|
|
| Κωδικός Πόρου |
000375519 |
| Τίτλος |
Μελέτη παραγόντων που επηρεάζουν την συνταγογραφική συμπεριφορά των γενικών ιατρών σε ιατρεία πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του νομού Ηρακλείου |
| Άλλος τίτλος |
Factors tha influence general practitioners' medication prescribing behavior in primary care practices in Heraklion prefecture, Crete, Greece |
|
Συγγραφέας
|
Δημητρακόπουλος, Στυλιανός
|
|
Σύμβουλος διατριβής
|
Λιονής, Χρήστος
|
|
Μέλος κριτικής επιτροπής
|
Faresjo, Tomas
|
| Περίληψη |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ : Το φαινόμενο της πολυφαρμακίας και της αλόγιστης χρήσης φαρμάκων συνιστά μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας και σημαντικό αίτιο σπατάλης πολύτιμων οικονομικών πόρων. Η συνταγογράφηση των γενικών ιατρών (Γ.Ι.) καλύπτει μεγάλο μέρος των φαρμακευτικών δαπανών λόγω της φύσης της ειδικότητας αυτής. Πολλές μελέτες έχουν προσπαθήσει να ερευνήσουν παράγοντες που επηρεάζουν την συνταγογράφηση τόσο από την πλευρά των ασθενών όσο και από αυτή των γιατρών, ούτως ώστε να διευκρινιστεί ποιοί από αυτούς που σχετίζονται με την μη ορθή συνταγογράφηση, επιδέχονται τροποποιήσεων. Είναι γνωστό από την βιβλιογραφία αλλά και από την κλινική παρατήρηση ότι οι Γ.Ι. δέχονται πολλές φορές πιέσεις για συνταγογράφηση από εκπροσώπους των ασθενών, από φαρμακευτικούς αντιπροσώπους (Φ.Α.) αλλά και από ασθενείς που έχουν ήδη προμηθευτεί τα φάρμακά τους από το φαρμακείο. Τα μέτρα που κατά καιρούς λαμβάνονται από τις κυβερνήσεις για το πρόβλημα της μη ορθής συνταγογράφησης δεν έχουν αποδώσει τα προσδοκώμενα. Υπάρχει ανάγκη επομένως, να διερευνηθούν οι παράγοντες που υπεισέρχονται και επηρεάζουν την διαδικασία της συνταγογράφησης προκειμένου να σχεδιαστούν στοχευμένες, αποτελεσματικές παρεμβάσεις και πολιτικές. Μια ευρωπαϊκή μελέτη με τίτλο « Assessing The Over-The-Counter Medications In Primary Care And Translating The Theory Of Planned Behaviour Into Interventions» έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο πλαίσιο αυτής αναπτύχθηκε η παρούσα εργασία.
Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν να μελετήσει τους παράγοντες που επιδρούν στην πρόθεση του Γ.Ι. να συνταγογραφήσει.
Οι στόχοι ήταν να διερευνηθούν :
Α) αν εκπρόσωποι του ασθενούς επηρεάζουν την πρόθεση για συνταγογράφηση φαρμάκων
Β) σε ποιο βαθμό οι φαρμακευτικές εταιρείες(Φ.Ε.) ή οι συνάδελφοι επηρεάζουν την πρόθεση συνταγογράφησης
Γ) σε ποιο βαθμό τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά επηρεάζουν την πρόθεση συνταγογράφησης
Δ) αν η πίεση ασθενών για συνταγογράφηση φαρμάκων των οποίων η προμήθεια έχει ήδη γίνει από το φαρμακείο επηρεάζει την πρόθεση συνταγογράφησης.
ΜΕΘΟΔΟΙ : Διενεργήθηκε μελέτη με την χρήση ποιοτικών μεθόδων. Συγκεκριμένα διενεργήθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο συνεντεύξεις με την χρήση ερωτηματολογίων σε ιατρούς γενικής ιατρικής που υπηρετούσαν σε κέντρα υγείας και ιατρεία του νομού Ηρακλείου, κατά τις
δυο πρώτες εβδομάδες του Αυγούστου 2011. Για τις ανάγκες της μελέτης έγινε χρήση τμήματος των ερωτηματολογίων που σχεδιάστηκαν με βάση τις αρχές της Θεωρίας Προσχεδιασμένης
Συμπεριφοράς (Theory of Planned Behavior- ΘΠΣ) στο πλαίσιο μεγάλης ευρωπαϊκής πολυκεντρικής μελέτης. Περιλαμβάνονται ερωτήσεις για κοινωνικά-δημογραφικά στοιχεία και ποιοτικές ερωτήσεις με κλίμακα Likert οι οποίες και χρησιμοποιήθηκαν για τους στόχους της μελέτης. Από τις τελευταίες απομονώθηκαν και ομαδοποιήθηκαν οι ερωτήσεις εκείνες που σχετίζονται με τα ερευνητικά ερωτήματα. Για το κάθε ερευνητικό ερώτημα επιλέχθησαν εκείνες οι ερωτήσεις που είχαν τον καλύτερο δείκτη συνάφειας(Cronbach’s α index) και στην συνέχεια υπολογίστηκε ο μέσος όρος των απαντήσεων. Για την διαπίστωση της συσχέτισης της πρόθεσης συνταγογράφησης με τα ερευνητικά ερωτήματα χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της επαγωγικής στατιστικής, λογιστική παλινδρόμηση ( Logistic Regression).