| Περίληψη |
Εισαγωγή: Ως οξεία κοιλία ορίζεται η οξεία εγκατάσταση κοιλιακού άλγους που χρήζει άμεσης διερεύνησης
και διάγνωσης της αιτίας του άλγους, άμεσης αντιμετώπισης, στενής παρακολούθησης και ενδεχομένως
αλλά όχι απαραίτητα, άμεσης χειρουργικής παρέμβασης. Η απεικόνιση σε επείγουσα φάση έχει μελετηθεί
στα παιδιά που προσέρχονται στο ΤΕΠ και έχει δειχθεί ότι μπορεί να θέσει ακριβή διάγνωση ή μια σχετικά
περιορισμένη διαφορική διάγνωση και συνεπώς να βοηθήσει στη θεραπευτική προσέγγιση του μικρού
ασθενούς.
Σκοπός: Σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι να διερευνηθούν σε μια σειρά παιδιών με κλινική εικόνα
οξείας κοιλίας που νοσηλεύθηκαν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Παίδων (ΜΕΘΠ), το ποσοστό των
παιδιών που απεικονίστηκαν, ο τρόπος με τον οποίο απεικονίστηκαν και η συμβολή των απεικονιστικών
μεθόδων (χωριστά και συνδυαστικά με τα κλινικοεργαστηριακά δεδομένα και μεταξύ τους) στη διάγνωση
και διαχείριση των ασθενών αυτών.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για αναδρομική μελέτη καταγραφής στην οποία συμπεριλήφθηκαν παιδιά
ηλικίας 1 μηνός έως 18 ετών τα οποία προσήλθαν στο ΤΕΠ ή νοσηλεύθηκαν στην παιδοχειρουργική κλινική
με εικόνα οξείας κοιλίας και χρειάσθηκε στη συνέχεια προ- ή μετεγχειρητικά να νοσηλευθούν στη ΜΕΘΠ
του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου (ΠαΓΝΗ) από το 2008 μέχρι το 2019.
Ανασκοπήθηκαν οι ιατρικοί φάκελοι που διατηρεί η ΜΕΘ παίδων του ΠαΓΝΗ, έγινε καταγραφή
δεδομένων που αφορούσαν σε επιδημιολογικά στοιχεία, το αίτιο εισαγωγής, την έκβαση, τη διάγνωση
εξόδου, καθώς και δεδομένα από τον εργαστηριακό έλεγχο. Αναφορικά με την απεικόνιση καταγράφηκαν
οι απεικονιστικές μέθοδοι που εφαρμόστηκαν και ο ρόλος τους στην προεγχειρητική διάγνωση και την
μετεγχειρητική παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της νοσηλείας των παιδιών στη ΜΕΘΠ. Η στατιστική
ανάλυση των δεδομένων έγινε με χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS 25. Το επίπεδο της στατιστικής
σημαντικότητας ορίστηκε ως p<0.05.
Αποτελέσματα: Όλα τα παιδιά που νοσηλεύτηκαν στη ΜΕΘΠ (n=81) και περιλήφθηκαν στη μελέτη
χειρουργήθηκαν. Τα περισσότερα περιστατικά αφορούσαν μετεγχειρητική παρακολούθηση λόγω οξείας
κοιλίας (93.8%), με πιο συχνή επέμβαση την ερευνητική λαπαροτομία σε 36 ασθενείς (45%). Το αίτιο στις
περισσότερες περιπτώσεις περιτονίτιδας ήταν η ρήξη της σκωληκοειδούς αποφύσεως, καθώς όλες οι
σκωληκοειδεκτομές έγιναν σε έδαφος περιτονίτιδας. Περιτονίτιδα ανευρέθηκε στο 1/3 από τις ερευνητικές
λαπαροτομίες. Επίσης από τα 81 παιδιά που χρειάστηκαν χειρουργική παρέμβαση τα 20 (24.7%) είχαν
11
επισκεφθεί ιδιώτη ιατρό και τα 50/81 παιδιά (61.7%) είχαν νοσηλευθεί σε άλλο ίδρυμα χωρίς
παιδοχειρουργική υποστήριξη τις προηγούμενες ημέρες.
Το 41% των παιδιών που υπεβλήθησαν σε ερευνητική λαπαροτομία, το 18% των
σκωληκοειδεκτομών και το 14% των πυλωρομυοτομών είχαν επισκεφτεί ΤΕΠ τις προηγούμενες ημέρες
(p<0.001), με τα περισσότερα να έχουν προσέλθει 1-2 ημέρες πριν την τελική εισαγωγή (p=0.015).
