| Περίληψη |
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιάσει και να μελετήσει σε βάθος την
περίπτωση και λειτουργία μιας πυρηνικής οικογένειας που βρίσκεται σε κρίση και να
διερευνήσει αν τα στοιχεία που έχουμε για την οικογένεια εμφανίζονται και στο παιχνίδι των
παιδιών σε ένα κουκλόσπιτο. Η προσέγγιση που ακολουθήσαμε στην παρούσα έρευνα συνιστά
μέρος μιας ευρύτερης πολυμεθοδολογικής έρευνας για την οικογένεια σε ένα μεταβαλλόμενο
κόσμο. Για να μελετήσουμε πώς λειτουργεί η οικογένεια και πώς αποτυπώνονται τα βιώματα
από αυτήν στις παιγνιώδεις δράσεις των παιδιών στο κουκλόσπιτο, βασιστήκαμε στην οικο-
συστημική προσέγγιση.
Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από μια τετραμελή οικογένεια – ένα ζευγάρι και τα δυο
τους παιδιά, που ζει μόνιμα στην Κρήτη. Η διαδικασία βασίζεται στην ποιοτική μεθοδολογία και
συνίσταται σε συναντήσεις των μελών της οικογένειας με την ερευνήτρια για όσες φορές
κρίνεται αναγκαίο και περιλαμβάνει εφτά φάσεις: γενεόγραμμα, βιογραφική-αφηγηματική
συνέντευξη, κλινική συνέντευξη, ελεύθερες συζητήσεις, ιχνογραφικά έργα, μεταφορικά έργα και
παιγνιώδεις δράσεις των παιδιών σε ένα κουκλόσπιτο.
Σύμφωνα με την ανάλυση των δεδομένων για τη λειτουργία της οικογένειας, τόσο
διαγενεακά όσο και μέσα από το βίωμα της τρέχουσας καθημερινότητας, παρατηρούμε ότι ένας
βασικός λόγος της οικογενειακής κρίσης είναι η δυσκολία των μελών του ζευγαριού να
προσαρμοστούν στη σύγχρονη «ταυτότητα» της οικογένειας, καθώς φέρουν πολλά στοιχεία από
την παραδοσιακή οικογένεια. Επιπρόσθετα, μέσα από την καταγραφή και ανάλυση των
βιωμάτων, αναπαραστάσεων, αντιλήψεων και προσανατολισμών των μελών της οικογένειας,
καταλήγουμε στο ότι πολλά από αυτά τα στοιχεία αναδύονται και στο παιχνίδι των παιδιών με
το κουκλόσπιτο. Παρατηρούμε ότι οι παιγνιώδεις δράσεις στο κουκλόσπιτο μπορούν να δώσουν
χρήσιμες πληροφορίες για τις αναπαραστάσεις και τα βιώματα που έχουν τα παιδιά στην
οικογένειά τους. Επιπρόσθετα, είναι δυνατό να διαφωτίσουν παραμέτρους από άλλα εργαλεία
και να δώσουν επιπρόσθετες πληροφορίες για πτυχές της οικογένειας που δε μπορούν να
μελετηθούν με άλλα ερευνητικά μέσα. Ωστόσο, διαπιστώνουμε ότι από μόνο του το
συγκεκριμένο μέσο δε μπορεί να δώσει όλες τις πληροφορίες που αφορούν σε μια οικογένεια
και χρειάζεται να συνδυαστεί και με άλλα, όπως είναι οι συνεντεύξεις ή τα ιχνογραφήματα.
Οι παράμετροι εκείνες που επηρεάζουν το παιχνίδι των παιδιών στο κουκλόσπιτο
αναφορικά με την παρουσίαση των βιωμάτων και των αναπαραστάσεων που έχουν από την
οικογένειά τους, είναι το θέμα του σεναρίου που παίζουν κάθε φορά καθώς και ο βαθμός
δόμησής του. Άλλες πτυχές που επηρεάζουν είναι η ηλικία του παιδιού, η ιδιοσυγκρασία και η
εξοικείωση με τη μέθοδο και το εργαλείο.
Η έρευνα δίνει πλούσια δεδομένα για τη μελέτη μιας περίπτωσης και δημιουργεί
προβληματισμούς και ερωτήματα τοποθετώντας τη βάση μιας μελλοντικής προοπτικής.
|
Λειτουργία της πυρηνικής οικογένειας σε κρίση και αναπαραστάσεις των παιδιών στο παιχνίδι με το κουκλόσπιτο : μελέτη περίπτωσης με βάση την οικο-συστημική θεωρία και μεθοδολογία
