Περίληψη |
Σημαντικές λειτουργικές διαμορφώσεις στην υγειονομική περίθαλψη προέκυψαν λόγω της πανδημίας COVID-19. Η δεδομένη φυσική απομάκρυνση των ασθενών από τις δομές υγείας ήταν φυσική απόρροια. Θεωρίες σχετικά με την αιτιολόγηση τού εν λόγω φαινομένου αφθονούν, ενώ από πολλούς ερευνητές, ως συνέπεια αυτού, παρατηρήθηκε η καθυστέρηση των επισκέψεων στα νοσοκομεία αλλά και οι μεταβολές στις στρατηγικές έγκαιρης διάγνωσης και φροντίδας σε περιστατικά επείγουσας αντιμετώπισης.
ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η αξιολόγηση της επίδρασης του lockdown στην αντιμετώπιση των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων (ACS) στην Κρήτη. Επιπλέον επιμέρους στόχοι αποτελούν η σύγκριση των ποσοστών εισαγωγής ασθενών στις καρδιολογικές κλινικές του Ηρακλείου Κρήτης κατά τις προ-COVID και COVID χρονικές περιόδους, η διερεύνηση και αναλυτική παρουσίαση της διαφοράς στον αριθμό και τη φύση των νοσηλειών για οξύ διατοιχωματικό έμφραγμα (STEMI) και οξύ υπενδοκαρδιακό έμφραγμα (NSTEMI) στις προαναφερόμενες περιόδους και η συσχέτισή τους με τις νοσηλείες για ACS ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Πραγματοποιήθηκε μια πολυκεντρική αναδρομική κοορτή σε νοσοκομεία της Κρήτης. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από 2 νοσοκομεία του νησιού, ένα πανεπιστημιακό και ένα περιφερειακό και μελετήθηκαν 3 χρονικές περίοδοι προερχόμενες από τα έτη 2019, 2020, 2021. Η συλλογή δεδομένων έγινε από το πληροφοριακό σύστημα των νοσοκομείων και πραγματοποιήθηκε περαιτέρω ανάλυση με στοιχεία από τα ενημερωτικά σημειώματα εξόδου των ασθενών. Τα 7.074 άτομα, τα οποία βρέθηκαν στο μητρώο των κλινικών που συμμετείχαν, αποτελούν το πληθυσμό της μελέτης. Ακόμη, το δείγμα αποτελούν τα 989 άτομα που εξήλθαν με διάγνωση εξόδου οξέος στεφανιαίου συνδρόμου.
Το έτος 2019 αντιπροσωπεύει την pro-COVID περίοδο, ενώ τα έτη 2020 και 2021 την περίοδο COVID. Tα περιστατικά ομαδοποιήθηκαν σε κατηγορίες και ακολούθησε η εξαγωγή των μέσων όρων και έλεγχος t-test για την ανεύρεση της διαφοράς τους. Ο έλεγχος της διαφοράς για άνω των 2 ομάδων έγινε με one-way ANOVA. Το πρόγραμμα που χρησιμοποιήθηκε για την απεικόνιση των αποτελεσμάτων είναι το IBM SPSS Statistics 24.0.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το μέσο ποσοστό εισδοχής για οξέα στεφανιαία σύνδρομα μειώθηκε σημαντικά ανάμεσα στις τρεις περιόδους ελέγχου σε σχέση με τα συνολικά περιστατικά. (2019 (17,6%) vs 2020 (16,7%) vs2021 (11,5%) (p<0,001).
Ιδιαιτέρως στα οξέα υπενδοκαρδιακά εμφράγματα (NSTEMI) παρέχονται στατιστικά σημαντικές ενδείξεις για μείωση των συνολικών περιστατικών από το 2019, 59,1% vs 53,7% για το 2020 και 53,8% για το 2021, ενώ ο αριθμός των οξέων διατοιχωματικών εμφραγμάτων (STEMI) παρουσίασε μια αύξηση ανά έτος που μεταφράζεται από 23,4% για το 2019 σε 33,1% για το 2020 και 32,7% για το 2021. Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις της ασταθούς στηθάγχης υπήρξε μείωση των περιπτώσεων από 17,5% vs 13,2% vs13,5% για το 2019, 2020 και 2021 αντίστοιχα (p=0,012).
Επίσης αναλύθηκαν βασικά δημογραφικά χαρακτηριστικά των ασθενών, όπως το φύλο και η ηλικία. Το ανδρικό φύλο εμφανίζει υψηλότερα ποσοστά νοσηλειών για οξέα στεφανιαία σύνδρομα (73,5%) σε σχέση με τις υπόλοιπες διαγνώσεις (66,5%) (p<0,001). Αντίστοιχα, στους άνδρες εντοπίστηκαν στατιστικά υψηλότερα ποσοστά διάγνωσης με οξύ διατοιχωματικό έμφραγμα (STEMI) έναντι των γυναικών (77,5% vs 22,5%). Παρομοίως, η ηλικιακή ομάδα των 61-70 διαγνώσθηκε με μεγαλύτερη συχνότητα για οξέα στεφανιαία σύνδρομα (26,3%) έναντι των λοιπών διαγνώσεων (22%). Η ηλικιακή ομάδα των 51-60 έτη, παρουσίασε στατιστικά σημαντική διαφορά στη συχνότητα εμφάνισης οξέων διατοιχωματικών εμφραγμάτων (STEMI) (26,8%) (p: 0,040). Στατιστικά σημαντική διαφορά στη διάγνωση οξέων υπενδοκαρδιακών εμφραγμάτων (NSTEMI) ευρέθη στην ηλικιακή ομάδα των 61-70 ετών (27,1%).
Επίσης, η ανάλυση κοινωνικών χαρακτηριστικών, όπως η ασφάλιση, υπέδειξε ότι τα ανασφάλιστα άτομα που νοσηλεύονταν με οξέα στεφανιαία σύνδρομα είναι βάσει στατιστικών δεδομένων σημαντικά περισσότερα από αυτά με τις υπόλοιπες διαγνώσεις. Αξίζει ακόμη να αναφερθεί ότι η παρατήρηση της μηνιαίας κατανομής έδειξε μεγαλύτερες μειώσεις στις συχνότητες των οξέων υπενδοκαρδιακών εμφραγμάτων την περίοδο της πανδημίας, με μια στατιστικά σημαντική μείωση που παρουσίασε ένα ρυθμό μείωσης -0,0031 ανά μήνα. Στην περίπτωση των οξέων διατοιχωματικών εμφραγμάτων, η μηνιαία κατανομή δεν παρουσίασε στατιστικά σημαντική μείωση και ο ρυθμός μεταβολής ανά παρατηρούμενο μήνα είναι -0.0012.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, ασθενείς που δεν είχαν εγκαίρως λάβει την προβλεπόμενη θεραπεία για ACS ήταν πιθανόν να παρουσιάσουν επιπλοκές και να προσέλθουν με επαναλαμβανόμενες νοσηλείες, απειλητικές για τη ζωή αρρυθμίες, νέα καρδιογενή επεισόδια και αυξημένη καρδιακή ανεπάρκεια. Για τους λόγους αυτούς, τα συστήματα υγείας οφείλουν να προετοιμαστούν κατάλληλα στη συνέχεια αυτής της πανδημίας - αλλά και σε επόμενες - ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στην αύξηση της ζήτησης για έγκαιρη και επείγουσα παρέμβαση και ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που η έκβαση της νόσου είναι άμεσα συνδεδεμένη με την έγκαιρη αντιμετώπιση.
|