| Περίληψη |
Σκοπός: Η μέτρηση της οπτικής οξύτητας αποτελεί σημαντικό μέρος μιας οφθαλμολογικής εξέτασης και αντιπροσωπεύει την πιο κοινή και χρήσιμη εξέταση για την αξιολόγηση της λειτουργικότητας της όρασης. Οι πρότυποι logMAR πίνακες της ETDRS, περιλαμβάνουν 10 γράμματα με σχεδόν ισοδύναμη πιθανότητα σωστής αναγνώρισης και ομοιογένεια ανά γραμμή (Ferris III et al., 1982, 1993). Ωστόσο, τα οπτότυπα αποτελούνται από Sloan γράμματα που δεν χρησιμοποιούνται στο Ελληνικό, στο Κυριλλικό και στο Κεντρικό Ευρωπαϊκό αλφάβητο. Κύριος σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η αξιολόγηση μιας ειδικά διαμορφωμένης ομάδας logMAR πινάκων, οι οποίοι περιέχουν Sloan γράμματα που χρησιμοποιούνται σε όλα τα Ευρωπαϊκά αλφάβητα, εκτός αυτό των Αρμενίων και των Γεωργιανών.
Μεθοδολογία: Στους ειδικά διαμορφωμένους logMAR/ETDRS πίνακες, τα Sloan γράμματα C, D, N, R, S, V και Z έχουν αντικατασταθεί με τα E, P, X, B, T, Y και A, αντίστοιχα. Η σύγκριση των τροποποιημένων με τους πρότυπους πίνακες πραγματοποιήθηκε μέσω των ακόλουθων δυο διαδικασιών:
Πείραμα Α: Αξιολογήθηκε η οπτική οξύτητα 225 μαθητών (450 οφθαλμοί) σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ηλικίας 13-16 ετών και 25 μαθητών (50 οφθαλμοί) του Πανεπιστημίου Κρήτης ηλικίας 23-42 ετών με φυσιολογική όραση, χρησιμοποιώντας τους πρότυπους και τους ειδικά διαμορφωμένους ETDRS πίνακες (πίνακας 1 για ΔΟ και πίνακας 2 για ΑΟ). Οι πίνακες είχαν τοποθετηθεί στο καθιερωμένο φωτεινό κουτί, σε απόσταση 4 μέτρων. Τα αποτελέσματα της οπτικής οξύτητας προήλθαν από τον υπολογισμό των γραμμάτων που χάθηκαν έως την τελευταία γραμμή που διαβάστηκε. Οι πίνακες εμφανίζονταν σε τυχαία σειρά και οι συμμετέχοντες εξετάστηκαν με την συνήθη/καθημερινή τους διόρθωση.
Πείραμα Β: Η αναγνωρισιμότητα των γραμμάτων για ένα προκαθορισμένο εύρος logMAR μεγεθών υπολογίστηκε στη μέγιστη φωτεινή αντίθεση του γράμματος (90%). Τα γράμματα προβάλλονταν σε μια οθόνη Sony GDM F-520 CRT (φωτισμός οθόνης 100cd/m2, ρυθμός ανανέωσης πλαισίων 120Hz) με την βοήθεια μιας κάρτας δημιουργίας ερεθισμάτων VSG2/5 (CRS, UK) και κατάλληλου λογισμικού. Τα δεδομένα ελήφθησαν από τον κυρίαρχο οφθαλμό πέντε εξεταζόμενων ηλικίας 25-36 με φυσιολογική όραση και εμπειρία σε ψυχοφυσικά πειράματα. Τα 18 Sloan γράμματα παρουσιάζονταν 20 φορές σε κάθε ένα από τα 7 logMAR μεγέθη, που οδηγεί σε ένα σύνολο 3380 παρουσιάσεων. Ο χρόνος μεταξύ 7
ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ
της εισαγωγής της απάντησης του εξεταζόμενου στον υπολογιστή από τον εξεταστή και της δημιουργίας του επόμενου ερεθίσματος επιλέχθηκε να είναι 4 sec. Οι τιμές του κατωφλίου για κάθε γράμμα καθορίστηκαν από τη καλύτερη προσαρμογή της Weibull συνάρτησης.
Αποτελέσματα: Για τον δεξιό οφθαλμό, η μέση τιμή και η διάμεσος της οπτικής οξύτητας σε logMAR κλίμακα, μετρούμενη με τον τροποποιημένο πίνακα βρέθηκε να είναι -0.01 (1.02 decimal acuity) και -0.06 αντίστοιχα, ενώ μετρούμενη με τον πρότυπο πίνακα 0.01 (0.98 decimal acuity) και -0.04, αντίστοιχα. Η μέση διαφορά μεταξύ των τροποποιημένων και των πρότυπων πινάκων είναι 1.1 γράμμα, που αντιστοιχεί με διαφορά 0.022 σε logMAR κλίμακα. Για τον αριστερό οφθαλμό, η μέση διαφορά μεταξύ των πινάκων βρέθηκε να είναι 1.5 γράμμα (0.03 logMAR). Αυτό συνιστά, ότι λιγότερα λάθη έγιναν με τον ειδικά διαμορφωμένο πίνακα. Χρησιμοποιώντας την στατιστική ανάλυση Bland-Altman καταλήξαμε στο γεγονός ότι 96.4% των τιμών για το δεξιό οφθαλμό και το 95.2% για τον αριστερό βρίσκονται μεταξύ των ±2 S.D ορίων εμπιστοσύνης. Η μέση κανονικοποιημένη τιμή κατωφλίου κυμάνθηκε από -0.154 έως 0.141 logMAR με τα γράμματα B, S και K να εμφανίζουν τις υψηλότερες τιμές κατωφλίου ενώ τα γράμματα A και P τις χαμηλότερες. Αυτό είναι σε πλήρη συμφωνία με τα αποτελέσματα του πρώτου πειράματος, όπου τα οπτότυπα C, S, D και B ήταν πιο δύσκολο να αναγνωριστούν σε σχέση με τα A, N, T και Z. Όσον αφορά τα αποτελέσματα από την αναγνωρισιμότητα των γραμμάτων, οι ψυχοφυσικές συναρτήσεις φάνηκαν να είναι πιο «ρηχές» στην περίπτωση των γραμμάτων με γωνιακά χαρακτηριστικά σε σύγκριση με αυτά που παρουσιάζουν καμπύλα και εμφανίζουν πιο απότομες καμπύλες.
Συμπεράσματα: Καταλήξαμε ότι η αξιολόγηση της οπτικής οξύτητας δεν διαφέρει μεταξύ του πίνακα του Πανεπιστημίου Κρήτης και του πρότυπου ETDRS πίνακα. Επιπλέον, βρέθηκε μια σημαντική διαφορά στην αναγνώριση για το εύρος των γραμμάτων που χρησιμοποιήθηκαν. Ωστόσο, συνολικά, τα γράμματα που χρησιμοποιήθηκαν στη θέση των πρότυπων χαρακτήρων, ήταν ισοδύναμα αναγνωρίσιμα. Συμπεραίνουμε, ότι οι ειδικά διαμορφωμένοι logMAR/ETDRS πίνακες που αναπτύχθηκαν στο Πανεπιστήμιο Κρήτης συνιστούν έναν εναλλακτικό τρόπο αξιολόγησης της οπτικής οξύτητας, προσφέροντας το πλεονέκτημα να περιέχουν γράμματα που αναγνωρίζονται από όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.
|
Αξιολόγηση ενός τροποποιημένου ETDRS πίνακα με γράμματα που χρησιμοποιούνται σε όλα τα Ευρωπαϊκά αλφάβητα
