| Περίληψη |
Εισαγωγή: Η μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων είναι συχνά η μόνη θεραπευτική επιλογή για πολλές νεοπλασματικές και μη παθήσεις. Χρήσιμη εναλλακτική πηγή HSCs που εμφανίζει και αρκετά πλεονεκτήματα έναντι των άλλων είναι το ομφαλοπλακουντιακό αίμα, η παρουσία αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων στο οποίο έχει αποδειχθεί ήδη από τα τέλη του 20ου αιώνα. Η κρυοσυντήρηση αποτελεί μέχρι στιγμής την μοναδική μέθοδο για την μακροχρόνια αποθήκευση κυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος, εξασφαλίζοντας παράλληλα την διατήρηση της ποιότητας της μονάδας. Ωστόσο, η βιωσιμότητα των κυττάρων μιας μονάδας ομφαλοπλακουντιακού αίματος επηρεάζεται από τον τρόπο συλλογής, τον χρόνο και τη θερμοκρασία κρυοσυντήρησης, τις συνθήκες μεταφοράς, την επεξεργασία και τις τεχνικές κρυοσυντήρησης και απόψυξής της. Δεν έχει, όμως, ακόμα αποσαφηνιστεί η επίδραση της μακροχρόνιας κρυοσυντήρησης στη βιωσιμότητα των κυττάρων που έχουν υποστεί μακροχρόνια κρυοσυντήρηση.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η αξιολόγηση της επίδρασης της κρυοσυντήρησης στη βιωσιμότητα και την κλωνογονική ικανότητα αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος. Τα δείγματα που μελετήθηκαν ήταν αποθηκευμένα στη Μονάδα Μεταμόσχευσης της Κλινικής Αιματολογίας-Ογκολογίας Παίδων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου σε θερμοκρασία -196°C για πάνω από 12 έτη.
Μέθοδοι: Για τη παρούσα μελέτη χρησιμοποιήθηκαν 14 δείγματα UCB, τα οποία φυλασσόταν για 12 έως 22 έτη στη Μονάδα Μεταμόσχευσης της Κλινικής Αιματολογίας-Ογκολογίας Παίδων του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου. Τα δείγματα αυτά κρυοσυντηρούταν σε συνθήκες υγρού αζώτου (-196°C). Μελετήθηκαν δείγματα ανεξάρτητα των βασικών μοσχευμάτων, τα οποία είχαν υποστεί την ίδια διαδικασία κρυοσυντήρησης με τα κύρια μοσχεύματα αλλά είχαν αποθηκευτεί ανεξάρτητα από αυτά, για λόγους ελέγχου ποιότητας.
Τα δείγματα αποψύχθηκαν ταχέως σε υδατόλουτρο σε θερμοκρασία 37°C. Ακολούθως, υπολογίστηκε η βιωσιμότητα των δειγμάτων έπειτα από χρώση των κυττάρων με κυανό του τρυπανίου. Με τη χρήση του Beckman Coulter κυτταρομετρητή ροής προσδιορίστηκε το ποσοστό των αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων που εκφράζουν τα CD34 και CD133 αντιγόνα επιφανείας και το ποσοστό των ζωντανών, των αποπτωτικών και των νεκρών CD34+ κυττάρων, με χρήση του δείκτη 7-ΑΑD. Προσδιορίστηκε, ακόμα, το ποσοστό των CD34+ κυττάρων και χωρίς την χρήση του 7-ΑΑD και πραγματοποιήθηκε σύγκριση των ποσοστών πριν την κρυοσυντήρηση, μέτρηση κατά την οποία δεν είχε χρησιμοποιηθεί 7-AAD, και μετά την απόψυξη των δειγμάτων. Τέλος, η αξιολόγηση της κλωνογονικής ικανότητας των κυττάρων πραγματοποιήθηκε με την εκτίμηση του σχηματισμού αποικιών σε καλλιέργειες μεθυλοκυτταρίνης.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση αναφορικά με την εξέλιξη των τεχνικών συντήρησης του UCB και τη θέση που έχει σήμερα η μεταμόσχευση ομφαλοπλακουντιακού αίματος και οι σύγχρονες εφαρμογές της.
Αποτελέσματα: Τα ποσοστά βιωσιμότητας των λευκών αιμοσφαιρίων που προσδιορίστηκαν με την χρήση του κυανού του τρυπανίου ήταν αρκετά υψηλά. Το υψηλότερο ποσοστό βιωσιμότητας ήταν 99,79%, το χαμηλότερο 94,97%, ενώ ο μέσος όρος ήταν 98,2%. CD34+ κύτταρα ανιχνεύθηκαν, σε ποσοστό 0,22% στα δείγματα, το υψηλότερο ποσοστό που ανιχνεύθηκε σε δείγμα ήταν 0,43%, ενώ το χαμηλότερο ήταν 0,10%. Επίσης, ανιχνεύθηκαν και CD34+CD133+ κύτταρα σε ποσοστό 0,14% κατά μέσο όρο. Το υψηλότερο ποσοστό αυτών των κυττάρων ήταν 0,27%, ενώ το χαμηλότερο 0,02%. Σε αρκετά δείγματα το ποσοστό των CD34+ κυττάρων μετά την κρυοσυντήρηση τόσο με τη χρήση του αποπτωτικού δείκτη 7-AAD όσο και χωρίς αυτόν βρέθηκε να είναι υψηλότερο από ότι πριν την κρυοσυντήρηση. Η κλωνογονική ικανότητα των δειγμάτων δεν φάνηκε να επηρεάστηκε από την μακροχρόνια κρυοσυντήρηση τους, αφού κάθε δείγμα σχημάτισε CFU-GM και BFU-E αποικίες, ενώ παρατηρήθηκαν και λίγες CGU-GEMM αποικίες σε 3 δείγματα, μετά από καλλιέργεια των κυττάρων σε θρεπτικό υλικό μεθυλοκυτταρίνης.
Συμπεράσματα: Φάνηκε ότι η μακροχρόνια κρυοσυντήρηση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος σε συνθήκες υγρού αζώτου (-196°C) έως και 22 χρόνια δεν επηρεάζει την ποιότητα των μονάδων. Τα ποσοστά βιωσιμότητας παρέμειναν υψηλά ανεξαρτήτως του διαστήματος κρυοσυντήρησης. Ακόμα, με την ύπαρξη ακόμα και χαμηλών ποσοστών CD34+,CD133+ και CD34+CD133+ κυττάρων, επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων ακόμα και μετά από μακροχρόνια κρυοσυντήρηση. Επιπλέον, η πολυετής κρυοσυντήρηση δεν επηρέασε την ικανότητα των κυττάρων αυτών να πολλαπλασιάζονται, να διαφοροποιούνται και να δημιουργούν αποικίες.
|
Συλλογές
