| Περίληψη |
Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τη μελέτη των επιδράσεων της
γήρανσης στην καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών στην Ελλάδα. Η
ιδιωτική κατανάλωση αποτελεί ένα σημαντικό μερίδιο του Ακαθάριστου Εγχώριου
Προϊόντος (ΑΕΠ) και οι μακροοικονομικές αναλύσεις εξετάζουν την πορεία του
μεγέθους αυτού διαχρονικά και σε σχέση με το μακροοικονομικό περιβάλλον. Εδώ το
ενδιαφέρον εστιάζεται στην ατομική ιδιωτική κατανάλωση και τους
προσδιοριστικούς παράγοντες αυτής δηλαδή πρόκειται για μικροοικονομική
ανάλυση. Η ανάλυση έγινε με τα μικροοικονομικά δεδομένα από την Έρευνα
Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ) της ΕΛΣΤΑΤ για τη χρονική περίοδο 2008
– 2021. Η ηλικία του νοικοκυριού θεωρήθηκε ότι «ταυτίζεται» με την ηλικία του
προσώπου αναφοράς. Τα αγαθά διακρίθηκαν σε τέσσερις βασικές κατηγορίες
σύμφωνα με τη διεθνή ταξινόμηση COICOP: διαρκή, μη διαρκή, ημιδιαρκή και
υπηρεσίες. Όπως φαίνεται από τα περιγραφικά στατιστικά, τα ελληνικά νοικοκυριά
δαπανούν το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους σε υπηρεσίες και μη διαρκή
αγαθά. Καθώς η έμφαση της ανάλυσης είναι στην εξέλιξη της μέσης καταναλωτικής
δαπάνης και της οριακής ροπής προς κατανάλωση με την ηλικία, προκειμένου να
διακρίνουμε τις επιδράσεις της γενεάς, τα δεδομένα χωρίστηκαν σε κοορτές με βάση
το έτος γέννησης του εκπροσώπου του νοικοκυριού. Οι οικονομετρικές εκτιμήσεις
του μοντέλου πολλαπλής παλινδρόμησης που χρησιμοποιήθηκε έδειξαν ότι η οριακή
ροπή προς κατανάλωση διαφέρει σημαντικά μεταξύ των τεσσάρων ομάδων αγαθών.
Επιπλέον, τα δεδομένα δείχνουν ότι η οριακή ροπή προς κατανάλωση αυξάνεται με
την ηλικία. Η ανάλυση σε επίπεδο κοορτής που ακολούθησε με εξαρτημένη
μεταβλητή τη συνολική μέση κατά κεφαλή δαπάνη και τις μέσες κατά κεφαλή
δαπάνες σε μη διαρκή αγαθά εμφανίζει σημαντική διαφοροποίηση στα επίπεδα
κατανάλωσης μεταξύ γενεών με το μέσο επίπεδο δαπάνης να είναι χαμηλότερο για τις
παλαιότερες γενεές. Η ανεργία σε επίπεδο γεωγραφικής περιοχής NUTS 1
χρησιμοποιείται για να αποτυπώσει το μακροοικονομικό περιβάλλον και έχει
αρνητική συσχέτιση με την ατομική καταναλωτική δαπάνη. Τέλος, εξετάζονται οι
επιδράσεις και άλλων παραγόντων, όπως το φύλο, η γεωγραφική περιφέρεια, το
εκπαιδευτικό επίπεδο και η τρέχουσα κύρια ασχολία, στην ατομική καταναλωτική
δαπάνη.
|
Οι επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού στην κατανάλωση στην Ελλάδα
