| Περίληψη |
Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί σήμερα ένα από τα σημαντικότερα ιατρικά προβλήματα. Είναι ο τρίτος πιο κοινός καρκίνος και ο δεύτερος πιο συχνός λόγος θανάτου των ανδρών στο Δυτικό Κόσμο. Συνήθως αναπτύσσεται αργά, δεν εξαπλώνεται σε άλλα σημεία και σε γενικές γραμμές η πρόβλεψη είναι καλή όταν εντοπιστεί έγκαιρα. Επίσης, καθώς είναι ορμονορυθμιζόμενος καρκίνος, η χρήση αντι – ανδρογόνων ως θεραπευτικό μέσο, οδηγεί σε καλά αποτελέσματα. Μη εγχειρήσιμες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη μπορούν να ρυθμιστούν με στέρηση ανδρογόνων αλλά και ο ανδρογονικός αποκλεισμός δεν είναι αποτελεσματικός σε περιπτώσεις ανάπτυξης ορμονοαντοχής. Η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο της ανάπτυξης του προστάτη είναι η τεστοστερόνη. Η διυδροτεστοστερόνη (DHT, δραστική μορφή της τεστοστερόνης) προσδένεται στον υποδοχέα ανδρογόνων (AR) και μεταφέρεται στον πυρήνα, όπου προκαλεί τη μεταγραφική ενεργοποίηση (ή καταστολή) των γονιδίων-στόχων.
Επιπλέον, ο σημαντικός ρόλος των ανδρογόνων στην ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη καταδεικνύεται σε πρόσφατες κλινικές μελέτες αν και ο μηχανισμός με τον οποίο τα ανδρογόνα προάγουν την ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί. Όπως προαναφέρθηκε, η βιολογική δράση των ανδρογόνων πραγματοποιείται μέσω σύνδεσής τους με ενδοκυττάριους υποδοχείς οι οποίοι λειτουργούν ως μεταγραφικοί παράγοντες. Βέβαια τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί σε κύτταρα, που δεν διαθέτουν λειτουργικό κλασσικό ενδοκυττάριο υποδοχέα, ταχείες ανδρογονικές δράσεις οι οποίες ξεκινούν από τη μεμβράνη. Η ταυτότητα των μεμβρανικών υποδοχέων ανδρογόνων δεν είναι ξεκάθαρη καθώς δεν έχει πλήρως διαλευκανθεί αν πρόκειται για τους ενδοκυττάριους υποδοχείς που εντοπίζονται και στη μεμβράνη ή/και για διαφορετικούς υποδοχείς.
Γι’ αυτό το σκοπό στόχος της παρούσας εργασίας είναι η προσπάθεια χαρακτηρισμού των μεμβρανικών υποδοχέων ανδρογόνων στον καρκίνο του προστάτη. Χρησιμοποιώντας μεμβρανικά παρασκευάσματα που προέκυψαν από καρκινικά κύτταρα πραγματοποιήθηκαν μελέτες δόσης – απόκρισης και μελέτες κορεσμού με ραδιενεργή τεστοστερόνη προκειμένου να επιβεβαιωθεί η δράση της τεστοστερόνης μέσω μεμβρανικών ανδρογονικών υποδοχέων και να επιτευχθεί ο προσδιορισμός μεμβρανικών υποδοχέων τεστοστερόνης καρκινικών κυττάρων DU-145. Παίρνοντας θετικά αποτελέσματα από αυτές τις μελέτες ακολούθησε χρωματογραφία συγγένειας για απομόνωση του μεμβρανικού υποδοχέα μέσω αλληλεπίδρασής του με τεστοστερόνη – BSA. Έπειτα, έγινε προσδιορισμός των μεμβρανικών υποδοχέων τεστοστερόνης των καρκινικών κυττάρων DU-145 μέσω ανοσοανίχνευσης. Μετά από επίδραση με ειδικά αντισώματα για τον κλασσικό υποδοχέα προέκυψε πως η πρωτεΐνη που απομονώθηκε δεν ταυτίζεται με τον κλασσικό υποδοχέα αλλά αρκετά μικρότερο μοριακό βάρος, οδηγώντας έτσι σε ένα σύνολο πιθανών αιτιολογήσεων όπως ότι ο μεμβρανικός υποδοχέας έχει κοινό καρβοξιτελικό άκρο με τον κλασσικό υποδοχέα και διαφορετικό αμινοτελικό ή ότι αποτελεί τμήμα του κλασσικού υποδοχέα από τον οποίο λείπουν αμινοξέα του αμινοτελικού άκρου από τη στιγμή που έχουν κοινό καρβοξιτελικό άκρο ή τέλος ότι ο μεμβρανικός υποδοχέας είναι μία τελείως διαφορετική πρωτεΐνη. Το τελικό συμπέρασμα θα προκύψει μετά την αλληλούχιση του προϊόντος της χρωματογραφίας.
Συμπερασματικά, Τα αποτελέσματα της παρούσας πτυχιακής εργασίας, δηλαδή ο χαρακτηρισμός των μεμβρανικών υποδοχέων ανδρογόνων στον καρκίνο του προστάτη θα συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση και θεραπευτική αξιοποίηση του μηχανισμού δράσης των ανδρογόνων.
|
Προσπάθεια χαρακτηρισμού του μεμβρανικού υποδοχέα ανδρογόνων σε καρκινικά κύτταρα προστάτη
