| Περίληψη |
Ο ρόλος του μηχανισμού επιδιόρθωσης του DNA είναι να προστατεύει το γενετικό υλικό από
λάθη κατά την αντιγραφή του ή από βλάβες που οδηγούν σε ελαττωματικό επιδιορθωτικό
μηχανισμό του DNA, οι οποίες μπορεί να συντελέσουν στην αποσταθεροποίησή του.
Συγκεκριμένα, όταν υπάρχει απώλεια ή χαμηλή έκφραση των γονιδίων επιδιόρθωσης λάθους
ζευγαρώματος του DNA (DNA Mismatch Repair or MMR), είναι δυνατόν να επιτραπεί η
επιβίωση και ο πολλαπλασιασμός κυττάρων που φέρουν σημαντικό αριθμό γενετικών
αλλοιώσεων, συμπεριλαμβανομένων πρωτο-ογκογονιδίων ή γονιδίων που ρυθμίζουν τον
κυτταρικό κύκλο. Η απορρύθμιση της έκφρασης των γονιδίων MMR, hMSH2 ή hMLH1, έχει
συσχετιστεί με επιθετικούς καρκίνους του ανώτερου πεπτικού και αναπνευστικού συστήματος.
Επίσης έχει αναφερθεί πιθανή αλληλεπίδραση μεταξύ συγκεκριμένων ρυθμιστικών μορίων, όπως
τα μικρά μη-κωδικοποιά μόρια RNA, miRNA, και των γονιδίων MMR. Το κάπνισμα είναι ένας
κοινός παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα και τον καρκίνο της κεφαλής και
τραχήλου. Μοριακές αλλαγές όπως η απορρύθμιση της έκφρασης ειδικών miRNA έχει
συσχετιστεί με το κάπνισμα και στους δύο τύπους καρκίνου. Ωστόσο, οι μηχανισμοί μέσω των
οποίων τα συστατικά του καπνού του τσιγάρου, όπως οι Ν-νιτροζαμίνες, μπορεί να προάγουν έναν
ελαττωματικό μηχανισμό επιδιόρθωσης λάθους ζευγαρώματος του DNA, MMR,
συμπεριλαμβάνοντας την απορρύθμιση της έκφρασής των γονιδίων αναγνώρισης βλαβών,
hMSH2, και επιδιόρθωσης, hMLH1, που σχετίζονται με καρκίνους του ανώτερου αναπνευστικού
και πεπτικού συστήματος, παραμένουν ασαφείς. Στόχος αυτής της διατριβής ήταν να διερευνήσει
εάν η έκθεση σε συστατικά του καπνού του τσιγάρου, όπως οι Ν-νιτροζαμίνες, μπορεί να αλλάξει
την έκφραση των γονιδίων hMSH2 και hMLH1, βασικών συστατικών του μηχανισμού
επιδιόρθωσης MMR, σε πλακώδη καρκινικά κύτταρα της ανώτερης αναπνευστικής και πεπτικής
οδού, καθώς και ο ρόλος της απορρύθμισης της έκφρασης ειδικών miRNA σε αυτή τη διαδικασία.
