών, ενώ αυτοί της εφηβικής ηλικίας σε ποσοστό 51,6% (95% CI 45,4%-57,8%), χωρίς να επιβεβαιώνεται στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ τους. Από τα εμβόλια παιδικής ηλικίας, μεγαλύτερα ποσοστα εμβολιασμού αναδείχθηκαν για τα εμβόλια ηπατίτιδας Β (99,2% (95% CI 98,1%-100%)) και πολιομυελίτιδας (98,8% (95% CI 97,4%- 100%)), ενώ τα χαμηλότερα για το συζευγμένο εμβόλιο πνευμονιοκόκκκου (75,4% (95% CI 69,9%-80,9%)). Ακόμα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού βρέθηκαν για όλα τα εμβόλια εφηβικής ηλικίας και συγκεκριμένα: Tdap 65% (95% CI 59%-71%), MenACWY 82,5% (95% CI 77,8%-87,2%) και HPV 68,2% (95% CI 60,8%-75,6%).
Συζήτηση/ Συμπεράσματα: Παρά τους περιορισμούς που σχετίζονται με το μικρό μέγεθος και την ανομοιογένεια του δείγματος, η έρευνά μας αναδεικνύει μη ικανοποιητικά, αν και βελτιούμενα σε σχέση με παλαιότερες αντίστοιχες έρευνες, επίπεδα εμβολιασμού εφήβων σε μία μη αστική περιοχή της Κρήτης. Από τους πιθανά ενεχόμενους παράγοντες, μόνο η μη συστηματική συγχορήγηση εμβολίων κατά τις επισκέψεις εμβολιασμού των εφήβων στάθηκε δυνατόν να αποτυπωθεί. Πιθανολογείται ωστόσο και η αρνητική επίδραση κοινωνικο-οικονομικών παραγόντων καθώς και η απουσία επαρκούς ενημέρωσης εφήβων και γονέων σχετικά με τους εμβολιασμούς. Η περαιτέρω εμβάθυνση στους λόγους ανεπαρκούς εμβολιασμού των εφήβων στην περιοχή, θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο μελλοντικών ερευνών, που θα βοηθούσαν στην ανάπτυξη κατάλληλων στρατηγικών Δημόσιας Υγείας, με απώτερο πάντα στόχο τη βελτιστοποίηση του εμβολιασμού των εφήβων.
|
Εμβολιαστική κάλυψη εφήβων στο Δήμο Φαιστού
