Περίληψη |
Τα τελευταία χρόνια μεγάλη σημασία έχει δοθεί στον βιοχημικό κύκλο καθώς και τις διαδικασίες ανταλλαγής του διμεθυλοσουλφιδλιου (DMS) μεταξύ της θάλασσας και της ατμόσφαιρας. Το DMS, είναι μια ένωση η οποία προέρχεται τόσο από βιολογικές όσο και από χημικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στην υδάτινη στήλη. Η κυριότερη πρόδρομος ένωση από την οποία παράγεται το DMS, είναι το διμεθυλοσουλφονοπροπιονικό ιόν (DMSP), το οποίο διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην ωσμορύθμιση και στην κρυοπροστασία των φυτοπλαγκτονικών κυττάρων. Μια εξίσου σημαντική ένωση είναι και το διμεθυλοσουλφοξείδιο (DMSO), το οποίο μέσω δραστηριοτήτων μικροβιακής/βακτηριακής αποικοδόμησης, σχηματίζει DMS. Η παρούσα ερευνητική εργασία ως σκοπό είχε την μελέτη της χωρικής μεταβολής των συγκεντρώσεων του διμεθυλοσουλφονιοπροπιονικού ιόντος (DMSP) και του διμεθυλοσουλφοξειδίου (DMSO) στην υδάτινη στήλη της περιοχής του Β.Αιγαίου, με τελικό στόχο την κατανόηση των παραγόντων που ρυθμίζουν την παραγωγή των παραπάνω ενώσεων στη συγκεκριμένη περιοχή. Στις μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν εμφανίστηκαν αποτελέσματα σχετικά με την κατακόρυφη κατανομή των ενώσεων στην υδάτινη στήλη, ενώ παράλληλα καταμετρήθηκαν και ταξινομήθηκαν δείγματα φυτοπλαγκτού, τα οποία μαζί με τις φυσικοχημικές παραμέτρους αποτέλεσαν τα κύρια στοιχεία για τις συσχετίσεις που ακολούθησαν. Όπως αποδείχτηκε η παρουσία των μορφών DMSP και DMSO στην περιοχή του Β. Αιγαίου, καθορίζεται από ένα σύνολο βιολογικών και χημικών διαδικασιών παραγόντων που φαίνεται να επιδρούν στην περιοχή. Τα τελικά αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο το DMSP όσο και το DMSO, συσχετίζονται σημαντικά με τις ομάδες των δινομαστιγωτών και των κοκκολιθόφορων γεγονός που δείχνει την σημαντική συμμετοχή συγκεκριμένων φυτοπλαγκτονικών ομάδων στην παραγωγή των παραπάνω ενώσεων. Πιο συγκεκριμένα όπως φάνηκε, οι συσχετίσεις εμφανίζονται εντονότερες κυρίως με κύτταρα τα οποία κυμαίνονται μεταξύ 5-20 μm επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αναφορές για την περιοχή της Μεσογείου (Jean et al., 2005). Η ομάδα που δεν φάνηκε καθόλου να συμμετέχει στην παραγωγή του DMSP και του DMSO είναι τα διάτομα τα οποία δεν συσχετίζονται σημαντικά με καμία από τις παραπάνω ενώσεις. Παράλληλα η κυρίαρχη παρουσία των διατόμων Nitzschia, Rhizosolenia, Chaetoceros sp. στην 2η δειγματοληψία, δεν έδειξε να συμμετέχει στην παραγωγή DMSP. Έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του DMSO, όπου οι σημαντικές θετικές συσχετίσεις που εμφανίζει με φυτοπλαγκτονικά κύτταρα, δείχνει την πιθανή συμμετοχή του σε ωσμορυθμιστικές ενδοκυτταρικές διαδικασίες, γεγονός που φαίνεται να συμφωνεί με πρόσφατες αναφορές (Besiktepe et al., 2005). Όσον αφορά την χλωροφύλλη η οποία αποτελεί δείκτη φυτοπλαγκτονικής βιομάζας, καθώς και την θερμοκρασία, φαίνεται ότι στην περίπτωση του DMSP, δεν εμφανίζουν σημαντικές συσχετίσεις, γεγονός που συμφωνεί με αντίστοιχες εργασίες (Shenoy & Patil, 2003). Αντίθετα το DMSO, εμφάνισε σημαντικές συσχετίσεις με την θερμοκρασία καθώς η παραγωγή του από το DMS πραγματοποιείται μέσω φωτοοξείδωσης. Τέλος τα αποτελέσματα που καταγράφηκαν στους κοινούς σταθμούς των 2 δειγματοληψιών, έδειξαν ότι η διαφορετική σύνθεση που εμφανίστηκε στην φυτοπλαγκτονική βιοκοινωνία εξαιτίας των διατόμων, δεν επηρέασε καθόλου την παραγωγή της ολικής μορφής του DMSP (DMSPt), η οποία κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα.
|