| Περίληψη |
Τι είναι γνωστό και αντικείμενο: Τα οφθαλμικά τραύματα συνιστούν μια από τις μεγαλύτερες αιτίες οπτικής ανικανότητας παγκοσμίως και αποτελούν ένα «φορτίο» στην ποιότητα ζωής για τους ασθενείς και τις υπηρεσίες υγείας. Ο σκοπός της αναδρομικής έρευνας ήταν να εξάγει και να προσδιορίσει δημογραφικά, κλινικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των οφθαλμικά τραυματισμένων ενήλικων ασθενών που προσήλθαν στο Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης, το μοναδικό τριτοβάθμιο κέντρο αναφοράς του νησιού. Ο σχεδιασμός του προφίλ των ασθενών που υπέστησαν οφθαλμικό τραύμα, θα μπορούσε να προσθέσει στο μελλοντικό σχεδιασμό της οφθαλμικής υγείας. Ο σκοπός της προοπτικής έρευνας ήταν να διερευνήσει τις συσχετίσεις μεταξύ των οπτικών αποτελεσμάτων των ασθενών με δημογραφικές και κλινικές μεταβλητές και να εκτιμήσει την ψυχοκοινωνική επίδραση του τραύματος στους ασθενείς, ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας του COVID-19, κατά τη διάρκεια της οποίας επιβλήθηκαν αυστηρά περιοριστικά μέτρα στις μετακινήσεις, γεγονός που προκάλεσε περεταίρω περιορισμούς πρόσβασης στο νοσοκομείο. Ο προσδιορισμός των παραγόντων που σχετίζονται με τα οπτικά αποτελέσματα και η ψυχολογική επίδραση στους ασθενείς, θα βοηθούσε στη λήψη προληπτικών μέτρων και σε καλύτερη διαχείριση του οφθαλμικού τραύματος, εστιασμένων στις ειδικές γεω-επιδημιολογικές ανάγκες κάθε περιοχής.
Μέθοδοι: Διεξήχθη μια αναδρομική έρευνα από 1 Ιανουαρίου 2015 έως 31 Δεκεμβρίου 2019, και πληροφορίες όπως κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά και κλινικά δεδομένα συλλέχτηκαν από ένα δείγμα 128 ενήλικων ασθενών. Από αυτούς, δεν υπήρχε καταγεγραμμένη πληροφορία για τη δραστηριότητα κατά τη στιγμή του τραυματισμού για έξι ασθενείς, κι έτσι αποκλείστηκαν από τη μελέτη. Οι ιατρικοί φάκελοι των ασθενών που παρουσιάστηκαν στα οφθαλμολογικά επείγοντα ελέγχθηκαν και καταγράφτηκαν, προκειμένου να συμπληρωθούν τα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά της μελέτης. Αναφορικά με την προοπτική έρευνα που διήρκεσε 18 μήνες, συμπεριλήφθησαν 30 ενήλικοι οφθαλμικά τραυματισμένοι ασθενείς από 1 Φεβρουαρίου 2020 έως 31 Αυγούστου 2021. Τα κλινικά δεδομένα καταγράφτηκαν σε συνεργασία με τον εξειδικευμένο οφθαλμίατρο που εξέτασε κάθε ασθενή στο τμήμα επειγόντων περιστατικών της οφθαλμολογικής, μέχρι και την έξοδο του από το νοσοκομείο. Οι κοινωνικο-δημογραφικές πληροφορίες συλλέχτηκαν μέσω συνέντευξης από τον ερευνητή μέσω εξειδικευμένων ερωτηματολογίων και η Κλίμακα Αντιληπτού Στρες (PSS-14) χρησιμοποιήθηκε ένα έτος μετά το πέρας της έρευνας προκειμένου να μετρήσει το αντιληπτό στρες. Και στις δύο έρευνες όλοι οι ασθενείς ήταν άνω των 18 ετών, με οφθαλμικό τραύμα αρκετά σοβαρό ώστε να είναι αναγκαία η νοσηλεία στην οφθαλμολογική κλινική. Επιπλέον, η οπτική οξύτητα ταξινομήθηκε ως μη φτωχή (>0.5/10 ή 20/400 κατά την κλίμακα Snellen, <1.3 κατά την κλίμακα LogMAR) και φτωχή (>0.5/10 ή >20/400 κατά την κλίμακα Snellen, >1.3 κατά την κλίμακα LogMAR).
