| Περίληψη |
Οι ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις, στις τεχνικές λειτουργικής απεικόνισης,
συνέβαλλαν στην διεύρυνση του διαγνωστικού πεδίου της ακτινολογίας, και
ιδιαίτερα της νευροακτινολογίας, υπερβαίνοντας τα όρια της μορφολογικής
απεικόνισης. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει προκαλέσει η
δυνατότητα διαγνωστικής εκτίμησης της αιμοδυναμικής του εγκεφαλικού
παρεγχύματος, δηλαδή της περιοχικής αιματικής διήθησης. Η τεχνική αυτή έχει ήδη
εφαρμοστεί στην απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία καθώς και στις τεχνικές της
τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων, μονοφωτονικής τομοσπινθηρογραφικής
απεικόνισης και Xenon‐CT.
Η κυριαρχία των πολυτομικών υπολογιστικών τομογράφων και η δυνατότητα
εφαρμογής της αιματικής διήθησης με CT συντέλεσαν στην διάδοση της μεθόδου,
ιδιαίτερα στο διαγνωστικό πεδίο της εγκεφαλικής ισχαιμίας.
Σήμερα, καθώς η τεχνική της αιματικής διήθησης κερδίζει έδαφος και καθιερώνεται
στο διαγνωστικό πεδίο της νευροακτινολογίας, το φάσμα εφαρμογών της μεθόδου
διευρύνεται και αφορά πλέον και τα ενδοεγκεφαλικά νεοπλάσματα, καθώς
καθίσταται δυνατή η μη επεμβατική εκτίμηση και ποσοτικοποίηση
χαρακτηριστικών, όπως η αγγειοβρίθεια του όγκου.
Με την παρούσα μελέτη παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της εφαρμογής της
τεχνικής αιματικής διήθησης στο σύνολο του εγκεφαλικού παρεγχύματος (VPCT),
προεγχειρητικά, σε ασθενείς με διαφορετικά εγκεφαλικά νεοπλάσματα,
υπερβαίνοντας το μειονέκτημα της παλαιότερης τεχνικής της αιματικής διήθησης,
78
όπου η περιοχή σάρωσης περιοριζόταν από το εύρος των ανιχνευτών, οι οποίοι
κάλυπταν μια περιοχή εγκεφαλικού παρεγχύματος έκτασης 2 έως 4 εκατοστών. Η
VPCT, ως νέα τεχνική απεικόνισης, με την χρήση πολυτομικού αξονικού
τομογράφου 128 τομών, επιτρέπει τη λήψη δυναμικών δεδομένων αιματικής
διήθησης, που αφορούν στο σύνολο του εγκεφαλικού παρεγχύματος και κατά
συνέπεια, την ποσοτική εκτίμηση τόσο της πυκνότητας των νεόπλαστων αγγείων
(αγγειοβρίθεια) όσο και την τριχοειδική διαπερατότητα (διαταραχή του
αιματοεγκεφαλικού φραγμού) με μία σάρωση.
Στη μελέτη εντάχθηκαν προοπτικά, μετά από ενυπόγραφη ενημέρωση και
συγκατάθεση, 63 ασθενείς με πιθανό εγκεφαλικό νεόπλασμα, διαγνωσμένο με MRI,
οι οποίοι δεν είχαν υποβληθεί σε οποιοδήποτε είδος θεραπείας (φαρμακευτική
αγωγή, ακτινοθεραπεία, χειρουργείο, ή στερεοτακτική βιοψία). Την VPCT
ακολούθησε στερεοτακτική ή ανοιχτή βιοψία για την εκτίμηση της ιστοπαθολογίας
του νεοπλάσματος. Κάθε ιστοπαθολογικό δείγμα μελετήθηκε από πιστοποιημένο
νευροπαθολογοανατόμο και ταξινομήθηκε σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες
του παγκόσμιου οργανισμού υγείας (WHO).
Η ανάλυση και η επεξεργασία των VPCT δεδομένων πραγματοποιήθηκε με την
χρήση εμπορικά διαθέσιμου λογισμικού τρισδιάστατης αιματικής διήθησης.