Σημαντικό ποσοστό πυλωρομυοτομών προήλθε από ασθενείς που είχαν νοσηλευθεί προηγουμένως σε
παιδιατρική κλινική. Σε πολλές από τις περιπτώσεις οξείας κοιλίας (36/81, 45%) το αίτιο αναγνωρίστηκε
μετά τη λαπαροτομία (p<0.0001). Από τους 81 ασθενείς που εισήχθησαν στη μονάδα οι 68 (84.0%) είχαν
λάβει θεραπεία πριν την είσοδό τους στη ΜΕΘΠ με ενδοφλέβια (ΕΦ) φόρτιση υγρών, ενώ οι 58 (71.6%)
έλαβαν αντιβίωση. Σημαντική στατιστικά διαφορά στη χορήγηση των ανωτέρω, παρουσιάστηκε στα
περιστατικά με ερευνητική λαπαροτομία οι οποίοι χρειάσθηκαν περισσότερες από 1 χειρουργικές
επεμβάσεις (13.9%).
Όσον αφορά τις απεικονιστικές μεθόδους, 71/81 (87.6%) παιδιά απεικονίστηκαν προεγχειρητικά, εκ
των οποίων το ΥΧ ήταν η πιο συχνή εξέταση πριν την εισαγωγή στη ΜΕΘ 47/71 (66%). Επίσης η ΥΧ υπήρξε
ευαίσθητη μέθοδος απεικόνισης, καθότι σε 56 ΥΧ που διενεργήθηκαν συνολικά, εντοπίστηκαν παθολογικά
ευρήματα σε 50 (89.3%). Από τα παθολογικά ευρήματα κυριότερο ήταν το υγρό στη περιτοναϊκή κοιλότητα
(72.7%) των παιδιών που απεικονίστηκαν με ΥΧ, που υπήρχε στις 16 από τις 22 περιπτώσεις περιτονίτιδας
(56.5%) και σε 2 παιδιά με ενδοπυελικό απόστημα (100%). Η ΥΧ είχε υψηλή ευαισθησία για παθολογικά
ευρήματα σχετικά με τον πυλωρό (100% για Υπερτροφική Πυλωρική Στένωση) και το έντερο (100% για
περιπτώσεις εγκολεασμού, νέκρωσης του εντέρου και βουβωνοκήλης). Τέλος η ΥΧ καθόρισε το αίτιο της
οξείας κοιλίας σε χειρουργικό ή παθολογικό σε 48/57 ασθενείς (85.7%), διαφορετικά ανά διαγνωστική
κατηγορία (p=0.002), ενώ σε 31 από 57 (55.0%) άλλαξε την αρχική διάγνωση / θεραπεία (p=0.001).
Η απλή ακτινογραφία (α/α) ήταν διαγνωστική και στις 6 περιπτώσεις (100%) απεικονιστικού ειλεού
(3 περιπτώσεις νέκρωσης εντέρου, 3 περιπτώσεις ειλεού) με την παρουσία υγραερικού επιπέδου ενώ
υπήρξαν παθολογικά ευρήματα από το κάτω (ΔΕ) τεταρτημόριο της κοιλίας σε 6 α/ες που έγιναν σε
περιστατικά με περιτονίτιδα. Η Α/α συνέβαλε στη διάγνωση και την περαιτέρω αντιμετώπιση σε όλες τις
περιπτώσεις ειλεού (n=6).
Υπολογιστική Τομογραφία διενεργήθηκε σε 8/81 παιδιά (9.9%), ήταν παθολογική και αποσαφήνισε
το αίτιο του κοιλιακού άλγους σε 100% των παιδιών στα οποία διενεργήθηκε, επιβεβαιώνοντας σημεία
περιτονίτιδας σε 5 περιπτώσεις (62.5%), και βάζοντας διάγνωση ανωμαλία ΓΕΣ, ειλεού, νέκρωσης εντέρου
στις τρείς άλλες περιπτώσεις.
Σε 43/62 περιπτώσεις (69.4%), σε μία τουλάχιστον από τις απεικονιστικές μεθόδους η γνωμάτευση
ήταν διαγνωστική της αιτίας του οξέος κοιλιακού άλγους. Μετά από τη μελέτη των διαφόρων διαγνωστικών
12
εργαστηριακών και κλινικών παραμέτρων βαρύτητας νόσου, μόνο ο απεικονιστικός καθορισμός της
διάγνωσης (AUROC 0.82, p=0.037) και η CRP (AUROC 0.86, p=0.01) έφθασαν σε σημαντική προβλεπτική
ικανότητα της επικινδυνότητας της πάθησης της οξείας κοιλίας, όπως αυτή ορίζεται από την ανάγκη
επείγοντος χειρουργείου.
Συμπεράσματα:
Η συνεισφορά της απεικόνισης είναι καθοριστική στη διαγνωστική προσέγγιση παιδιών με οξεία κοιλία. Η
προγνωστική ικανότητα της κατάλληλα επιλεγμένης απεικονιστικής μεθόδου για τον προσδιορισμό της
επικινδυνότητας της υποκείμενης πάθησης και της ανάγκης άμεσης χειρουργικής παρέμβασης είναι υψηλή.
Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη απεικονιστική μέθοδος είναι η υπερηχοτομογραφία με υψηλό βαθμό
διαγνωστικής ακρίβειας. Η Α/α είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις ειλεού ενώ σε σπανιότερες περιπτώσεις,
ιδιαίτερα αξιόπιστη αποδεικνύεται η επιλεκτική εφαρμογή της ΥΤ.
|
Συλλογές