Η in vitro έκθεση ανθρώπινων κυτταρικών σειρών καρκίνου του πνεύμονα και της κεφαλής και
του τραχήλου (NCI και FaDu, αντίστοιχα) σε νιτροζαμίνες συστατικών του καπνού, 4-
(μεθυλνιτροζαμινο)-1-(3- πυριδυλ)-1-βουτανόνη (NNK), αποκάλυψε ότι μπορεί να απορυθμίζει
την έκφραση των hMSH2 και hMLH1, διαμέσου της απορρύθμιση ειδικών miRNA. Τόσο η
χαμηλή (1 μΜ) όσο και η υψηλή (2 μΜ) δόση NNK προκάλεσε σημαντική αύξηση της έκφρασης
των miR-21 και miR-155, με γνωστό ογκογόνο ρόλο («oncomirs»), και μείωση της έκφρασης του «ογκοκατασταλτικού» miR-422a, καθώς και μείωση των μεταγραφικών (mRNA) αλλά και των
πρωτεϊνικών επιπέδων έκφρασης των MMR πρωτεϊνών σε κύτταρα SCC, σε σύγκριση με
μάρτυρες. Επίσης, τόσο η χαμηλή (1 μΜ) όσο και η υψηλή (2 μΜ) δόση NNK προκάλεσε την
αύξηση του πληθυσμού των καρκινικών κυττάρων. Η αναστολή της έκφρασης του miR-21
αποκατέστησε την επαγόμενη από το NNK μειωμένη έκφραση του MSH2 τόσο στα NCI όσο και
στα FaDu, υποδεικνύοντας ότι το miR-21 μπορεί να συμβάλει στη ρύθμιση του MSH2. Χρόνια
έκθεση in vivo (12-14 εβδομάδες) του υποφαρυγγικού επιθηλίου ποντικού (C57Bl/6J) σε
συστατικά καπνού τσιγάρου (TSC) [Ν-νιτροζαμίνες; 4- (Ν-μεθυλ-Ν-νιτροζαμινο) -1- (3-
πυριδυλ)-1- βουτανόνη (0,2 mmol / L), Ν-νιτροζοδιαιθυλαμίνη (0,004 mmol / L), με ή χωρίς
νικοτίνη (0,02 μmol / L )], 5 ημέρες την εβδομάδα, παρείχε άμεσες ενδείξεις προκαρκινικών
βλαβών που προκαλούνται από τα συστατικά του καπνού. Στις προκαρκινικές αυτές βλάβες,
παρατηρήθηκε ενίσχυση της ενεργοποίησης του μεταγραφικού παράγοντα NF-κB, που σχετίζεται
με ογκογόνα σηματοδοτικά μονοπάτια, καθώς και από απορυθμισμένο μηχανισμό MMR και
απορρύθμιση ειδικών miRNA. Στις δυσπλαστικές αλλοιώσεις που προκαλούνται από συστατικά
του καπνού παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στην έκφραση των γονιδίων MSH2 και MLH1 και
απορρύθμιση έκφρασης των ογκονόνων miR-21, miR-155 και ογκοκατασταλτικών miR-34a και
miR-451a. Η ανάλυση ανθρώπινων δειγμάτων από όγκους καπνιστών καπνού σε σχέση με τους
παρακείμενους σε αυτούς φυσιολογικούς ιστούς, παρείχε κλινικές ενδείξεις σημαντικής μείωσης
των hMSH2 και hMLH1 mRNA στο υποφαρυγγικό καρκίνωμα πλακώδους κυττάρου (HSCC) με
ταυτόχρονη σημαντική απορρύθμιση των miR-21, miR-155 miR-34a και miR- 451α. Συνοπτικά,
η χρόνια έκθεση του επιθηλίου της ανώτερης αναπνευστικής και πεπτικής οδού σε Ν-νιτροζαμίνες
που σχετίζονται με τον καπνό του τσιγάρου, με ή χωρίς νικοτίνη, προκαλεί απορρύθμιση του
μηχανισμού MMR και ειδικών miRNA προκαλείται στα πρώιμα στάδια της καρκινογένεσης στον
πνεύμονα, στην κεφαλκη και στον τράχηλο . Τα απορυθμισμένα πρότυπα έκφρασης των γονιδίων
miR-21, miR-155 και miR-422a και MMR μπορεί να είναι πολύτιμοι βιοδείκτες για την εξέλιξη
του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα και της κεφαλής και του τραχήλου στους
καπνιστές. Τα δεδομένα αυτής της διατριβής συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση του
βιολογικού ρόλου των γονιδίων MMR στην ανάπτυξη και εξέλιξη αυτών των τύπων καρκίνου,
και επομένως μπορεί να βελτιώσουν τη διαγνωστική, προγνωστική και θεραπευτική τους αξία.
|
Συλλογές
