| Περίληψη |
Η μεταγραφική ενεργοποίηση ενός γονιδίου απαιτεί τη συνδυασμένη δράση διαφόρων πολυπρωτεϊνικών συμπλόκων, των οποίων η συναρμολόγηση πραγματοποιείται στην περιοχή του υποκινητή των γονιδίων και οδηγεί στο σχηματισμό ενός ενεργού προεναρκτηρίου συμπλόκου της μεταγραφής (PIC). Έτσι, στους υποκινητές των γονιδίων βρίσκονται πρωτεΐνες που προσδένονται ειδικά στο
DNA, οι γενικοί μεταγραφικοί παράγοντες TFIIA, TFIIB, TFIID, TFIIE, TFIIH, TFIIF, το σύμπλοκο του διαμεσολαβητή, συνενεργοποιητές και σύμπλοκα που επηρεάζουν τη δομή της χρωματίνης. Το σύμπλοκο TFIID, το οποίο αποτελείται από την πρωτεΐνη TBP και 14 TBP-associated factors (TAFs), έχει κεντρικό ρόλο στη
μεταγραφική μηχανή, εξαιτίας των ποικίλων λειτουργιών του.
Προκειμένου να μελετήσουμε σε βάθος το ρόλο της βασικής μεταγραφικής μηχανής στη ρύθμιση ιστο-ειδικών γονιδίων κατά την ανάπτυξη, πραγματοποιήσαμε ηπατοειδική απενεργοποίηση του TAF10, έναν από τους κύριους παράγοντες του TFIID συμπλόκου, στα στάδια της εμβρυϊκής και μεταγεννητικής ανάπτυξης του ποντικού. Η απενεργοποίηση του TAF10 οδηγεί σε αποσυναρμολόγηση του
συμπλόκου TFIID, χωρίς να επηρεάζει τα επίπεδα του mRNA και της πρωτεΐνης των επιμέρους υπομονάδων του. Η αποδιοργάνωση του TFIID σχετίζεται με τη μείωση των επιπέδων έκφρασης της πλειονότητας των ηπατοειδικών γονιδίων στα TAF10KO έμβρυα και εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό και τη διαφοροποίηση των
ηπατοκυττάρων, με συνέπεια την ανεπιτυχή οργανογένεση του ήπατος σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο. Αναπάντεχα, η απουσία του TAF10 δεν επηρέασε την μεταγραφή της πλειονότητας των ηπατοειδικών γονιδίων σε ενήλικα TAF10KO ποντίκια, ενώ δεν φαίνεται να επηρεάζει ούτε την αρχιτεκτονική δομή του ήπατος και τη μορφολογία των ηπατοκυττάρων, που παραμένουν φυσιολογικά για ένα αρκετά
μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμα και αν τα ποντίκια εμφανίζουν φαινοτυπικά χαρακτηριστικά συμβατά με νανισμό. Το μέγεθος των αλλαγών στην έκφραση των γονιδίων, λόγω της απενεργοποίησης του TAF10 παρατηρήσαμε ότι εξαρτάται από το στάδιο της αρχικής ενεργοποίησης τους, σε σχέση με το χρονικό σημείο της εξάλειψης του TAF10. Επιπλέον, η αποδιοργάνωση του TFIID συμπλόκου προκαλεί
την εκ νέου ενεργοποίηση διαφόρων ηπατικών γονιδίων που είχαν σιγήσει μεταγεννητικά. Ανάλυση του προτύπου έκφρασης των ηπατικών γονιδίων και του προτύπου στρατολόγησης διαφόρων μεταγραφικών παραγόντων στους υποκινητές αυτών των γονιδίων αποκάλυψε ότι το σύμπλοκο TFIID είναι απαραίτητο για την
αρχική ενεργοποίηση των ηπατικών γονιδίων και την καταστολή ορισμένων μεταγεννητικά, αλλά δεν είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της μεταγραφής γονιδίων που έχουν ήδη ενεργοποιηθεί. Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας αναδεικνύουν τον ενεργό ρόλο του TAF10 (TFIID) στη ρύθμιση του προτύπου έκφρασης των ηπατικών γονιδίων κατά την ανάπτυξη του ήπατος του πονικού.
|
Ο ρόλος του παράγοντα TAF10 στη ρύθμιση της μεταγραφής ηπατικών γονιδίων
