| Περίληψη |
Στην παρούσα διατριβή εξετάζουμε τις οπτικές του Καρλ Μαρξ και του Μαξ Βέμπερ για τη θέση του ανθρώπου στο νεωτερικό κόσμο. Τόσο ο Μαρξ που βρίσκονταν πιο κοντά στην ανάδυση αυτής της νέας εποχής και ο Βέμπερ που ήταν πιο κοντά στην ωρίμανση της, προβληματίζονται και αναλύουν την ανθρώπινη κατάσταση στην νέα αυτή ιστορική φάση, μέσα από ένα πλούσιο έργο με πολλές προεκτάσεις, οικονομικές, φιλοσοφικές, ανθρωπολογικές κ.α.
Οι οπτικές τους εκ διαμέτρου αντίθετες, μερικές φορές δείχνουν να συμφωνούν «στα σημεία», μόνο και μόνο για να πάρουν πάλι αποστάσεις στον τρόπο που προσεγγίζουν και ερμηνεύουν τα φαινόμενα. Για αυτό ακριβώς τον λόγο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσπάθεια, όχι μόνο κατανόησης της νεωτερικότητας μέσα από το έργο αυτών των δυο διανοητών αλλά και η ανάλυση των διαφορετικών τους οπτικών σε επίπεδο περιεχομένου, ερευνητικού ενδιαφέροντος και μεθοδολογίας, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την γενικότερη ιδεολογική τους σύσταση.
Η πρώτη μας δουλειά θα είναι να αναφερθούμε ξεχωριστά στο σχετικό κομμάτι του έργου του κάθε ενός. Από εκεί θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε έννοιες κλειδιά, έννοιες όπως η «αλλοτρίωση» η «ειδολογική ύπαρξη» η «αντικειμενοποίηση» ο «φετιχισμός» η «χειραφέτηση» η «γραφειοκρατία», ο «ορθός λόγος» η «τυπική ορθολογικότητα» η «προσωπικότητα» κ.α. Μέσα από την ανάλυση των εννοιών αυτών θα είμαστε ικανοί να κατανοήσουμε καλύτερα τους προβληματισμούς και τις ερμηνείες του Μαρξ και του Βέμπερ για την σύγχρονη τους κοινωνία και τις επιπτώσεις που η ζωή σε μια τέτοια κοινωνία έχει στα ανθρώπινα υποκείμενα. Πέρα από την πολύ οξυδερκή τους ανάλυση του νεωτερικού κόσμου όμως, η οποία γίνεται σε μεγάλο βαθμό κατά αντιπαραβολή με τις προνεωτερικές κοινωνίες, θα αναφερθούμε και στην οπτική τους για το μέλλον της ανθρωπότητας και το ξεπέρασμα –αν αυτό είναι τελικά δυνατόν- των εμποδίων που βάζει η νεωτερική εποχή στην ανάπτυξη του ανθρώπου ως μονάδα αλλά και ως είδος.
Στην παρούσα διατριβή εξετάζουμε τις οπτικές του Καρλ Μαρξ και του Μαξ Βέμπερ για τη θέση του ανθρώπου στο νεωτερικό κόσμο. Τόσο ο Μαρξ που βρίσκονταν πιο κοντά στην ανάδυση αυτής της νέας εποχής και ο Βέμπερ που ήταν πιο κοντά στην ωρίμανση της, προβληματίζονται και αναλύουν την ανθρώπινη κατάσταση στην νέα αυτή ιστορική φάση, μέσα από ένα πλούσιο έργο με πολλές προεκτάσεις, οικονομικές, φιλοσοφικές, ανθρωπολογικές κ.α.
Οι οπτικές τους εκ διαμέτρου αντίθετες, μερικές φορές δείχνουν να συμφωνούν «στα σημεία», μόνο και μόνο για να πάρουν πάλι αποστάσεις στον τρόπο που προσεγγίζουν και ερμηνεύουν τα φαινόμενα. Για αυτό ακριβώς τον λόγο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσπάθεια, όχι μόνο κατανόησης της νεωτερικότητας μέσα από το έργο αυτών των δυο διανοητών αλλά και η ανάλυση των διαφορετικών τους οπτικών σε επίπεδο περιεχομένου, ερευνητικού ενδιαφέροντος και μεθοδολογίας, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την γενικότερη ιδεολογική τους σύσταση.
