Περίληψη |
Εισαγωγή: Οι έφηβοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο μεταξύ 4-7 ωρών καθημερνά, ενώ η πολύωρη χρήση του μπορεί να προκαλέσει εθισμό με το 48% αυτών να εκδηλώνει ήπια εθιστική συμπεριφορά (Novaković et. Al, 2023) και από 0,8 έως 26,7% σοβαρή (Κuss, 2014 ∙ Vannucci, 2020 ∙ Geisel, 2021). Τα ποσοστά εθισμού στο διαδίκτυο ποικίλουν ανάλογα με τα μέσα συλλογής δεδομένων και τη χώρα διεξαγωγής της έρευνας. Τα υψηλότερα επίπεδα εθισμού παρατηρούνται στην αποστολή μηνυμάτων, στη χρήση ιστοτόπων, κοινωνικών δικτύων και διαδικτυακών παιχνιδιών (Seker et al, 2023). Ο εθισμός σχετίζεται με δημογραφικούς, κοινωνικούς, ψυχοκοινωνικούς παράγοντες και διαταραχές (Kuss, et, al. 2014). Σκοπός: Σκοπός της συγκεκριμένης μελέτης είναι η διερεύνηση του βαθμού εξάρτησης των εφήβων από το διαδίκτυο, καθώς και οι κοινωνικές και συναισθηματικές του επιδράσεις στη ζωή των εφήβων. Μεθοδολογία: Στη συγχρονική αυτή μελέτη συμμετείχαν 125 έφηβοι, ηλικίας, 11-18 ετών, στους οποίους χορηγήθηκαν δύο σταθμισμένα ερωτηματολόγια, τα οποία διερευνούν: α) το βαθμό χρήσης του διαδικτύου (ΙΑΤ) και β) τις δυνατότητες και δυσκολίες των εφήβων (SDQ-Hel), προκειμένου να γίνουν οι σχετικές συσχετίσεις. Στο δείγμα συμμετείχαν μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου από την περιοχή του Πειραιά. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι 31,2% των συμμετεχόντων στην έρευνα κάνουν φυσιολογική χρήση του διαδικτύου, 39,2%, έχουν ήπια εθιστική συμπεριφορά, 28,8% μέτρια και 0,8% σοβαρή. Παράγοντες που σχετίσθηκαν θετικά με τον εθισμό στο διαδίκτυο είναι η πολύωρη ενασχόληση των εφήβων, οι συναισθηματικές διαταραχές, οι διαταραχές αγωγής, η διάσπαση προσοχής και τα προβλήματα με τους συνομηλίκους, ενώ υπάρχει αρνητική συσχέτιση στη χρήση του διαδικτύου και της ύπαρξης φιλοκοινωνικών δεξιοτήτων. Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος, φύλο, κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο γονέων, βαθμίδα φοίτησης και επαγγέλματα γονέων φάνηκε να μη σχετίζονται με το βαθμό χρήσης του διαδικτύου. Η χρήση του εστιάζει στην επικοινωνία, στη διασκέδαση, στην ανταλλαγή μηνυμάτων, στα παιχνίδια, στην παρακολούθηση Tik Tok, Instagram, YouTube, στην πλοήγηση, ενώ γίνεται ελάχιστη χρήση για εκπαιδευτικούς σκοπούς και για το Facebook. Οι έφηβοι με ήπια έως σοβαρή εθιστική συμπεριφορά στο διαδίκτυο εκδηλώνουν προβλήματα συμπεριφοράς και διαταραχές αγωγής και έχουν λιγότερες φιλοκοινωνικές δεξιότητες, ενώ η εθιστική τους συμπεριφορά δε σχετίζεται με δημογραφικούς παράγοντες. Συμπεράσματα: Η πλειοψηφία των εφήβων που συμμετείχαν στην έρευνα κάνουν φυσιολογική χρήση του διαδικτύου, ενώ η πλειοψηφία των εφήβων με παθολογική χρήση του διαδικτύου έχει ήπια εθιστική συμπεριφορά. Οι μη φυσιολογικοί χρήστες του διαδικτύου εκδηλώνουν συναισθηματικές διαταραχές και διαταραχές αγωγής και τα ευρήματα αυτά ταυτίζονται με άλλες έρευνες (Cerniglia, 2017). Η έρευνα υπόκειται σε περιορισμούς, λόγω της επιλογής μιας συγκεκριμένης περιοχής και του μικρού δείγματος, χωρίς τήρηση αυστηρών δειγματοληπτικών ελέγχων.
|