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : Από τους 100 Γ.Ι. του νομού Ηρακλείου που προσκλήθηκαν, οι 59(59%) δέχτηκαν να συμμετάσχουν στην μελέτη. Από αυτούς, 36 (61%) ήταν άνδρες και οι 23 (39%) γυναίκες. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 43 έτη ενώ οι 43 ( 73%) εξ αυτών δούλευαν σε αγροτική περιοχή, οι 9 (15%) σε ημιαστική και οι 7 (12%) σε αστική. 13 (22%) Γ.Ι. διέθεταν τίτλο μεταπτυχιακών σπουδών ή τίτλο διδακτορικού. Από την ανάλυση διαπιστώθηκε ότι η πρόθεση συνταγογράφησης δεν φαίνεται να επηρεάζεται από πιέσεις εκπροσώπων του ασθενούς (συγγενής/φίλος/γείτονας), ούτε από πιέσεις για συνταγογράφηση φαρμάκων των οποίων η προμήθεια έχει ήδη γίνει από το φαρμακείο. Οι παράγοντες που φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόθεση συνταγογράφησης των Γ.Ι. ήταν : οι σχέσεις με φαρμακευτικές εταιρείες, η επιρροή των συναδέλφων και το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο του ασθενούς. Έτσι, οι Γ.Ι. που δήλωσαν θετικοί στις σχέσεις με φαρμακευτικές εταιρείες, βρέθηκε να έχουν 3,2 φορές μεγαλύτερη πρόθεση συνταγογράφησης σε σχέση με τους γιατρούς που δεν ήταν θετικά διακείμενοι . Οι Γ.Ι. που αισθανόντουσαν πίεση από τους συναδέλφους και επιζητούσαν την αποδοχή τους είχαν 5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να συνταγογραφήσουν σε σχέση με αυτούς που δήλωσαν ότι δεν επηρεάζονται. Ομοίως, κατά 4,6 φορές αυξάνεται η πρόθεση συνταγογράφησης σε Γ.Ι. που δήλωσαν ότι αισθάνονται πίεση από ασθενείς χαμηλού μορφωτικού επιπέδου αλλά και ότι θεωρούν πιο εύκολη την συνταγογράφηση σε αυτήν την ομάδα ασθενών ειδικά αν έβλεπαν θετικά τις σχέσεις με φαρμακευτικές εταιρείες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ : Η πρόθεση των Γ.Ι. για συνταγογράφηση εντείνεται όταν έχουν θετική στάση στις φαρμακευτικές εταιρείες (Φ.Ε.) και στις παροχές τους. Συνταγογραφούν πιο εύκολα όταν έχουν ασθενείς χαμηλού μορφωτικού επιπέδου που τους ασκούν πιέσεις καθώς και όταν νιώθουν πίεση από τους συναδέλφους τους. Δεν φάνηκε ότι επηρεάζονται από πιέσεις για συνταγογράφηση μέσω τρίτου ούτε για φάρμακα των οποίων η προμήθεια έχει ήδη γίνει από το φαρμακείο.
Η Θεωρία της Προσχεδιασμένης Συμπεριφοράς (ΘΠΣ) έχει πολλές εφαρμογές στον σχεδιασμό παρεμβάσεων που στοχεύουν στην αλλαγή των συμπεριφορών των ασθενών αλλά και των γιατρών αναφορικά με την χρήση και την συνταγογράφηση φαρμάκων. Ταυτοποιώντας κάποιους από τους σημαντικούς παράγοντες στην συμπεριφορά των γιατρών σε σχέση με τα φάρμακα, η ΘΠΣ επιτρέπει τον σχεδιασμό συμπεριφορικών παρεμβάσεων και την ανίχνευση των αποτελεσμάτων τους στις στάσεις , στις πεποιθήσεις και στις υποκειμενικές αντιλήψεις για την άσκηση ελέγχου αναφορικά με την χρήση φαρμάκων.
|
| Φυσική περιγραφή |
71 σ. : πιν. ; 30 εκ. |
| Γλώσσα |
Ελληνικά |
| Θέμα |
Drug Prescriptions |
|
Drug Therapy |
|
General practitioner |
|
Medication prescription |
|
Pharmaceutical companies |
|
Pharmaceutical industry |
|
Pharmaceutical sales representatives |
|
Polypharmacy |
|
Prescribing patterns |
|
Prescription through a third person |
|
Theory of planned behaviour |
|
Γενικοί ιατροί |
|
Θεωρία προσχεδιασμένης συμπεριφοράς |
|
Συνταγογράφηση |
|
Συνταγογράφηση μέσω τρίτου |
|
Συνταγογραφικά πρότυπα |
|
Φαρμακευτικές εταιρείες |
|
Φαρμακευτικοί αντιπρόσωποι |
| Ημερομηνία έκδοσης |
2011-12-15 |
| Συλλογή
|
Σχολή/Τμήμα--Ιατρική Σχολή--Τμήμα Ιατρικής--Μεταπτυχιακές εργασίες ειδίκευσης
|
|
|
Τύπος Εργασίας--Μεταπτυχιακές εργασίες ειδίκευσης
|
| Εμφανίσεις |
410 |
Μελέτη παραγόντων που επηρεάζουν την συνταγογραφική συμπεριφορά των γενικών ιατρών σε ιατρεία πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του νομού Ηρακλείου