Η πρώτη μας δουλειά θα είναι να αναφερθούμε ξεχωριστά στο σχετικό κομμάτι του έργου του κάθε ενός. Από εκεί θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε έννοιες κλειδιά, έννοιες όπως η «αλλοτρίωση» η «ειδολογική ύπαρξη» η «αντικειμενοποίηση» ο «φετιχισμός» η «χειραφέτηση» η «γραφειοκρατία», ο «ορθός λόγος» η «τυπική ορθολογικότητα» η «προσωπικότητα» κ.α. Μέσα από την ανάλυση των εννοιών αυτών θα είμαστε ικανοί να κατανοήσουμε καλύτερα τους προβληματισμούς και τις ερμηνείες του Μαρξ και του Βέμπερ για την σύγχρονη τους κοινωνία και τις επιπτώσεις που η ζωή σε μια τέτοια κοινωνία έχει στα ανθρώπινα υποκείμενα. Πέρα από την πολύ οξυδερκή τους ανάλυση του νεωτερικού κόσμου όμως, η οποία γίνεται σε μεγάλο βαθμό κατά αντιπαραβολή με τις προνεωτερικές κοινωνίες, θα αναφερθούμε και στην οπτική τους για το μέλλον της ανθρωπότητας και το ξεπέρασμα –αν αυτό είναι τελικά δυνατόν- των εμποδίων που βάζει η νεωτερική εποχή στην ανάπτυξη του ανθρώπου ως μονάδα αλλά και ως είδος.
Στην παρούσα διατριβή εξετάζουμε τις οπτικές του Καρλ Μαρξ και του Μαξ Βέμπερ για τη θέση του ανθρώπου στο νεωτερικό κόσμο. Τόσο ο Μαρξ που βρίσκονταν πιο κοντά στην ανάδυση αυτής της νέας εποχής και ο Βέμπερ που ήταν πιο κοντά στην ωρίμανση της, προβληματίζονται και αναλύουν την ανθρώπινη κατάσταση στην νέα αυτή ιστορική φάση, μέσα από ένα πλούσιο έργο με πολλές προεκτάσεις, οικονομικές, φιλοσοφικές, ανθρωπολογικές κ.α.
Οι οπτικές τους εκ διαμέτρου αντίθετες, μερικές φορές δείχνουν να συμφωνούν «στα σημεία», μόνο και μόνο για να πάρουν πάλι αποστάσεις στον τρόπο που προσεγγίζουν και ερμηνεύουν τα φαινόμενα. Για αυτό ακριβώς τον λόγο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσπάθεια, όχι μόνο κατανόησης της νεωτερικότητας μέσα από το έργο αυτών των δυο διανοητών αλλά και η ανάλυση των διαφορετικών τους οπτικών σε επίπεδο περιεχομένου, ερευνητικού ενδιαφέροντος και μεθοδολογίας, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την γενικότερη ιδεολογική τους σύσταση.
Η πρώτη μας δουλειά θα είναι να αναφερθούμε ξεχωριστά στο σχετικό κομμάτι του έργου του κάθε ενός. Από εκεί θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε έννοιες κλειδιά, έννοιες όπως η «αλλοτρίωση» η «ειδολογική ύπαρξη» η «αντικειμενοποίηση» ο «φετιχισμός» η «χειραφέτηση» η «γραφειοκρατία», ο «ορθός λόγος» η «τυπική ορθολογικότητα» η «προσωπικότητα» κ.α. Μέσα από την ανάλυση των εννοιών αυτών θα είμαστε ικανοί να κατανοήσουμε καλύτερα τους προβληματισμούς και τις ερμηνείες του Μαρξ και του Βέμπερ για την σύγχρονη τους κοινωνία και τις επιπτώσεις που η ζωή σε μια τέτοια κοινωνία έχει στα ανθρώπινα υποκείμενα. Πέρα από την πολύ οξυδερκή τους ανάλυση του νεωτερικού κόσμου όμως, η οποία γίνεται σε μεγάλο βαθμό κατά αντιπαραβολή με τις προνεωτερικές κοινωνίες, θα αναφερθούμε και στην οπτική τους για το μέλλον της ανθρωπότητας και το ξεπέρασμα –αν αυτό είναι τελικά δυνατόν- των εμποδίων που βάζει η νεωτερική εποχή στην ανάπτυξη του ανθρώπου ως μονάδα αλλά και ως είδος.
