| Περίληψη |
Εισαγωγή:
Οι ΚΕΚ αποτελούν συχνή αιτία προσέλευσης των παιδιών στο νοσοκομείο, με σημαντική επίπτωση που κυμαίνεται από 47-280/100.000 και την θνητότη τα που μπορεί να φτάσει το 7%. Οι επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των παιδιών αποτελεί αντικείμενο μελετών παγκοσμίως, ενώ η ΥΤ εγκεφάλου σε επείγουσα βάση, αποτελεί την εξέ-ταση εκλογής για τη διάγνωση της παθολογίας στον εγκέφαλο.
Ενώ η διενέργεια ΥΤ εγκεφάλου είναι επιβεβλημένη σε ασθενείς με μέτρια/βαριά ΚΕΚ, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης των ΚΕΚ που εφαρμόζονται παγκοσμίως, η διενέρ-γεια ή όχι ΥΤ σε παιδιά με εικόνα ήπιας κάκωσης αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Τα μοντέλα κλινικής αξιολόγησης της διενέργειας ΥΤ σχεδιάστηκαν για να αναγνωρίζουν τα παιδιά με φαι-νομενικά ήπια κάκωση, που εν τέλει έχουν κλινικά μη εμφανή αλλά σημαντική ενδοκρανιακή βλάβη ενώ παράλληλα αποτρέπουν τη διενέργεια ΥΤ και συνεπώς την άσκοπη ακτινοβόληση σε παιδιά με ήπια ΚΕΚ και μικρή πιθανότητα σημαντικής κάκωσης.
Παράλληλα, έχουν μελετηθεί κλίμακες απεικονιστικής βαρύτητας ως ανεξάρτητοι προ-γνωστικοί δείκτες της ΚΕΚ στους ενήλικες. Η βιβλιογραφία για τη χρησιμότητά τους στον παιδι-ατρικό πληθυσμό είναι μέχρι σήμερα περιορισμένη και μόνο τα τελευταία χρόνια χρησιμοποι-ούνται για την αξιολόγηση της σοβαρής ΚΕΚ και στα παιδιά.
Σκοπός:
Η εκτίμηση των μοντέλων κλινικής αξιολόγησης PECARN, CHALICE και CATCH για την αναγκαιότητα διενέργειας επείγουσας ΥΤ εγκεφάλου σε παιδιά και εφήβους που νοσηλεύτηκαν στο ΠαΓΝΗ για ΚΕΚ κατά την πενταετία 2014-2018.
Η συγκριτική αξιολόγηση των κλιμάκων απεικονιστικής βαρύτητας Marshall, Rotterdam, Helsinki και η συσχέτισή τους με κλινικούς και εργαστηριακούς δείκτες κατά την εισαγωγή των ασθενών με ΚΕΚ καθώς και με την έκβαση.
Μεθοδολογία:
Η αναδρομική αυτή μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 232 παιδιά και εφήβους με KEK, που εισήχθησαν κατά τα έτη 2014-2018 στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης. Έγινε καταγραφή δημογραφικών και κλινικών χαρακτηριστικών των ασθενών όπως ηλικία, φύλο, μη-χανισμός τραυματισμού, GCS εισαγωγής / εξιτηρίου, η θεραπευτική προσέγγιση συμπεριλαμ-βανομένης της ανάγκης χειρουργικής επέμβασης και η έκβαση. Εκτιμήθηκε επίσης η ένδειξη για τη διενέργεια ΥΤ βάσει των μοντέλων κλινικής αξιολόγησης PΕCARN, CHALICE και CATCH με γνώμονα τα κριτήρια που θέτουν και τις μεταβλητές που εξετάζει το κάθε μοντέλο ξεχωριστά. Επιπλέον, η αξονική τομογραφία κάθε ασθενούς αξιολογήθηκε και βαθμολογήθηκε χρησιμο-ποιώντας τα συστήματα Marshall, Rotterdam και Helsinki και έγινε στατιστική συσχέτιση με σημαντικές κλινικές μεταβλητές.
