Περίληψη |
Εισαγωγή: Οι λοιμώξεις που συνδέονται με παροχή υπηρεσιών υγείας, ονομαζόμενες αλλιώς και ως νοσοκομειακές λοιμώξεις (Ν.Λ), αποτελούν μία από τις συχνότερες και απειλητικότερες για τη ζωή επιπλοκές για τους νοσηλευόμενους ασθενείς. Η επίπτωση των νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι ιδιαίτερα αυξημένη στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Η συνθήκη αυτή μπορεί να αποδοθεί στις πολλαπλές συν-νοσηρότητες των βαρέως πασχόντων ασθενών των ΜΕΘ, στην παρατεταμένη χρήση παρεμβατικών συσκευών, στην αυξημένη κατανάλωση αντιβιοτικών ευρέος φάσματος και στην ενδημικότητα πολυανθεκτικών παθογόνων στους χώρους των ΜΕΘ παγκοσμίως. Ιδιαίτερα, η εμφάνιση λοιμώξεων από πολυανθεκτικά στελέχη μικροβίων αποτελεί μείζον ζήτημα σε ό,τι αφορά το σχεδιασμό της αντιβιοτικής θεραπείας, με συνέπεια την καθυστέρηση ή και την αδυναμία ελέγχου της νόσου. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, έχουν σχεδιαστεί διάφορες στρατηγικές με στόχο την καταγραφή και πρόληψη των ΝΛ.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η καταγραφή της επίπτωσης των ΝΛ στη ΜΕΘ του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών « Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ερυθρός Σταυρός ». Στους επιμέρους στόχους, διερευνάται η συσχέτιση της παρουσίας ΝΛ με τη διάρκεια νοσηλείας και τη θνητότητα των ασθενών. Μελετάται επιπλέον η συχνότητα εμφάνισης παθογόνων μικροοργανισμών υπεύθυνων για την εμφάνιση ΝΛ, καθώς και η μικροβιακή αντοχή τους. Τέλος, καταγράφεται η κατανάλωση αντιμικροβιακών παραγόντων στη συγκεκριμένη ΜΕΘ.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μονοκεντρική, προοπτική μελέτη επιτήρησης λοιμώξεων που πραγματοποιήθηκε στην πολυδύναμη, δωδεκάκλινη ΜΕΘ του ΓΝΑ «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ερυθρός Σταυρός» κατά το διάστημα έξι μηνών (01/06/2020-30/11/2020).Οι καταγραφές πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με το πρωτόκολλο HAI-Net ICU version 2.2 του Ευρωπαικού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).Το κριτήριο εισαγωγής ασθενών στην παρούσα μελέτη ήταν η νοσηλεία τουλάχιστον 48 ωρών. Με την ολοκλήρωση της νοσηλείας των ασθενών, γινόταν καταγραφή της διάρκειας νοσηλείας και της έκβασής της και εξεταζόταν η συσχέτιση αυτών των δεδομένων με την παρουσία ΝΛ. Τα στοιχεία καταχωρήθηκαν στο πρόγραμμα HelicsWin.Net .
Αποτελέσματα: Κατά το χρονικό διάστημα της επιτήρησης, εισήχθησαν 117 ασθενείς στη ΜΕΘ Ν.Ε.Ε.Σ, εκ των οποίων 84 πληρούσαν τα κριτήρια εισαγωγής στη μελέτη. Ο αριθμός ασθενών που εισήχθησαν τελικά στη μελέτη ήταν 68 (Ν=68, μέση ηλικία ασθενών 59±17 έτη, μέση τιμή APACHE II score 21±7 , μέση διάρκεια νοσηλείας 15±13 ημέρες, αδρή θνητότητα 48,5% ) . Η διάρκεια νοσηλείας ήταν μεγαλύτερη στους ασθενείς με ΝΛ (27±17 ημέρες, p<0,001).Αυξημένη θνητότητα κατεγράφη στις παθολογικές εισαγωγές (63,6%, p=0,021), στους ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας (64±17, p=0,024), στους ασθενείς με υψηλότερο APACHE II score (25±7, p<0,001) και στους ασθενείς με ΝΛ (68,4%, p=0,04).
