| Περίληψη |
Το πρόβλημα νου και σώματος απασχολεί την φιλοσοφία του νου, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, εφόσον δεν έχει δοθεί μια επαρκής εξήγηση που να μην παρουσιάζει ασάφειες και αντιφάσεις. Ωστόσο έχουν γίνει αξιόλογες προσεγγίσεις του θέματος τόσο στα παρελθόν, όσο και στην σύγχρονη εποχή. Μια σημαντική θεωρία του συγκεκριμένου θέματος είναι αυτή του Rickard Swinburne. Ο Swinburne είναι ένας σύγχρονος φιλόσοφος που έχει ασχοληθεί με την φιλοσοφία της θρησκείας, την φιλοσοφία του νου και την φtλοσοφία της επιστήμης. Είναι υποστηρικτής του θεϊσμού, εφόσον παρουσιάζει ένα Θεό ως αίτιο δημιουργίας του κόσμου, ο οποίος καθορίζει όλη την λειτουργία του σύμπαντος. Επίσης, θεωρεί ότι ο Χριστιανισμός δίνει μια πιο έλλαyη ερμηνεία για τις θεϊστικές απόψεις σε σχέση με τις υπόλοιπες θρησκεiες. Όσον αφορά την συγκρότηση του ανθρώπου ακολουθεί μια δυιστική προσέγγιση. Θεωρεί ότι ο άνθρωπος αποτελείται από δύο υποστάσεις, την ψυχή και το σώμα. Η ψυχή είναι άυλη υπόσταση, εφόσον δεν γίνεται αντιληπτή στον φυσικό κόσμο. Χρησιμοποιεί τον όρο ψυχή και όχι νου διότι θεωρεί ότι ο νους έχει πολύπλευρες σημασiες που δεν περιγράφουν πάντοτε την άυλη υπόσταση του ανθρώπου. Η ψυχή είναι ένας άκαμπτος πληροφοριακός δηλωτής του ανθρώπου, εφόσον οι νοητικές ιδιότητες που διαθέτει περιγράφουν τον συγκεκριμένο άνθρωπο σε όλους τους δυνατούς κόσμους. Το σώμα είναι η δεύτερη υπόσταση του ανθρώπου, η οποία τον κάνει αντιληπτό στο φυσικό κόσμο. Η σύνδεση των δύο ανεξάρτητων υποστάσεων γίνεται αιτιακά και δεν εντοπίζεται πουθενά στο φυσικό σώμα. Όμως, η ψυχή ανταλλάσσει πληροφορίες, με τη μορφή του αιτίου και αποτελέσματος, μόνο με ένα σωματικό όργανο, τον εγκέφαλο, ο οποίος δίνει με τη σειρά του εντολές στο υπόλοιπο σώμα. Η ψυχή είναι η βασικότερη υπόσταση διότι διατηρεί την προσωπική ταυτότητα του ανθρώπου μετά τον θάνατο σε ένα μεταφυσικό επίπεδο. Η υπόσταση της ψυχής χαρακτηρίζεται από τον Swinburne ως μια έννοια λογικά δυνατή και μεταφυσικά αναγκαία. Η προσέγγιση του Swinburne είναι σημαντική για την φιλοσοφία του νου γιατί διορθώνει ορισμένα λάθη των δυϊστικών θεωριών του παρελθόντος και υπενθυμίζει στο αντίπαλο ρεύμα του φυσικαλισμού ότι η δυιστική θεωρία δεν έχει καταρριφθεί ακόμη. Παρόλο που οι φυσικαλιστικές θεωρίες εκφράζουν της αντιρρήσεις τους στην θεωρία αυτή, δεν μπορούν να την καταρρίψουν διότι μελετούν μόνο τη φυσική υπόσταση που αντιλαμβάνονται, χωρίς να εξετάζουν την ύπαρξη ενός μεταφυσικού και μη αντιληπτού κόσμου.
|
Νους, ψυχή και σώμα στη φιλοσοφία του Richard Swinburne