Στην παρούσα διατριβή εξετάζουμε τις οπτικές του Καρλ Μαρξ και του Μαξ Βέμπερ για τη θέση του ανθρώπου στο νεωτερικό κόσμο. Τόσο ο Μαρξ που βρίσκονταν πιο κοντά στην ανάδυση αυτής της νέας εποχής και ο Βέμπερ που ήταν πιο κοντά στην ωρίμανση της, προβληματίζονται και αναλύουν την ανθρώπινη κατάσταση στην νέα αυτή ιστορική φάση, μέσα από ένα πλούσιο έργο με πολλές προεκτάσεις, οικονομικές, φιλοσοφικές, ανθρωπολογικές κ.α.
Οι οπτικές τους εκ διαμέτρου αντίθετες, μερικές φορές δείχνουν να συμφωνούν «στα σημεία», μόνο και μόνο για να πάρουν πάλι αποστάσεις στον τρόπο που προσεγγίζουν και ερμηνεύουν τα φαινόμενα. Για αυτό ακριβώς τον λόγο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσπάθεια, όχι μόνο κατανόησης της νεωτερικότητας μέσα από το έργο αυτών των δυο διανοητών αλλά και η ανάλυση των διαφορετικών τους οπτικών σε επίπεδο περιεχομένου, ερευνητικού ενδιαφέροντος και μεθοδολογίας, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την γενικότερη ιδεολογική τους σύσταση.
Η πρώτη μας δουλειά θα είναι να αναφερθούμε ξεχωριστά στο σχετικό κομμάτι του έργου του κάθε ενός. Από εκεί θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε έννοιες κλειδιά, έννοιες όπως η «αλλοτρίωση» η «ειδολογική ύπαρξη» η «αντικειμενοποίηση» ο «φετιχισμός» η «χειραφέτηση» η «γραφειοκρατία», ο «ορθός λόγος» η «τυπική ορθολογικότητα» η «προσωπικότητα» κ.α. Μέσα από την ανάλυση των εννοιών αυτών θα είμαστε ικανοί να κατανοήσουμε καλύτερα τους προβληματισμούς και τις ερμηνείες του Μαρξ και του Βέμπερ για την σύγχρονη τους κοινωνία και τις επιπτώσεις που η ζωή σε μια τέτοια κοινωνία έχει στα ανθρώπινα υποκείμενα. Πέρα από την πολύ οξυδερκή τους ανάλυση του νεωτερικού κόσμου όμως, η οποία γίνεται σε μεγάλο βαθμό κατά αντιπαραβολή με τις προνεωτερικές κοινωνίες, θα αναφερθούμε και στην οπτική τους για το μέλλον της ανθρωπότητας και το ξεπέρασμα –αν αυτό είναι τελικά δυνατόν- των εμποδίων που βάζει η νεωτερική εποχή στην ανάπτυξη του ανθρώπου ως μονάδα αλλά και ως είδος.
Τέλος, θα γίνει μια προσπάθεια σύγκρισης των θεωριών των δυο διανοητών ώστε να αναδειχθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές, τόσο μεμονωμένα, αλλά κυρίως με αναφορά στο γενικότερο ιδεολογικό πλαίσιο και μεθοδολογικό φορτίο του κάθε ενός. Φιλοδοξώ να συμπεριλάβω στο κείμενο μερικά από τα πιο θεμελιώδη και ουσιαστικά στοιχεία του έργου τους -πάντα σε σχέση με το θέμα μας- και μέσα από έναν «διάλογο» μεταξύ τους, να φωτιστούν κάποιες πιθανές προεκτάσεις, περιορισμοί και να αναδειχθούν ζητήματα που προσφέρονται για περαιτέρω συζήτηση.
|
Συλλογές