Ποσοτικοποιήθηκαν τρεις παράμετροι αιματικής διήθησης για κάθε εγκεφαλικό
νεόπλασμα, εγκεφαλικός αιματικός όγκος (CBV), εγκεφαλική αιματική ροή (CBF) και
διαταραχή διαπερατότητας (Ktrans), ορίζοντας μία περιοχή χωρητικότητας/όγκου
ενδιαφέροντος (Volume Of Interest/VOI) συμπεριλαμβάνοντας το σύνολο του
79
νεοπλάσματος. Για να ληφθούν τιμές αναφοράς, VOI ελέγχου τοποθετήθηκε ως επί
το πλείστον στον αντίπλευρο εγκεφαλικό φλοιό.
Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να ελεγχθεί κατά πόσο η τεχνική VPCT είναι
εφαρμόσιμη και κατόπιν να ποσοτικοποιηθούν οι παράμετροι αιματικής διήθησης
για όλες τις κατηγορίες νεοπλασμάτων. Εν συνεχεία, να γίνει μια απόπειρα
συσχέτισης των παραμέτρων αυτών με το αποτέλεσμα της ιστοπαθολογικής
διάγνωσης και να εκτιμηθεί η προεγχειρητική διαγνωστική αξία και ακρίβεια
ταξινόμησης για κάθε VPCT παράμετρο ξεχωριστά, σε όλους τους ασθενείς, που
συμπεριελήφθησαν στη μελέτη. Τέλος, εκτός από τις ποσοτικές πληροφορίες, οι
ποιοτικές πληροφορίες των χρωματικών χαρτών (visual assessment) αποτέλεσαν την
βάση για τη νευροχειρουργική πλοήγηση, αναδεικνύοντας τις περιοχές με οπτικά
μεγαλύτερο βαθμό κακοήθειας.
Η ανάλυση των δεδομένων μας έδειξε, ότι και οι τρεις παράμετροι έχουν υψηλή
διαγνωστική αξία στην προεγχειρητική ταξινόμηση των νεοπλασμάτων.
Συγκεκριμένα, οι παράμετροι αιματικής διήθησης CBV και CBF παρουσίασαν
συγκρίσιμη διαγνωστική ακρίβεια, ωστόσο κατώτερη της Ktrans για την
προεγχειρητική διαφοροποίηση των γλοιωμάτων υψηλής κακοήθειας από τα
γλοιώματα χαμηλής κακοήθειας, και των γλοιωμάτων χαμηλής κακοήθειας από τα
πρωτοπαθή εγκεφαλικά λεμφώματα.
Για τη σύγκριση κατά ζεύγη μεταξύ των γλοιωμάτων χαμηλής κακοήθειας και των
λεμφωμάτων, ο πιο αξιόπιστος διαγνωστικός δείκτης στη μελέτη μας αποδείχθηκε
ότι είναι η Ktrans, επιδεικνύοντας την υψηλότερη ειδικότητα και ευαισθησία σε
80
ποσοστό 100%, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τη σύγκριση μεταξύ γλοιωμάτων
υψηλής κακοήθειας και χαμηλής κακοήθειας ήταν 100% και 97% αντίστοιχα.
Για την προεγχειρητική διαφοροποίηση των γλοιωμάτων υψηλής κακοήθειας από
τα πρωτοπαθή εγκεφαλικά λεμφώματα, οι παράμετροι CBF και CBV παρουσίασαν
την υψηλότερη ειδικότητα και θετική προγνωστική αξία μεταξύ των παραμέτρων
αιματικής διήθησης.
Συμπερασματικά, οι τεχνικές αιματικής διήθησης, με κύριο εκπρόσωπο πλεόν τη
VPCT, θα μπορούσαν σταδιακά να ενσωματωθούν στην κλινική πράξη, ιδιαίτερα
όσον αφορά την προεγχειρητική διαχείρηση των εγκεφαλικών νεοπλασμάτων.
|
Συλλογές
