Περίληψη |
Η ψυχιατρική µεταρρύθµιση αναφέρεται στο πέρασµα από την ασυλική Ψυχιατρική,
µε τα ιδρυµατικού τύπου, κλειστά και αποκοµµένα από την κοινωνία νοσηλευτικά
ιδρύµατα στο κοινοτικό µοντέλο παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας και αποτελεί τη
βάση ίδρυσης των Κοι.Σ.Π.Ε. Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισµοί Περιορισµένης Ευθύνης
(Κοι.Σ.Π.Ε.) θεσµοθετήθηκαν µε το άρθρο 12 του Ν.2716/1999, αποτελούν µονάδες
ψυχικής υγείας και αποσκοπούν στην κοινωνικό-οικονοµική ενσωµάτωση και
επαγγελµατική ένταξη των ατόµων µε σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήµατα,
αναπτύσσοντας επιχειρηµατική δραστηριότητα σε διάφορους τοµείς απασχόλησης.
Οι Κοι.Σ.Π.Ε. αποτελούν έναν από τους σηµαντικότερους φορείς της
Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονοµίας (Κ.Αλ.Ο.), η οποία λειτουργεί µέσα από
συλλογικά συστήµατα, που αποδίδουν και σε κοινωνικό και σε οικονοµικό επίπεδο.
Επίσης πρόκειται για πρωτοβουλία των ίδιων των πολιτών µιας κοινωνίας και
καθορίζεται από την αρχή της αµοιβαιότητας, της συν εργατικότητας και της
εµπιστοσύνης.
Σκοπός: Η παραγωγή τεκµηρίων σχετικά µε τα οφέλη των παρεµβάσεων των
Κοι.Σ.Π.Ε. ως Μονάδων Ψυχικής Υγείας στους εργαζόµενους τους και στο σύστηµα
παρεχόµενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας, αλλά και ως Κοινωνικών Επιχειρήσεων
κατά την εργώδη διαδικασία έναρξης της λειτουργίας τους και επίτευξης της
βιωσιµότητας τους.
Μεθοδολογία: Για την έρευνα αρχικά στάλθηκαν επιστολές σε επτά
Κοι.Σ.Π.Ε. της Ελλάδας, οι οποίες ενηµέρωναν για την έρευνα και ζητούσαν τη
συνεργασία τους. Οι συγκεκριµένοι Κοι.Σ.Π.Ε. επιλέχθηκαν µεταξύ των 30 που
λειτουργούν στην Ελλάδα, κυρίως λόγω των ακόλουθων κριτηρίων: α) ανήκουν
στους παλαιότερους ιδρυθέντες Κοι.Σ.Π.Ε. β) έχουν µεγάλο αριθµό εργαζοµένων
από την κατηγορία Α΄, γ) έχουν πολλά έτη επιχειρηµατικής λειτουργίας είναι
ενεργοί για τουλάχιστον 4 έτη, δ) έχουν µεγάλο αριθµό δραστηριοτήτων, ε) έχουν
γεωγραφική κατανοµή σχεδόν από όλη την Ελλάδα. Στη συνέχεια, χορηγήθηκαν
ερωτηµατολόγια στους εργαζόµενους των Κοι.Σ.Π.Ε. και πραγµατοποιήθηκαν ηµιδοµηµένες συνεντεύξεις. Στο τέλος, πραγµατοποιήθηκε έρευνα γραφείου για να
µελετηθούν οικονοµικά στοιχεία των Συνεταιρισµών.
∆ηµόσια Υγεία & ∆ιοίκηση Υ̟ηρεσιών Υγείας
Τµήµα Ιατρικής – Πανε̟ιστήµιο Κρήτης
3
Αποτελέσµατα: Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα της έρευνας, οι εργαζόµενοι – λήπτες
υπηρεσιών ψυχικής υγείας που απάντησαν στα ερωτηµατολόγια είναι γενικότερα πιο
ευχαριστηµένοι µε τις συνθήκες εργασίας και µε τους προϊσταµένους τους, ενώ
λιγότερο ικανοποιηµένοι µε την προοπτική εξέλιξης και τις απολαβές. ∆εν βρέθηκαν
στατιστικά σηµαντικές διαφορές στο βαθµό ικανοποίησης σχετικά µε τα περισσότερα
από τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά όπως το φύλο, η ηλικία το µορφωτικό επίπεδο
και η προϋπηρεσία. Παρατηρώντας τα οικονοµικά στοιχεία φαίνεται ότι οι Κοι.Σ.Π.Ε.
προσφέρουν σηµαντικά τόσο στην Κοινωνική Οικονοµία, όσο και στην Κοινωνική
Ενσωµάτωση των ατόµων µε ψυχικές ασθένειες. Οι αυξανόµενοι κύκλοι εργασιών
σε συνδυασµό µε τις αυξηµένες Ε.Μ.Ε. και τα ολοένα αυξανόµενα µέλη συµβάλλει
σηµαντικά οικονοµικά και κοινωνικά στην Κ.Αλ.Ο.
Συµπεράσµατα: Ο υψηλός βαθµός ικανοποίησης στους περισσότερους τοµείς
της εργασίας καταδεικνύει τη σπουδαιότητα της έµµισθης απασχόλησης για τα άτοµα
µε ψυχική νόσο, σε φορείς όπως οι Κοι.Σ.Π.Ε. Κύριος στόχος των Κοι.Σ.Π.Ε.
αποτελεί η κοινωνική ένταξη των ατόµων µε ψυχοκοινωνικά προβλήµατα ενώ
παράλληλα σηµαντική θέση κατέχει και η οικονοµική τους δραστηριότητα, και
αποδεικνύεται ότι αποτελούν διακριτό και σηµαντικό τµήµα του οικοσυστήµατος της
Κ.Αλ.Ο ( Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονοµία ). Οι Κοι.Σ.Π.Ε. αι. αποτελούν ένα
µέρος της απάντησης στην πρόκληση της ανεργίας και της περιθωριοποίησης των
ατόµων µε προβλήµατα ψυχικής υγείας ενώ ταυτόχρονα προκύπτει η ανάγκη για
ανταπόκριση της προσφοράς εργασίας στις ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες του
συγκεκριµένου πληθυσµού.
|