| Περίληψη |
Η παρούσα μελέτη στηρίχθηκε στα γνωστικά και κοινωνιο-γνωστικά μοντέλα
κατανόησης και παραγωγής γραπτού λόγο που επισημαίνουν από τη μια μεριά, τον
ενεργό και δυναμικό ρόλο του μαθητή στη διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης του,
μέσα από την επιτυχή ενορχήστρωση γνωστικών και μεταγνωστικών δεξιοτήτων και από
την άλλη μεριά, υπογραμμίζουν τη σπουδαιότητα του κατάλληλου πλαισίου στην
προαγωγή και ενθάρρυνση των παραπάνω διεργασιών.
Παράλληλα, αξιοποιήθηκαν τα ερευνητικά πορίσματα που αναδεικνύουν το
διαμεσολαβητικό ρόλο της τεχνολογίας στη μαθησιακή διαδικασία. Η ενσωμάτωση της
τεχνολογίας στην εκπαιδευτική πρακτική διευρύνει το ρόλο του εκπαιδευτικού, από
μεταλαμπαδευτή της γνώσης σε διαμεσολαβητή στην κατάκτηση αυτής και ενθαρρύνει
τον ενεργητικό ρόλο του μαθητή στη διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης του.
Στο πλαίσιο της παρούσα μελέτης κατασκευάστηκε το εκπαιδευτικό λογισμικό
«Δάφνη» με στόχο την ενσωμάτωσή του, ως γνωστικού εργαλείου, στη σαφή διδασκαλία
γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών γραπτού λόγου σε μαθητές με ή χωρίς
δυσκολίες παραγωγής γραπτού λόγου.
Ειδικότερα, σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να εξετάσει το βαθμό στον οποίο
η σαφής διδασκαλία γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών κατανόησης και
παραγωγής γραπτού λόγου από την παιδαγωγική αντιπρόσωπο του λογισμικού, τη
Δάφνη, με την παροχή διαδικαστικών διευκολύνσεων από τον εκπαιδευτικό και το
εκπαιδευτικό λογισμικό «Δάφνη», μπορεί: α) να βελτιώσει την κατανόηση και την
ποιότητα του γραπτού λόγου και β) να συμβάλλει στην ανάπτυξη της μεταγνωστικής
γνώσης και των γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών γραπτού λόγου σε μαθητές
με ή χωρίς δυσκολίες παραγωγής γραπτού.
Καινοτομία της παρούσας έρευνας αποτελεί το γεγονός ότι: α) στοχεύει στην
ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων σε μαθητές σχετικά μικρής ηλικίας, β) επιδιώκει τη
δημιουργία μιας συναισθηματικής-διανοητικής σχέσης των μαθητών και της
παιδαγωγικής αντιπροσώπου του λογισμικού, τη Δάφνη, γ) τονίζει την παραλληλία των
διαδικασιών της παραγωγής και της κατανόησης του γραπτού λόγου, ως διαδικασίες
II
οικοδόμησης νοήματος, δ) προσφέρει ένα δομημένο πολυμεσικό περιβάλλον, που
βαθμιαία παρέχει τον έλεγχο της μαθησιακής διαδικασίας και την ευθύνη στους μαθητές
και ε) προτείνει έναν περιγεγραμμένο τρόπο της σαφούς διδασκαλίας στρατηγικών με τη
χρήση των πολυμέσων, όπου ο εκπαιδευτικός και ο υπολογιστής λειτουργούν
ταυτόχρονα και αλληλο-συμπληρωματικά, με στόχο τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού
πλαισίου το οποίο παρέχει διαμεσολαβητικά μέσα και στοχεύει στη σταδιακή μαθησιακή
αυτονομία του μαθητή και την ανάπτυξη των μεταγνωστικών δεξιοτήτων.
Το πρόγραμμα παρέμβασης είχε διάρκεια 3 1/2-4 μηνών και το δείγμα της έρευνας
αποτέλεσαν 73 μαθητές τρίτης δημοτικού με ή χωρίς δυσκολίες παραγωγής γραπτού
λόγου. Οι μαθητές ομαδοποιήθηκαν σε αδύναμους, τυπικούς και έμπειρους μαθητές-
συγγραφείς, με στόχο να διερευνηθεί ο βαθμός συμβολής του προγράμματος
παρέμβασης στη βελτίωση της κάθε υποομάδας. Τα ευρήματα της έρευνας υποστηρίζουν
την αποτελεσματικότητα της σαφούς διδασκαλίας στρατηγικών, με τη χρήση του
ηλεκτρονικού υπολογιστή ως γνωστικού εργαλείου, στη βελτίωση της κατανόησης και
της ποιότητας του γραπτού λόγου, στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης των γνωστικών και
μεταγνωστικών στρατηγικών γραπτού λόγου και της μεταγνωστικής γνώσης, των
μαθητών της πειραματικής ομάδας, κυρίως των αδύναμων και τυπικών μαθητών-
συγγραφέων, συγκριτικά με την παραδοσιακή διδασκαλία που δέχτηκε η ομάδα ελέγχου.
|
Συλλογές