Από το σύνολο των 68 ασθενών που κατεγράφησαν, οι 19 εμφάνισαν ΝΛ. 12 εξ αυτών των ασθενών εμφάνισε 1 επεισόδιο ΝΛ,2 εμφάνισαν 2 επεισόδια και 5 εμφάνισαν περισσότερα από 2 επεισόδια λοίμωξης. Συνολικά κατεγράφησαν 38 επεισόδια ΝΛ. Η επίπτωση των πνευμονιών σχετιζόμενων με τη χρήση τραχειοσωλήνα υπολογίσθηκε στις 20 PN/1000 ημέρες χρήσης ΕΤΣ. Αντίστοιχα η επίπτωση των βακτηριαιμιών σχετιζόμενων με τη χρήση κεντρικού φλεβικού καθετήρα υπολογίσθηκε στις 10,9 CR-BSI/1000 ημέρες χρήσης ΚΦΚ. Τέλος η επίπτωση ουρολοιμώξεων σχετιζόμενων με τη χρήση ουροκαθετήρα ήταν 1,1 CAUTI/1000 ημέρες χρήσης ουροκαθετήρα. Η επίπτωση των βακτηριαιμιών υπολογίσθηκε στις 11.8 BSI/1000 ασθενο-ημέρες.
Στην παρούσα μελέτη κατεγράφησαν 38 επεισόδια ΝΛ, για τα οποία απομονώθηκαν 43 υπεύθυνα παθογόνα.Eντοπίστηκαν 17 στελέχη Εντεροβακτηριοειδών, με αντοχή 94% στις ευρέος φάσματος πενικιλλίνες, 88% αντοχή στις κεφαλοσπορίνες 3ης γενιάς και 76% αντοχή στις καρβαπενέμες. Επιπλέον απομονώθηκαν 10 στελέχη Acinetobacter baumanii, με 100% αντοχή στις παραπάνω κατηγορίες αντιβιοτικών, αλλά 90% ευαισθησία στην κολιστίνη. Κατεγράφησαν επίσης 6 ΝΛ από Pseudomonas aeruginosa, με τα στελέχη να εμφανίζουν 50% αντοχή στις προαναφερθείσες κατηγορίες αντιβιοτικών και 100% ευαισθησία στην κολιστίνη. Επιπλέον απομονώθηκαν 5 στελέχη κοαγκουλάση-αρνητικών Σταφυλόκοκκων, 2 στελέχη Εντερόκοκκου και 3 στελέχη μυκήτων (είδη Candida).
Κατά το χρονικό διάστημα της επιτήρησης, κατεγράφησαν 254 συνταγογραφήσεις αντιμικροβιακών παραγόντων, οι οποίες αντιστοιχούσαν σε 2028 DOT (ημέρες χορήγησης αγωγής-days of treatment) ή σε 1997 DOT ανά 1000 ασθενο-ημέρες , παρατήρηση η οποία πρακτικά ερμηνεύθηκε ως χορήγηση 2 αντιβιοτικών κατά μέσο όρο ημερησίως σε κάθε ασθενή. Συμπεράσματα: Στην παρούσα μελέτη,η παρουσία ΝΛ εμφάνισε σημαντικά στατιστική συσχέτιση με τη διάρκεια νοσηλείας και την έκβαση των ασθενών. Η πλειοψηφία των λοιμώξεων που κατεγράφησαν αφορούσαν πνευμονίες και βακτηριαιμίες σχετιζόμενες με τη χρήση παρεμβατικών συσκευών. Τα συχνότερα απομονωθέντα παθογόνα ήταν Gram αρνητικοί μικροοργανισμοί,με υψηλά ποσοστά αντοχής σε διάφορες κατηγορίες αντιμικροβιακών. Η αντιβιοτική κάλυψη ήταν αυξημένη,τόσο έναντι στα Gram αρνητικά,όσο και στα Gram θετικά παθογόνα. Η ενεργή επιτήρηση και καταγραφή των ΝΛ μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέρος της λήψης μέτρων με στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό τους
|