| Περίληψη |
Αντικείμενο της παρούσας ερευνητικής εργασίας, αποτελεί η συμμετοχή εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σε προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Σκοπός της εμπειρικής έρευνας, που πραγματοποιήθηκε σε τέσσερα σχολεία αστικού κέντρου της Ελλάδας, είναι η ανίχνευση των κινήτρων που ωθούν τους εκπαιδευτικούς να συμμετάσχουν στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Π.Ε.), ο εντοπισμός του νοήματος που αποδίδουν στη συμμετοχή τους αυτή αλλά και η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο η συμμετοχή τους στα προγράμματα της Π.Ε. συνδέεται με τη συγκρότηση της επαγγελματικής τους ταυτότητας.
Στην εργασία επιχειρείται, αρχικά, η εννοιολογική αποσαφήνιση των εννοιών: ‘εαυτός’, ‘ταυτότητα’ και ‘επαγγελματική ταυτότητα’ μέσω της σχετικής βιβλιογραφικής επισκόπησης, καθώς και ο εντοπισμός των παραγόντων εκείνων που διαμορφώνουν την επαγγελματική ταυτότητα των εκπαιδευτικών. Η εννοιολογική αυτή προεργασία συνεισέφερε τόσο στη διατύπωση των ερευνητικών ερωτημάτων όσο και στην ανάλυση του εμπειρικού υλικού. Στο θεωρητικό μέρος της εργασίας περιλαμβάνεται ακόμη η συζήτηση γύρω από την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, την ιστορική της διαδρομή, τις διαστάσεις, τους στόχους και τις βασικές της αρχές.
Για τις ανάγκες της έρευνας, δημιουργήθηκε ένας οδηγός συνέντευξης που βασίστηκε στα ερευνητικά μας ερωτήματα και πραγματοποιήθηκαν 14 ημιδομημένες συνεντεύξεις, με τους εκπαιδευτικούς 4 σχολείων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ελληνικής πόλης μεσαίου μεγέθους, που υλοποιούν προγράμματα Π.Ε. Οι συνεντεύξεις ηχογραφήθηκαν, μετεγγράφηκαν και αναλύθηκαν βάσει θεματικών αξόνων που αναδείχθηκαν ως σημαντικοί κατά τη βιβλιογραφική επισκόπηση της συζήτησης γύρω από την επαγγελματική ταυτότητα των εκπαιδευτικών.
Από την έρευνα αυτή προέκυψε μια τυπολογία διαφορετικών τύπων συμμετοχής και υλοποίησης προγραμμάτων Π.Ε.. Η τυπολογία αυτή, στηρίχθηκε σε ένα συνδυασμό στοιχείων, που αντιστοιχούν στους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους η συμμετοχή σε προγράμματα Π.Ε. συσχετίζεται με τη διαμόρφωση της επαγγελματικής ταυτότητας των εκπαιδευτικών. Ειδικότερα: (α) στον πρώτο τύπο η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στα προγράμματα της Π.Ε. εντάσσεται στο πλαίσιο
[2]
της επιδίωξης διαρκούς προσωπικής και επαγγελματικής τους εξέλιξης∙ (β) στο δεύτερο τύπο η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στα προγράμματα της Π.Ε. σχετίζεται με την κατανόηση του ρόλου τους ως λειτουργών-κατηχητών∙ τέλος, (γ) στον τρίτο τύπο η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στα προγράμματα της Π.Ε. εντάσσεται στο πλαίσιο στρατηγικών αύξησης κοινωνικής αναγνώρισης και βελτίωσης του status τους εντός του σχολικού πλαισίου.
Από την ανάλυση του εμπειρικού υλικού, αναδείχθηκε το συμπέρασμα ότι η σχέση μεταξύ της επαγγελματικής ταυτότητας των εκπαιδευτικών και της συμμετοχής τους σε προγράμματα της Π.Ε., είναι αμφίδρομη: Η διαμορφωμένη επαγγελματική ταυτότητα των εκπαιδευτικών επιδρά τόσο στην απόφασή τους να μετέχουν και να υλοποιήσουν προγράμματα Π.Ε., όσο και στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν εντός των προγραμμάτων αυτών. Ταυτόχρονα όμως, και η συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε περιβαλλοντικά προγράμματα, επιδρά στη διαδικασία συγκρότησης και σταθεροποίησης της επαγγελματικής τους ταυτότητας.
|
Η συμμετοχή εκπαιδευτικών σε προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσησ και η σημασία της στη συγκρότηση της επαγγελματικής τους ταυτότητας
