| Περίληψη |
Το καρκίνωμα του μαστού είναι η πιο συχνή αιτία θανάτου από κακοήθεια στο γυναικείο πληθυσμό. Αν και πολλές νέες μέθοδοι χρησιμοποιούνται στις μέρες μας για την πρώιμη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου η θνητότητα από καρκίνωμα του μαστού δεν έχει ουσιαστικά μεταβληθεί εδώ και 30 χρόνια. Η ιστοπαθολογική εξέταση παίζει σημαντικό ρόλο στη διάγνωση, την θεραπευτική αντιμετώπιση και την πρόγνωση του καρκινώματος του μαστού. Προς το παρόν, φαίνεται ότι πιο σημαντικοί προγνωστικοί παράγοντες καθορίζονται ακόμα από τα αποτελέσματα της κλασσικής παθολογοανατομικής εξέτασης του παρασκευάσματος και τον συνδυασμό τους: βαθμός διαφοροποιήσεως, σταδιοποίηση λεμφαδένων, μέγεθος όγκου, αγγειακή διήθηση και ιστολογικός τύπος. Με βιοχημικές ή ανοσοϊστοχημικές μεθόδους, και κυρίως για διερεύνηση έκφρασης ορμονικών υποδοχέων, επιτυγχάνονται επιπρόσθετες πληροφορίες για την ανταπόκριση σε ορισμένα θεραπευτικά σχήματα. Επίσης γίνονται εκτεταμένες έρευνες με νεώτερες μεθόδους για ανεύρεση αξιόπιστων και στατιστικά σημαντικών δεικτών που ευελπιστούμε ότι θα προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για την αιτιολογία, τη πρόγνωση και την θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκινώματος του μαστού. Έχει παρατηρηθεί ότι ένα συχνό εύρημα στα καρκινώματα του ανθρώπου, και στο μαστό, είναι μεταλλάξεις του ογκοκατασταλτικού γονιδίου p53. Το γονίδιο αυτό ρυθμίζει την πορεία του κυτταρικού κύκλου και προστατεύει την σταθερότητα του κυτταρικού γονιδιώματος. Στην παρούσα μελέτη εξετάζομε την ανοσοϊστοχημική έκφραση των πρωτεϊνών p21/ WAF1 και mdm2 που επάγονται από την πρωτεΐνη p53 σε καρκινώματα μαστού, σε μια προσπάθεια να αποκτήσομε πληροφορίες για την κατάσταση των δικτύων p53/ mdm2 και p53/ p21 σ' αυτούς τους όγκους και για τους πιθανούς μηχανισμούς συμμετέχουν στην ογκογένεση του καρκινώματος του μαστού. Επίσης να συσχετίσομε την έκφρασή τους με την ιστολογική διαφοροποίηση, την ανοσοϊστοχημική έκφραση των ορμονικών υποδοχέων και της και της αντιαποπτωτικής πρωτεΐνης bcl2, το δείκτη κυτταρικού πολλαπλασιασμού MIB1, ώστε να εκτιμήσουμε την αξία αυτής της συνδυασμένης ανοσολογικής εκτίμησης στην πρόβλεψη της βιολογικής συμπεριφοράς των νεοπλασμάτων αυτών. Το υλικό της μελέτης μας αποτελείται από 144 περιπτώσεις καρκινωμάτων μαστού (20 βαθμού κακοηθείας Ι, 73 βαθμού κακοηθείας ΙΙ και 51 βαθμού κακοηθείας ΙΙΙ) σε τομές κύβων παραφίνης. Έκφραση των πρωτεϊνών p53, p21, mdm2 και bcl-2 παρατηρήθηκαν σε 59/144, 53/144 ,35/144 και 61/144 καρκινώματα. Σύγχρονη έκφραση των πρωτεϊνών p53+/mdm-2+ παρατηρήθηκε σε 20/144 περιπτώσεις. 11 από αυτές εξέφραζαν θετικότητα και στην πρωτεΐνη p21/ WAF1. Ασυμφωνία έκφρασης p53+/mdm2- βρέθηκε σε 39 περιπτώσεις. 18 από αυτές ήταν p21/WAF1 θετικές και οι 21 ήταν p21/WAF1 αρνητικές. 54 περιπτώσεις ήταν p53-/mdm2-/WAF1- και 8 ήταν p53-/mdm2+/ p21+. Η έκφραση της p21 στα καρκινώματα του μαστού πιθανώς οφείλεται σε φυσιολογική ή αυξημένη δράση του φυσικού τύπου p53 ενώ η υπερέκφραση της p53 σχετίζεται με συνέκφραση της mdm2. Παρατηρούνται λοιπόν διαφορετικά πρότυπα έκφρασης των πρωτεϊνών p53 / mdm2 / p21 υποδηλώνοντας ότι η διαταραχή του κατασταλτικού δρόμου της κυτταρικής ανάπτυξης που έχει σχέση με τις πρωτεΐνες αυτές στα καρκινώματα του μαστού παίζει κάποιο ρόλο στην παθογένεια τουλάχιστον ενός ποσοστού αυτών των νεοπλασμάτων. Από όλους τους παράγοντες που μελετήσαμε μόνο η πρωτεΐνη c-erbB2 εμφανίζει στατιστικά αξιοσημείωτη επίδραση στην παρουσία λεμφαδενικών μεταστάσεων. Η έκφραση της p21 σχετίζεται με ένα φαινοτυπικά πιο επιθετικό τύπο καρκινωμάτων, με νεοπλάσματα με αυξημένη πολλαπλασιαστική ικανότητα και με παρουσία οιστρογονικών υποδοχέων στα νεοπλασματικά κύτταρα. Η έκφραση της mdm2 σχετίζεται με υψηλόβαθμα καρκινώματα και με αυξημένη κυτταρική ατυπία. Σχετίζεται επίσης με την έκφραση οιστρογονικών υποδοχέων. Τα αποτελέσματα αυτά επιτρέπουν την υπόθεση ότι η έκφραση των γονιδίων mdm2 και p21 εξαρτώνται κατά κάποιο τρόπο από την έκφραση οιστρογονικών υποδοχέων. Oι φαινότυποι p53+/ mdm2+ και p53+/p21- σχετίζονταν με συχνότερη ύπαρξη λεμφαδενικών μεταστάσεων, σε ποσοστό 50% και 53% αντίστοιχα και ακόμα ο φαινότυπος p53+/p21- με υψηλού βαθμού διαφοροποιήσεως νεοπλάσματα, σε ποσοστό 93% . Η έκφραση της bcl2 εμφάνιζε μια ήπια τάση για αντίστροφη σχέση με την έκφραση των πρωτεϊνών p53, p21 και mdm2. Δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική σχέση της bcl2 με τους ΕR, τον δείκτη κυτταρικού πολλαπλασιασμού MIB1, τη διάμετρο του όγκου, την ύπαρξη λεμφαδενικών μεταστάσεων ή τον βαθμό διαφοροποίησης. Αντίθετα παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τον c-erbB-2.
|
Συλλογές
