| Περίληψη |
Τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί η ευρεία χρήση του φασματομέτρου μάζας στον τομέα
της αναλυτικής χημείας, λόγω της υψηλής ευαισθησίας και της υψηλής απόδοσής του. Μία από τις
κύριες απαιτήσεις αυτής της τεχνικής αποτελεί ο ιοντισμός του δείγματος, δηλαδή η αποδοτική
παραγωγή ιόντων στην αέρια φάση για την ανάλυσή τους. Για αυτό τον λόγο η ανακάλυψη ολοένα
και περισσότερων τεχνικών ιοντισμού αποτελεί σημαντικό γεγονός για τους ερευνητές, διότι
αυξάνονται έτσι οι δυνατότητες για ανάλυση και ταυτοποίηση ουσιών.
Τις προηγούμενες δεκαετίες υπήρχε η πεποίθηση ότι τα ιόντα μπορούσαν να απομονωθούν
μόνο από αέρια δείγματα και όχι απευθείας από διαλύματα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο αποδείχθηκε
λάθος, καθώς η τεχνική του ηλεκτροψεκασμού (ESI) και ο ιονισμός εκτόξευσης με λέιζερ με την
βοήθεια μήτρας (MALDI) [17], [18] επέτρεψαν την παραγωγή ιόντων από υδατικά διαλύματα,
κάνοντας την ανάλυση πρωτεϊνών και νουκλεοτιδίων πλέον δυνατή. Οι δύο αυτές μέθοδοι μαλακού
ιοντισμού, στη συνέχεια, έγιναν ευρέως χρησιμοποιούμενοι στον τομέα της φασματομετρίας μάζας.
Εκτός από την τεχνική του ηλεκτροψεκασμού (ESI) και τον ιοντισμού με λέιζερ υποβοηθούμενη
από μήτρα (MALDI) έχει ανακαλυφθεί ακόμη και μία νέα τεχνική, ο ιοντισμός υπερηχητικής
εκνέφωσης (SSI). Αυτός ο τύπος ιοντισμού θεωρείται πιο απλός από τους άλλους δύο, καθώς με
αυτόν τον τρόπο παράγονται φορτισμένα σταγονίδια υπό ατμοσφαιρικές συνθήκες υποβοηθούμενη
από ροή αζώτου. Επειδή αυτή η διεργασία του ιοντισμού δεν απαιτεί θέρμανση, η τεχνική
ιοντισμού με υπερηχητική εκνέφωση παρουσιάζει κάποια μοναδικά πλεονεκτήματα, καθώς είναι
ιδανική για την ανάλυση θερμικά ασταθών ουσιών όπως πεπτιδίων.
Οι παραπάνω τεχνικές ιοντισμού σε συνδυασμό με την μέθοδο διαχωρισμού της υγρής
χρωματογραφίας έδωσε νέες διαστάσεις στην ανάλυση μειγμάτων. Πιο συγκεκριμένα, η τεχνική
της υγρής χρωματογραφίας αποτελεί έναν αποτελεσματικό τρόπο διαχωρισμού οργανικών
μειγμάτων και στην συνέχεια την ταυτοποίησή τους από το φασματόμετρο μάζας. Ωστόσο, κύριο
ρόλο σε αυτή την ταυτοποίηση έχει και ο ιοντισμός των μορίων του δείγματος, ο οποίος και
καθορίζει το είδος των μορίων που μπορούν να αναλυθούν, καθώς και το όριο ανίχνευσής τους.
Σε μια ιστορική αναδρομή βλέπουμε, ότι η πρώτη αναφορά για την τεχνική ιοντισμού
υπερηχητικής εκνεύφωσης έγινε το 1994 από τον ερευνητή Hirabayashi [3], ενώ η πρώτη αναφορά
για την εκρόφηση ιόντων με υπερηχητική εκνέφωση (DeSSI) το 2006 από τον επιστήμονα Haddad
[4], βασισμένος από τις αρχές της απλής υπερηχητικής εκνέφωσης (SSI). Αργότερα, ο ερευνητής
Eberlin [3] την μετονόμασε Easy Ambient Sonic-spray Ionization (EASI), για να επισημάνει το
πόσο εύκολη και γρήγορη είναι η ανάλυση με αυτή την τεχνική ιοντισμού σε συνθήκες
περιβάλλοντος.
Με την ανάλυση δειγμάτων παρατηρήθηκε, ότι η εκρόφηση ιόντων υπερηχητκής εκνέφωσης
(DeSSI) παρουσιάζει παρόμοια ευαισθησία με αυτή του ηλεκτροψεκασμού (DESI). Ωστόσο, το φάσμα εκρόφησης ιόντων με ηλεκτροψεκασμό είναι πιο “καθαρό” από το DeSSI, λόγω της
μικρότερης αφθονίας ιόντων του διαλύτη.
|
Επίδραση διαλυτών ψεκασμού στα φάσματα μάζας πρωτεϊνών κατά την εκρόφησή τους με ιοντισμό υπερηχητικής εκνέφωσης (DeSSI)
