Περίληψη |
Η γεωμετρία της εσωτερικής περιοχής των ενεργών γαλαξιών παραμένει ακόμα άγνωστη. Μία υποσχόμενη (και πιθανώς η μοναδική) έμμεση μέθοδος για να ερευνηθεί αυτή η περιοχή είναι μέσω μελέτης μεταβλητότητας ακτίνων-Χ. Παρατηρήσεις έχουν αναδείξει την ύπαρξη μίας ισχυρής γραμμής εκπομπής με κέντρο στα 6.4 keV, η οποία ερμηνεύεται ως εκομπή Kα από Fe, στα φάσματα ακτίνων-Χ ενεργών γαλαξιών. Οι παρατηρήσεις αυτές οδήγησαν στην υπόθεση του "φωτισμένου δίσκου", σύμφωνα με την οποία η γραμμή Fe αναδύεται λόγω ανάκλασης ακτινοβολίας μίας "κύριας" πηγής ακτίνων-Χ από ένα δίσκο προσαύξησης. Σε πολλές περιπτώσεις, το προφίλ της γραμμής Fe Kα έχει βρεθεί να είναι φαρδύ (~5-6.6 keV) και "στρεβλωμένο" προς μεγαλύτερα μήκη κύματος, γεγονός που υποδεικνύει ότι υπάρχει ύλη που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από μία μελανή οπή.
Τα παραπάνω παρατηρησιακά γεγονότα κινητοποίησαν μία συνεχιζόμενη προσπάθεια να βρεθούν και να μελετηθούν συσχετισμοί, υπό τη μορφή χρονικών καθυστερήσεων, μεταξύ καμπυλών φωτός που θεωρείται ότι αντιπροσωπεύουν την "ανακλώμενη" (παραδιοσιακά ταυτισμένη με την περιοχή 0.5-1.5 keV) και την "κύρια" (παραδιοσιακά ταυτισμένη με την περιοχή 2-4 keV) συνιστώσα εκπομπής σύμφωνα με το σενάριο του "φωτισμένου δίσκου". Μελέτες τέτοιων καθυστερήσεων έχουν μέχρι στιγμής δείξει ότι τα δεδομένα συμφωνούν με το σενάριο του "φωτισμένου δίσκου" στην απλούστερη εκδοχή του.
Σε αυτή την εργασία επικεντρώθηκα σε ένα συγκεκριμένο ενεργό γαλαξία, τον MCG-6-30-15, καθώς (α) ήταν ο πρώτος για τον οποίο παρατηρήθηκε μία φαρδιά γραμμή Fe Kα, (β) είναι λαμπρή πηγή ακτίνων-Χ και (γ) έχει παρατηρηθεί από πολλούς δορυφόρους. Σύλλεξα όλα τα διαθέσιμα δεδομένα από τους δορυφόρους ακτίνων-Χ Suzaku και XMM-Newton. Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιούνται δεδομένα από τον πρώτο δορυφόρο για να εκτιμηθούν χρονικές καθυστερήσεις. Ο σκοπός της εργασίας μου είναι, κατ' αρχάς, να χρησιμοποιηθούν εκτιμήσεις από αμφότερους δορυφόρους για να βελτιωθούν οι εκτιμώμενες καθυστερήσεις μεταξύ της "ανακλώμενης" και "κύριας" εκπομπής που έχουν ήδη παρατηρηθεί στον MCG-6-30-15, και κατά δεύτερον να εκτιμηθούν, για πρώτη φορά, οι καθυστερήσεις μεταξύ της ίδιας της γραμμής Fe Kα (η οποία αναμένεται να είναι πιο σίγουρη ένδειξη ανάκλασης απ' ότι η περιοχή 0.5-1.5 keV που έχει παραδοσιακά χρησιμοποιηθεί) και της "κύριας" πηγής ακτινοβολίας. Τα αποτελέσματά μου δείχνουν ότι οι καθυστερήσεις μεταξύ της γραμμής και της "κύριας" πηγής ακτίνων-Χ δεν είναι συμβατές με ένα απλό "σενάριο ανάκλασης", ενώ παραμένει ασαφές αν μπορούν να συνδυαστούν αξιόπιστα δεδομένα από τους Suzaku και XMM-Newton ώστε να εκτιμηθούν ακριβέστερα οι καθυστερήσεις.
|