Αποτελέσματα:
Μελετήθηκαν 211 ασθενείς, με διάμεση ηλικία 6.3 έτη, το 66.3% ήταν αγόρια , η πτώση ήταν η κύρια αιτία κάκωσης (74%) ενώ το 14,2% νοσηλεύτηκε στη ΜΕΘΠ. Η πλειοψηφία τους διακομίσθηκε εξ αρχής με σοβαρή ΚΕΚ (GCS<9) ενώ ποσοστό 20% από αυτούς είχαν φαινομε-νικά ήπια ΚΕΚ. Η θνητότητα γενικά ήταν 1%, και 1 στους 3 ασθενείς της ΜΕΘΠ υπεβλήθει σε χειρουργείο. Το 91% (187) των ασθενών είχαν ήπια, το 4.3%(9) μέτρια και το 7,1%(15) σοβαρή ΚΕΚ. Όλοι οι ασθενείς με σοβαρή ΚΕΚ και όλα τα παιδιά που νοσηλεύτηκαν στη ΜΕΘΠ υπεβλή-θησαν σε ΥΤ εγκεφάλου.
141 ασθενείς αξιολογήθηκαν από το PECARN, 107 από το CATCH και 208 από το CHAL-ICE. Το PECARN αξιολόγησε 141 ασθενείς με CGS >13 και πρότεινε ΥΤ σε 28, ενώ τελικά διενερ-γήθηκε σε 36 παιδιά. Το CATCH αξιολόγησε 107 παιδιά με CGS>12 και πρότεινε ΥΤ σε 41 ενώ τελικά έγιναν 59 ΥΤ. Αντίθετα το CHALICE αξιολόγησε 208 παιδιά με όλες τις τιμές Γλασκώβης, πρότεινε 126 ΥΤ και έγιναν 93 ΥΤ. Διενεργήθηκαν 15% περισσότερες ΥΤ από αυτές που πρότεινε το PECARN, 17% περισσότερες ΥΤ από αυτές που πρότεινε το CATCH και 15% λιγότερες από αυτές που πρότεινε το CHALICE. Το PECARN είχε μεγαλύτερη ευαισθησία στην ανίχνευση των ασθενών με σημαντική ΚΕΚ (ciTBI) (100%) και των ασθενών που χρειάστηκαν χειρουργείο και ακολούθησε το CATCH και το CHALICE.
Η βαρύτητα της ΚΕΚ σχετίστηκε και με τις 3 κλίμακες, με την κλίμακα Helsinki να υπερέχει όσον αφορά την πρόγνωση της έκβασης των ασθενών με ciTBI (p-value 0.001). Η βαθμονόμηση της κλίμακας GCS σχετίστηκε με τα σκορ βαθμονόμησης της απεικονιστικής βαρύτητας (p<0.001).
Συμπεράσματα:
Όλοι οι ασθενείς με σοβαρή ΚΕΚ ή/και που νοσηλεύτηκαν στη ΜΕΘΠ υπεβλήθηκαν σε ΥΤ εγκέφαλου σύμφωνα με τα τρέχοντα guidelines για τις παιδιατρικές κακώσεις.
Διενεργήθηκε μεγαλύτερος αριθμός YT σε παιδιά με ήπια ΚΕΚ σε σύγκριση με τις προ-τεινόμενες ΥΤ των μοντέλων αξιολόγησης αλλά παράλληλα έγινε έγκαιρος απεικονιστικός έλεγ-χος σε ασθενείς με ciTBI με το μοντέλο PECARN να υπερτερεί σε ευαισθησία για ciTBI έναντι των μοντέλων CALICE και CATCH.
Οι κλίμακες απεικονιστικής βαρύτητας Marshall, Rotterdam και Helsinki συσχετίστηκαν με τη βαρύτητα της ΚΕΚ και μαζί με την GCS εισαγωγής αποτελούν προγνωστικούς δείκτες της έκβασης των παιδιών με ΚΕΚ.
|
Προγνωστικά μοντέλα έκβασης σε σοβαρή κρανιοεγκεφαλική κάκωση σε παιδιά και εφήβους