Αποτελέσματα και συζήτηση: Στην αναδρομική έρευνα, το 78(60.9%) των ασθενών είχαν σχετικά με την εργασία οφθαλμικά τραύματα, και 44(34.4%) είχαν μη σχετικά με την εργασία, ενώ εκείνοι με προσωρινά μη τυπική απασχόληση, οι συνταξιούχοι και οι άνεργοι καθώς και οι χειρώνακτες εργαζόμενοι, είχαν τα υψηλότερα ποσοστά σχετικών με την εργασία οφθαλμικών τραυμάτων. Τα πιο κοινά σχετικά με την εργασία τραύματα ήταν κλειστά τραύματα βολβού και ειδικότερα θλάσεις, ενώ οι ρήξεις και τα διαμπερή ήταν τα πιο συχνά στα ανοιχτά τραύματα βολβού. Μέσω της μονοπαραγοντικής ανάλυσης, τα σχετικά με την εργασία οφθαλμικά τραύματα σχετίζονταν σημαντικά με το φύλο (άνδρες), τη μέση ηλικία και τον τόπο καθημερινής εργασίας. Οι προγνωστικοί παράγοντες της φτωχής τελικής οπτικής οξύτητας αναδείχθηκαν η αρχική οπτική οξύτητα, ο τύπος του τραύματος (p>0.0001), η απόσταση του τόπου διαμονής των ασθενών από το νοσοκομείο και ο χρόνος μετάβασης σε αυτό (p<0.013). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, οι παραπεφθέντες ασθενείς και εκείνοι με ανοιχτά τραύματα βολβού, προσήλθαν στο νοσοκομείο μετά από διάστημα μεγαλύτερο των δύο ωρών σε σχέση με εκείνους που δεν παραπέμφθηκαν και με όσους έφεραν κλειστά τραύματα βολβού (p<0.05). Οι περισσότεροι ασθενείς με σχετικά με την εργασία οφθαλμικά τραύματα δεν έφεραν προστατευτικά μέσα κατά τη διάρκεια της εργασίας τους (n=57, 90.5%). Ανάμεσα στους 30 ασθενείς της προοπτικής έρευνας, 76.7% ήταν άντρες οι περισσότεροι αυτό-απασχολούμενοι και εργαζόμενοι του ιδιωτικού/δημόσιου τομέα (36.7%). Δε βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα οπτικά αποτελέσματα και σε δημογραφικούς ή κλινικούς παράγοντες, αλλά η μη φτωχή τελική οπτική οξύτητα συσχετίζονταν με βελτιωμένη ψυχολογική κατάσταση για τους ασθενείς, όπως μετρήθηκε από το ερωτηματολόγιο PSS-14 (8.36/10 έναντι 6.40/10, p=0.011). Κανένας ασθενής δεν ανέφερε απώλεια της εργασίας του ή αλλαγή επαγγελματικού προφίλ συνέπεια του οφθαλμικού τραύματος. Η μη φτωχή αρχική οπτική οξύτητα βρέθηκε σημαντικός προσδιοριστικός παράγοντας της μη φτωχής τελικής οπτικής οξύτητας (OR 1.714; p=0.006). Τελικά, ασθενείς με μη φτωχή τελική οπτική οξύτητα εξέφρασαν υψηλότερα επίπεδα θετικής ψυχολογίας και λιγότερο φόβο επανάληψης ανάλογου οφθαλμικού τραύματος στο μέλλον (64.0 έναντι 100%; p=0.286) και η μη φτωχή τελική οπτική οξύτητα σχετίζονταν με χαμηλά σκορ της κλίμακας Αντιληπτού Στρες (PSS-14) ένα έτος μετά το πέρας της έρευνας (77.3 έναντι 0.0%; p=0.003).
Τι είναι νέο και συμπέρασμα: Η αναδρομική έρευνα υπογράμμισε την ανάγκη επανασχεδιασμού των υπηρεσιών, μέσω έγκαιρης μετάβασης στο νοσοκομείο και άμεση παραπομπή των ασθενών με σοβαρά οφθαλμικά τραύματα, με ταυτόχρονη διαχείριση των πιο ήπιων περιπτώσεων από του ειδικούς που εργάζονται στις τοπικές δομές υγείας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα οπτικά αποτελέσματα των σοβαρών περιπτώσεων και επιτυχή διαχείριση των λιγότερο σοβαρών περιπτώσεων χωρίς να επιβαρύνονται τα μεγάλα κέντρα αναφοράς. Προκειμένου για την αύξηση στη χρήση προστατευτικών μέσων και τη συμμόρφωση στη χρήση τους, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ιδιαίτερα γεωγραφικά, επαγγελματικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, κατά το σχεδιασμό προστατευτικών και προληπτικών στρατηγικών. Θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις αγροτικές περιφέρειες μέσω ενημέρωσης των ατόμων χαμηλού εκπαιδευτικού εγγραμματισμού, των ηλικιωμένων και των κατοίκων εν γένει σχετικά με το ρίσκο μη χρήσης προστατευτικών μέσων, ενώ οι τοπικές κοινότητες θα μπορούσαν να προμηθεύουν τους κατοίκους τους με κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό, στα πλαίσια στρατηγικής πρόληψης και δημόσιας προστασίας της οφθαλμικής υγείας. Η προοπτική έρευνα ανέδειξε την αναγκαιότητα συνεργασίας ανάμεσα στους οφθαλμιάτρους, τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας και τις ομάδες πρώτων βοηθειών, με σκοπό να υποστηρίξουν τους ασθενείς να αντιμετωπίσουν το ψυχολογικό «φορτίο» που ακολουθεί το οφθαλμικό τραύμα. Τέλος, επισημάνθηκε η ανάγκη για επιπλέον έρευνες σε όλη την Ελλάδα, εστιασμένων σε ειδικά γεω-επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, ώστε να εντοπιστούν οι παράγοντες που σχετίζονται με τα οπτικά αποτελέσματα και την ψυχολογική επίδραση στην ολική υγεία των ασθενών.
|
Συλλογές
