| Περίληψη |
Εισαγωγή: Η γενική αίματος (complete blood count, CBC), αν και είναι μια εξέταση ρουτίνας, μπορεί να δώσει αδρές αλλά σημαντικές πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας του εξεταζομένου. Με τη CBC εξετάζονται λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά των ερυθρών αιμοσφαιρίων, ποσοτικοποιούνται οι των ερυθροκυτταρικοί δείκτες, τα λευκά αιμοσφαίρια και οιυποπληθυσμοί τους, αλλά και ο αιμοπεταλιακός πληθυσμός με τους αντίστοιχους δείκτες. Οι παράμετροι αυτοί είναι ευμετάβλητοι και επηρεάζονται σε κοινές καταστάσεις, όπως η λοίμωξη, η αναιμία, η κύηση ή από αλλαγές στον τρόπο ζωής, χρόνιες παθήσεις και στρες. Η λοίμωξη και η παρακολούθηση της ανάπτυξης είναι οι πλέον συνηθισμένες αιτίες παραπομπές για CBC στον παιδιατρικό πληθυσμό. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθούν τυχόν διαφορές που μπορεί να προέκυψαν στις αιματολογικές παραμέτρους και σχετίζονται με την χρονική στιγμή της αιμοληψίας. Μέθοδοι: Στη μελέτη συμπεριελήφθησαν 6.330 εξετασθέντες την περίοδο από 01/01/2016 έως και 31/12/2022, συμπεριλαμβάνοντας βρέφη, παιδιά, έφηβους και νεαρούς ενήλικες με ηλικία έως και 39 ετών. Από την έρευνα αποκλείστηκαν μόνο οι εγκυμονούσες γυναίκες λόγω αναμενόμενων μεταβολών στις υπό μελέτη μεταβλητές. Τα αποτελέσματα συλλέχθηκαν με τη βοήθεια του λογισμικού SLIS. Kαταγράφηκαν το φύλο, η ηλικία, η στιγμή της αιμοληψίας, καθώς και τα δεδομένα της CBC (αιματοκρίτης, αιμοσφαιρίνη, ερυθροκυτταρικοί δείκτες, λευκά αιμοσφαίρια, ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα, λεμφοκύτταρα, μονοκύτταρα, ηωσινόφιλα, βασεόφιλα, αιμοπετάλια και αιμοπεταλιακοί δείκτες), της ταχύτητας καθίζησης των ερυθρών ΤΚΕ και των βιοχημικών και ανοσολογικών εξετάσεων (ουρία, κρεατινίνη, ολική χοληστερόλη, λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας HDL, 25(ΟΗ)vitD3, βιταμίνη Β12, φυλλικό οξύ, σίδηρος, C-αντιδρώσα πρωτεΐνη CRP, φερριτίνη, θυρεοειδοτρόπος ορμόνη TSH και το κλάσμα του συμπληρώματος C4). Η χρονική στιγμή της αιμοληψίας συνδέθηκε με σημαντικές διαφορές σε πολλές μεταβλητές, οδηγώντας στη μετέπειτα μελέτη δύο ξεχωριστών περιόδων με χρονικό όριο το μήνα Νοέμβριο του 2020, που συμπίπτει με την πρώτη μαζική καταγραφή κρουσμάτων από λοίμωξη του ιού SARS-CoV-2 που προκάλεσε την πανδημία COVID-19 στον ελλαδικό χώρο. Η στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη βοήθεια του στατιστικού πακέτου IBM SPSS Statistics version 29.0.1.0. Αποτελέσματα: Οι θήλεις υπερτερούσαν των αρρένων στον πληθυσμό της μελέτης (53,5% έναντι 46,5%) σε συμφωνία με τα δημογραφικά δεδομένα της τελευταίας απογραφής για την περιοχή του Ρεθύμνου. Η μέση ηλικία ήταν τα 21,4 έτη (SD 12) με κατανομή: 0,3% βρέφη ως 6 μηνών, 5,5% βρέφη και προνήπια από 6 μηνών ως 2 ετών, 9,1% προνήπια και νήπια από 2 έως 6 ετών, 13,4% παιδιά σχολικής ηλικίας 6 έως 12 ετών, 11,8% έφηβοι 12 έως 18 ετών και 59,8% νεαροί ενήλικες 18 έως 39 ετών. Πολλές μεταβλητές της μελέτης εμφάνισαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ως προς τη στιγμή της αιμοληψίας (πριν και μετά το Νοέμβριο του 2020). Αξίζει να σημειωθεί η αυξημένη τιμή του αιματοκρίτη των θηλέων σε σύγκριση με των αρρένων στην δεύτερη περίοδο. Στην τελευταία χρονική περίοδο καταγράφηκε και μειωμένη τιμή των βασεόφιλων και αυξημένη τιμή των ηωσινοφίλων. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί η χαμηλότερη μέση τιμή της αιμοσφαιρίνης, του αιματοκρίτη και των λευκών αιμοσφαιρίων των συμμετεχόντων σε σχέση με σύγχρονα εγχειρίδια Παιδιατρικής με ευρεία αναγνώριση και χρήση. Η ηλικία που ο σχετικός πληθυσμός των πολυμορφοπυρήνων εξισώνεται με τον σχετικό πληθυσμό των λεμφοκυττάρων προσδιορίστηκε στα 6,5 έτη. Ο επιπολασμός της σιδηροπενίας (< 60 mcg/dL) υπολογίστηκε στο 27,7% του δείγματος. Επιπλέον, καταγράφηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα και δη στον παιδιατρικό πληθυσμό οι λόγοι NLR (ουδετερόφιλα προς λεμφοκύτταρα), LMR (λεμφοκύτταρα προς μονοκύτταρα), PLR (αιμοπετάλια προς λεμφοκύταρα)και οι δείκτες PMI (συνολική αιμοπεταλιακή μάζα) και Mentzer (μέσος όγκος ερυθρών αιμοσφαιρίων σε fL προς τον πληθυσμό των ερυθρών Χ106/μL). Οι δείκτες NLR, LMR και PLR αξιολογήθηκαν ως προς την ικανότητά τους να προβλέπουν τις παθολογικές τιμές δεικτών φλεγμονής, με τον NLR να προβλέπει με μεγαλύτερη ευαισθησία και ειδικότητα (και χωρίς εξάρτηση από το φύλο ή την ηλικία) τις παθολογικές τιμές TKE, φερριτίνης και CRP. Συμπέρασμα: Οι παρατηρούμενες διαφορές στις αιματολογικές παραμέτρους, αν και στατιστικώς σημαντικές, σε πολλές περιπτώσεις δε μπορούν να ερμηνευτούν εύκολα. Οι μεταβολές στις αιματολογικές παραμέτρους, μπορεί να συμπίπτουν χρονικά με την έλευση της πανδημίας COVID-19 στην Ελλάδα, αλλά περαιτέρω μελέτες και αναλύσεις χρειάζονται για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της παρούσας διαχρονικής μελέτης (εμβολιασμός έναντι SARS-CoV-2, άλλες λοιμώξεις, επιδράσεις καραντίνας και χρήσης μάσκας -μεταξύ άλλων). Οι κυριότεροι περιορισμοί της μελέτης αφορούν στην αναδρομική φύση της μελέτης και στην αδυναμία πραγματικής συσχέτισης των παρατηρούμενων διαφορών στη μετά-COVID εποχή με την ίδια τη λοίμωξη από τον ιό.
|
Συλλογές
